Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Overleg:Paulus van Tarsus

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Overleg:Paulus (apostel))
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Het filosofische debat over Paulus

Een van de felste critici van Paulus van later datum is Friedrich Nietzsche. Hij hekelde Paulus' egalitaire mensbeschouwing en universalistische overtuiging, volgens welke alle volkeren aan de Verrijzenis van Christus deel zouden hebben en waardoor alle mensen, ongeacht hun etnische afkomst, geroepen zijn om Gods medewerkers te worden. "Er is geen onderscheid tussen Joden en andere volken", zegt Paulus in de Romeinenbrief (10,12). Nietzsche noemt dit "het gif van de leer van de 'gelijke rechten voor iedereen'". Het Paulinische christendom zou dit 'gif' het meest systematisch hebben uitgezaaid. Nietzsche haatte de "rebellen tegen alles wat privileges heeft" (Antichrist, paragraaf 46). Paulus zou alleen maar geïnteresseerd zijn in het kruis en de dood van Jezus om zo zijn "haat" tegen het leven aan te kunnen wakkeren. (Antichrist, paragraaf 42).

De Franse filosoof en maatschappijcriticus Alain Badiou ontwaart hier bij Nietzsche een met Paulus rivaliserende visie op 'de waarheid' over de mensheid. Nietzsche getuigde van de principiële ongelijkheid tussen mensen en legitimeerde het recht van de sterkste. Paulus is voor Badiou bijzonder, omdat hij geen dialecticus is. Het universele houdt voor Paulus niet de ontkenning in van het particuliere en omgekeerd. Het universalisme is bij hem als "het afleggen van een weg en het houden van afstanden tot particulariteiten die blijven bestaan". Zo bleef Paulus Jood en ging tegelijk aan de grenzen van zijn eigen religie voorbij. Voor Paulus, zegt Badiou verder, is zeer zeker niet de dood maar de Verrijzenis "datgene waardoor het zwaartepunt van het leven in het leven is". Van haat tegen het leven is bij Paulus volgens hem geen sprake. Evenzo verdedigt Badiou de Paulinische paradox dat zwakheid ware kracht betekent. Ook die paradox was Nietzsche een doorn in het oog.

'Waarheid', die in het premoderne en moderne denken nog altijd met universaliteit verbonden was, wordt door postmoderne filosofen veelal als subjectief afgedaan. Badiou verzet zich tegen deze opvatting van het postmodernisme, omdat het alle zoeken naar waarheid op voorhand ontmantelt en blokkeert. Badiou, die zelf atheïst is, zegt dat hij in Paulus de consequente verkondiging waardeert van "de fabel" van de Verrijzenis, die niettemin de grondslag legde voor elke "waarheidsprocedure" die steeds vanuit een onberedeneerd begin - wat Badiou evenement noemt - voert naar bevrijdende politiek, baanbrekende wetenschap, doorbraken in de kunsten of een waarachtige liefde, die alles overstijgt.

Ieder zijn zegje. Eerst de artikelinhoud over Paulus in orde maken. Met filosofisch geredetwist kan men veel tekst vullen. Mendelo 19 mei 2016 12:22 (CEST)

Misschien een eigen lemma voor deze tekst. --Lidewij (overleg) 19 mei 2016 17:20 (CEST)