Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Bal (voorwerp)

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Een basketbal.

Een bal is een bolvormig voorwerp. Ballen, die in sport en spel worden gebruikt, zijn meestal equivalent aan de bolvorm. Ze zijn dan zo rond mogelijk, afhankelijk van de nauwkeurigheid van het productieproces, de gebruikte materialen, de gebruiksomstandigheden, de oppervlakteafwerking, etc.

In sommige sporten wordt met de balvorm enigszins afgeweken van de bolvorm. Voorbeelden hiervan zijn de ballen die gebruikt worden bij rugby of American football. Deze hebben meer een ei-vorm.

Een bal is vaak hol. Dit in tegenstelling tot ballen die massief zijn, dus door-en-door van een materiaal gemaakt zijn. Een voorbeeld van deze laatste is de bal gebruikt bij biljarten.

Een holle bal wordt meestal met lucht opgeblazen (via een ventiel) tot er een zeker gewenst evenwicht tussen de interne druk en de trekkrachten in het balmateriaal optreedt. Hoe meer men de bal oppompt, hoe groter de trekkrachten in het materiaal, en hoe harder een bal aanvoelt. Dit heeft ook gevolgen voor de mate waarin de bal kan stuiten. De spelervaring leert wat de optimale of gewenste (stuit)eigenschappen zijn en hieraan wordt de interne luchtdruk aangepast.

Er zijn ook holle ballen, zoals tennisballen, die niet worden opgepompt, maar die een relatief dikke huid hebben. De samenstelling van die huid bepaalt de (stuit)eigenschappen.

Voor de vervaardiging van ballen, waarmee gesport en gespeeld wordt, kunnen veel verschillende materialen worden gebruikt, zoals aanelkaar bevestigde stukjes leer zoals bij een voetbal, allerlei soorten kunststof, hout, metaal zoals bij pétanque, en zelfs touw, gewonden in een bolvorm. Om gewenste eigenschappen te verkrijgen wordt vaak een combinatie van verschillende materialen gebruikt.

Voorbeelden van sporten met ballen

Andere ballen, trivia

Ballen worden ook gemaakt van glas, zoals voor versiering in een kerstboom.

Bij voedsel wordt de term gebruikt zoals bij de bitterbal en de gehaktbal. Bij oudejaarsviering eet men echter niet een deegbal maar een oliebol.

Bij andere bolvormige voorwerpen spreekt men meestal van een bol(letje), zoals bij het rollen van een bolletje klei of deeg, of wanneer een kever een bolletje mest rolt. Tevens zijn de bolletjesslikkers bekend. Het gaat hierbij om echter meer om capsulevormige inslikbare pillen gevuld met cocaïne.

(Zie ook : bal, voor andere betekenissen van het woord "bal" (doorverwijzing).)

Wikimedia Commons  Vrije mediabestanden over Balls op Wikimedia Commons