Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Gerucht

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Een karikatuur (19e eeuws) van twee dames van stand, die met hun bezigheden worden gadegeslagen door twee heren van stand. Destijds bij uitstek een situatie waar geruchten uit voort vloeien, temeer het ongehoord was.

Een gerucht is een verhaal dat de ronde doet, maar waarvan de waarheid niet vast staat. De informatie in een gerucht kan variëren tussen een roddel, maar het kan ook gerichte propaganda bevatten.

Geruchten kunnen zich onder vrienden en kennissen verpreiden van mond-tot-mond. Met de komst van post en telefonie werden deze kanalen gebruikt voor het verspreiden van geruchten. Met de komst van het internet verspreidden geruchten zich via e-mail en door weblogs enz. Wanneer iemand een gerucht over een niet aanwezig persoon (door)vertelt aan anderen, spreken we ook wel van roddelen.

In een studie uit 1947 van Gordon Allport en Joseph Postman, Psychology of Rumour, is ontdekt dat een gerucht terwijl het de ronde doet steeds korter en duidelijker wordt. Tevens kan de inhoud van het gerucht veranderen. Dit werd ook wel aangeduid als "leveling", "sharpening" en "assimilation". Leveling is het "afvlakken" van het gerucht, door te gecompliceerde details en achtergronden weg te laten of te vereenvoudigen. Sharpening is het benadrukken en wellicht ook overdrijven van de belangrijkste punten. Assimilation is ten slotte het muteren van het gerucht ten gevolge van onderbewuste motieven. Dit kan worden gedemonstreerd door binnen een groep van ca. 10 personen een boodschap rond te laten gaan, die slechts van de ene naar de andere persoon mag overgaan. Wanneer de boodschap "de hele kring is rondgegaan", zal uiteindelijk blijken dat er iets heel anders uit is gekomen!

Geruchten kunnen een krachtige destructieve werking hebben. Ze kunnen de reputatie van een persoon onherstelbaar beschadigen. Op de financiële markten kunnen geruchten een grote rol spelen op de ontwikkeling van de prijs van aandelen. In oorlogen kunnen geruchten over vijfde colonnes leiden tot het willekeurig arresteren, mishandelen en lynchen van mensen.

In het voorjaar van 2008 meldden zich massaal illegaal in Nederland verblijvende Chinezen bij de vreemdelingenpolitie naar aanleiding van een de ronde doend gerucht dat een generaal pardon zou worden afgekondigd voor alle illegaal in Nederland verblijvende vreemdelingen.

Voorbeelden van hardnekkige geruchten: