Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Spatlijn

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Slaglijn)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Een spatlijn oftewel slaglijn oftewel kalklijner is een gereedschap om een lange rechte streep af te tekenen tussen twee punten door middel van een lijn (draad) met gekleurd fijn krijtpoeder. Buiten gebruik zit de lijn tezamen met het krijtpoeder opgerold in een omhulsel.

Bij het maken van een streep wordt de lijn uit het omhulsel getrokken en tussen de twee punten strak gehouden. Hierna wordt de lijn in het midden een stukje van de ondergrond opgetrokken en vervolgens losgelaten, waardoor de lijn op de ondergrond spat en het krijtpoeder de streep achterlaat.

Het krijtpoeder is meestal rood of blauw gekleurd en is in plastic flesjes verkrijgbaar om aan te vullen.

Een bijgebruik voor dit stuk gereedschap is als schietlood. De spatlijn wordt ook gebruikt bij het schulpen van lange lengten hout. Dit wordt o.a. gedaan bij het egaliseren van houten vloeren, waarbij twee reeds geschulpte (dunne) balken parallel van elkaar liggen en waterpas t.o.v. elkaar, met een balklengte ertussen. Haaks daartussen worden niet-geschulpte balken (op bijvoorbeeld 60 cm van elkaar) geplaatst, waarlangs de spatlijn gespannen wordt, over de eerste twee waterpas stelbalken heen. Bij het stevig aandrukken van een tussenbalk, kan dan een waterpaslijn afgetekend (gespat) worden. Na het schulpen van die tussenbalkjes kan deze met de zaagkant naar beneden teruggeplaatst worden en vastgeschroefd. Zo ontstaat uiteindelijk een balkenwerk met bovenkanten welke vlak en waterpas zijn, voor het afdichten met planken of platen.