Cameo (gastoptreden)

Een cameo of glimprol is een kort optreden van een beroemdheid in een speelfilm, televisieserie, stripverhaal of lied. Cameo's dient men niet te verwarren met gastoptredens: dat zijn doorgaans grotere rollen, waarbij de beroemdheid in kwestie veelal zichzelf speelt.

Variaties en nuances

Een cameo is doorgaans bedoeld als humoristisch knipoogje om het publiek te amuseren dat de beroemdheid herkent. Een beroemd persoon verschijnt even kort in beeld in een klein bijrolletje en verdwijnt weer. Dit kan puur om het aha-erlebnis-effect gaan, zoals bij de beroemde filmacteurs die kleine figurantenrollen hadden in The Muppet Movie, The Great Muppet Caper en The Muppets Take Manhattan. Soms heeft het cameo echter een dubbele bodem en is het bedoeld als een verwijzing of een hommage. In Quentin Tarantino's film Kill Bill, bedoeld als een ode aan de Aziatische vechtfilm, heeft een van de beroemdste acteurs in het genre, Sonny Chiba, een cameo als verkoper van samoeraizwaarden. In Pirates of the Caribbean: At World's End speelt rockgitarist Keith Richards de rol van Jack Sparrows (Johnny Depp) vader omdat Depp veel van Sparrows karakter gebaseerd had op Richards. Veel schrijvers hebben een kleine cameo in de verfilming van hun roman(s), zoals Ronald Giphart die in de film Phileine zegt sorry ironisch genoeg beweert dat de film beter is dan zijn boek.

Veel artiesten geven zichzelf geregeld een cameo-optreden in hun eigen werk. Het bekendste voorbeeld hiervan is waarschijnlijk filmregisseur Alfred Hitchcock, die in zijn films altijd één keer in beeld verscheen als voorbijganger.

Het woord cameo wordt gebruikt sinds omstreeks 1851. Aanvankelijk sloeg het op een kleine toneelrol die een grote dramatische impact heeft. De huidige betekenis kwam omstreeks de jaren 1950 in zwang.

In de muziek komt de term cameo ook voor wanneer een bekende musicus (op de achtergrond) meespeelt met een andere artiest.

In de film- en televisiewereld krijgen beroemde acteurs de meeste cameo's. Maar ook mensen zonder acteerervaring, zoals schrijvers, atleten of politici, kunnen een cameo hebben.

Film- en tv-voorbeelden

Nederlandse voorbeelden

• Filmrecensent Simon van Collem als bezoeker in de etalage waar regisseur John Landis later doorheen valt in An American Werewolf in London (1981), als waterfietser in Amsterdamned (1988) van Dick Maas en als eigenaar van een zwembad bij een luxueuze villa in Flodder (1986).
• Schrijfster Carry Slee als buspassagier in de verfilming van haar boeken Afblijven en in Lover of Loser.
• Zanger René Froger als barbezoeker in Filmpje!.
• Schrijver Appie Baantjer die inspecteur De Cock (Joop Doderer) tegenkomt bij het uitgaan van politiebureau in de film Moord in extase. Ook in de tv-serie, hij ontmoet De Cock (Piet Römer) op de binnentrap van bureau Kattenburg.
• Regisseur Bert Haanstra als dirigent op een boot in Amsterdamned.
• Illusionist Hans Klok als oliebollenverkoper in de kerst-goochelfilm Het Geheim.
• Hetty Blok als oude dame op een bankje in de filmversie van Ja zuster, nee zuster. Blok speelde zuster Klivia in de tv-serie (1966-68)
• Kledingontwerper Frans Molenaar in Westenwind (2000)
• Schrijver Jan Siebelink als klant in de bloemenwinkel in de verfilming van zijn boek Knielen op een bed violen (2016).
• Schrijver Jacques Vriens in Achtstegroepers huilen niet.

Vlaamse voorbeelden

• Auteurs:
  • Jef Geeraerts zit in de rechtszaal in de verfilming van zijn boek De Zaak Alzheimer.
  • Pieter Aspe in diverse episoden van de televisieserie Aspe die gebaseerd is op zijn eigen boeken. Zo is hij in de laatste aflevering van het tweede seizoen getuige op de bruiloft van de twee hoofdpersonages, een andere keer bordeelklant.
  • Marc de Bel in de verfilmingen van zijn boeken in de reeks Blinker.
• Politici:
  • Mark Eyskens, als bezoeker van de taverne in Thuis.
  • Herman De Croo houdt een toespraak op een begrafenis in Familie.
  • Wilfried Martens en Karel Van Miert spelen wegwerkers in de film Hector.
• Overige:
  • Filmregisseur Robbe De Hert als toeschouwer in een bioscoop in aflevering 240 van F.C. De Kampioenen.
  • Rocco Granata speelt een kleine rol als verkoper in Marina, de film over zijn jeugdjaren.
  • Guy Lee Thys als bezoeker van een frituur in zijn film Mixed Kebab.

Anderstalige voorbeelden

• Auteur Stephen King komt kort als figurant in veel van zijn verfilmde boeken.
• Regisseur Alfred Hitchcock als voorbijganger in veel van zijn films.
• Maria von Trapp (de echte Maria) is in The Sound of Music als wandelaarster te zien op het plein in Salzburg, waar Julie Andrews het lied I have confidence in me zingt.
• In de film Erin Brockovich werd de hoofdrol vertolkt door Julia Roberts. De echte Erin Brockovich speelde echter een klein rolletje als serveerster. Grappig detail is dat zij een naambordje draagt met de naam 'Julia'.
• Adam Savage en Jamie Hyneman, beter bekend als de MythBusters, als laboranten in de aflevering 'The Theory of Everything' van CSI: Crime Scene Investigation.
• Hunter S. Thompson, de schrijver van Fear and Loathing in Las Vegas', komt voor in de film. Op dat moment zegt Johnny Depp (die hem speelt in de film) de woorden: "...and then I saw myself..."
• In Band of Brothers aflevering "Replacements" is een van de veteranen van de Easy Company, 101st Airborne, 506th PIR, Babe Heffron, te zien terwijl hij zwaait met een Nederlandse vlag.
• In de speelfilm The Hitchhiker's Guide to the Galaxy komt de originele robot Marvin halverwege op de achtergrond voor. Ook komen een broer en zus van auteur Douglas Adams, James Thrift en Jane Garnier, in beeld wanneer de aarde op het punt staat vernietigd te worden door de Vogons.
• Peter Jackson, vooral bekend als filmregisseur, heeft in veel van de door hem geregisseerde films een kort optreden. Zo heeft hij in The Lord of the Rings: The Return of the King een aandeel in de film als een piraat die wordt gedood door een pijl. Omdat hij meestal vermomd in beeld komt, is hij niet zo makkelijk te herkennen.
• Stan Lee, bedenker en schrijver van veel Marvel-strips en hun personages, komt regelmatig in beeld in de superheldenfilms van Marvel. Dit meestal als een kleine figurantenrol.
• Quentin Tarantino is zeer bekend om zijn cameo in eigen of in andere films, o.a. als Elvis Presley Impersonator in The Golden Girls (1988), Mr Brown in Reservoir Dogs (1992), Asylum Attendant in Eddie Presley (1992), Jimmie Dimmick in Pulp Fiction (1994), Pick-up Guy in Desperado (1995), The Deacon in Little Nicky (2000), Piringo in Sukiyaki Western Django (2007), American GI in Inglourious Basterds (2009) en Mining Co. Employee in Django Unchained (2013).
• Auteur Colin Dexter heeft een cameo in elke aflevering van Inspector Morse.

Stripverhalen

• In Jommekes-album Het luchtkasteel zien we Guy Verhofstadt als leerling van een Engelse kostschool.
• In album Atoll 66 uit Natasja zien we een karikatuur van Ron Wood en Keith Richards.
• Striptekenaar Willy Vandersteen dook een paar keer op in de stripreeks Nero. In het album De Totentrekkers (1971-1972) is Vandersteen in strook 33-36 te zien als de booswicht Willy. In Zwarte November (1972-1973) wordt zijn gezicht afgebeeld op een affiche met als opschrift "Gezocht" (strook 34-36).
• In het Suske en Wiske-album De Krimson-crisis zijn er cameo's voor Gaston en Leo, Will Tura, Johan Verminnen, Urbanus, Eddy Wally en De Strangers.
• In het Nino-album "De grote draak" door Dirk Stallaert duiken Laurel & Hardy en Merho op. Merho is een grote fan van het duo.
• Jan Kruis gunde zichzelf regelmatig een kleine bijrol in zijn strip Jan, Jans en de kinderen

Zie ook

• Figurant
• Edelfigurant
• Hoofdrol