Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Zeespinnen

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Pantopoda)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Zeespinnen oftewel Pycnogonida of Pantopoda vormen een klasse dieren uit de stam van geleedpotigen (Arthropoda) en de onderstam Chelicerata (of Cheliceriformes). Er zijn ongeveer 1160 moderne soorten, variërend in grootte van een paar millimeter (Austrodecus palauense) tot spanwijdtes van 60 centimeter (Colossendeis spp.) .

Eigenschappen

Zeespinnen leven in zee en hebben net als (land)spinnen acht poten. Enkele pyconogiden voeden zich met algen maar de meeste soorten zijn carnivoor, meestal vrij onkieskeurige predatoren van borstelwormen, naaktslakken, zee-anemonen, poliepen, mosdiertjes en andere kleine ongewervelden. Sommige soorten zijn ook aaseters.

Het lichaam bestaat uit twee delen: een cefalothorax ('kopborststuk') en een zeer klein achterlijf. Aan het kopborststuk zitten vier paar poten en er hangt een naar voren gerichte zuigsnuit (de proboscis). Hiermee zuigt het dier ongewervelde dieren op of leeg. Het voorste deel van het kopborststuk draagt ook andere, gepaarde aanhangsels zoals cheliforen, palpen en soms ovigeren. De inwendige organen, zoals het darmkanaal en de geslachtsorganen, bevinden zich voornamelijk in de (vaak) zeer lange en dunne poten.

Een eigenaardigheid bij de morfologie van zeespinnen is het voorkomen van polymere soorten, die meer dan vier paar looppoten bezitten. Bepaalde soorten hebben vijf (Pentapycnon, Decolopoda) of zes paar (Sexanymphon, Dodecolopoda) poten. Dit is een uniek fenomeen binnen de geleedpotigen.

Als de vrouwtjes eieren leggen, moeten de mannen die dragen. De embryo's worden gedragen door middel van de ovigeren. Als de eitjes eenmaal uitgekomen zijn, blijven ze bij hun vader totdat ze zelfstandig zijn.

Opdat een zeespin zou kunnen groeien, moet ze diverse keren vervellen.

Leefgebied

Zeespinnen zijn stenomarien (vindt men enkel in zee) en komen wereldwijd voor van in het intertijdengebied tot op diepten van bijna 7000 m.

Fossielen

Het oudste gevonden fossiel van een zeespin is 425 miljoen jaar oud. Fossielen van zeespinnen zijn uiterst zeldzaam, omdat de dunpotige diertjes zo fragiel zijn dat ze zelden goed bewaard blijven.

Taxonomie

De zeespinnen worden onderverdeeld in de volgende families:

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Pycnogonida op Wikimedia Commons.

rel=nofollow