Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Em. Querido's Uitgeverij

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Oprichting en beginjaren uitgeverij

In 1898 maakte Emanuel Querido (Amsterdam, 6 augustus 1871Sobibór, 23 juli 1943) bekend dat hij zich als zelfstandig boekhandelaar zou vestigen aan de Binnen-Amstel in Amsterdam; in 1911 werd dat een verzendboekhandel in Bloemendaal. Dat ging niet goed en na verschillende andere baantjes kreeg hij de gelegenheid in 1915 zich als uitgever op de Keizersgracht 333 te Amsterdam een plaats te verwerven met de naam Em. Querido`s Uitgevers-MIJ N.V. Hij zou hier een zeer succesvol uitgeversbedrijf opbouwen. Hij schreef ook een omvangrijk werk in 10 delen, Het geslacht der Santeljano's feitelijk een kritiek op zijn broer, de auteur Israël Querido (1872-1932), op wie hij zeer jaloers was.

Salamander

Emanuel Querido begon in 1934 met de Salamander-reeks, de eerste echte Nederlandse pocketserie, een jaar voor de eerste Penguins verschenen. De vormgeving van het omslag was aanvankelijk in handen van J.B. Heukelom, die ook veel boekbanden voor Querido in de voorgaande jaren ontworpen had.

Exilliteratuur

In 1933, na de machtsovername in Duitsland door Hitler, kwam een vluchtelingenstroom van Duitse schrijvers (voornamelijk joodse) op gang. Daar zij hun boeken niet meer in Duitsland mochten publiceren, bood Querido ze de gelegenheid om in zijn nieuwe Querido Verlag N.V. in duitse taal onder directie van de Duitse uitgever Fritz Helmut Landshoff (vennoot van de Gustav Kiepenheuer Verlag) hun werken uit te brengen. Reeds in 1933 publiceerde Querido Verlag negen Duitstalige boeken, en men begon ook met de uitgave van het exiltijdschrift Die Sammlung van Klaus Mann, zoon van Katia en Thomas Mann. Tot het uitbreken van de oorlog in 1940 zouden er zo'n twintig boeken per jaar verschijnen, voornamelijk literatuur, maar ook politieke essay’s; in totaal 129 stuks.

Van 1933 tot 1940 en vanaf 1945 tot 1950 zou Landshoff 171 Duitstalige boeken uitgeven, de zogenaamde Duitse Exilliteratur.

Duitse bezetting

Door de Duitse bezetting kwam daar in 1940 een eind aan en nam een Verwalter de zaak over. Querido moest de uitgeverij verlaten. Op hun onderduikadres vielen hij en zijn vrouw Jane Querido-Kozijn door verraad in Duitse handen. Beiden werden in het kamp Sobibór vermoord.

Na 1945

Na de oorlog kwam de uitgeverij opnieuw tot bloei; Querido werd een van de toonaangevende literaire uitgevers. Talloze schrijvers publiceerden en publiceren bij de Amsterdamse uitgever, die sinds jaar en dag gevestigd is op het adres Singel 262. Onder hen zijn Willem Brakman, Willem Elsschot, Hella S. Haasse, A.F.Th. van der Heijden, Thomas Rosenboom, K. Schippers en F. Springer. In 1971 begon directrice Tine van Buul met een kinderboekenafdeling, die boeken van Annie M.G. Schmidt, Miep Diekmann, Guus Kuijer, Toon Tellegen en vele anderen uitbracht. Verschillende uitgeverijen varen nu onder het kompas van Querido, onder meer Athenaeum-Polak & Van Gennep en Nijgh en Van Ditmar.

Archieven

In 2007 schonk Em. Querido's Uitgeverij zijn omvangrijke Grafisch Archief aan de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. Dit archief bevat de ontwerpen voor vele boekomslagen vanaf de beginperiode tot heden.

De Salamanderpocketverzameling van drukkerij Lenoirschuring uit Amstelveen werd in 2009 aan de Bijzondere Collecties van de UvA overgedragen.

Literatuur

  • A.L. Sötemann; Querido van 1915 tot 1990. Een uitgeverij. Em. Querido's Uitgeverij B.V. Amsterdam 1990. ISBN 90 214 72368
  • Fritz H. Landshoff; Amsterdam, Keizersgracht 333. Querido Verlag. Erinnerungen eines Verlegers., Aufbau-Verlag, Berlin und Weimar 1991. ISBN 3-351-00585-7

Externe link