Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Zivilarbeiter Bataillon

Uit Wikisage
Versie door O (overleg | bijdragen) op 9 mei 2016 om 12:53 (https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zivilarbeiter_Bataillon&oldid=46640260 Ellywa 4 mei 2016)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Het Zivilarbeiter Bataillon (te vertalen als Burgerlijk Arbeiders Bataljon) is een bataljon van dwangarbeiders ingezet door de Duitsers tijdens de Eerste Wereldoorlog om infrastructuurwerken uit te voeren veelal vlak achter het front. De dwangarbeiders werden ZAB’ers genoemd.[1]

De massale mobilisatie van soldaten veroorzaakte snel na het begin van de oorlog een tekort aan arbeiders in de Duitse industrie. Om dit tekort te verhelpen, kijken de Duitse regering en de bezettende overheid in het gouvernement-generaal naar het Menschenbassin Belgien. Met deze woorden verwijst Carl Duisberg, algemeen directeur van Bayer, tijdens een gesprek met de Pruisische minister van oorlog op 16 september 1916 naar het enorme potentieel aan ervaren arbeiders in de Belgische industriebekkens. Aanvankelijk rekent men vooral op vrijwillige rekrutering van arbeiders, maar het succes blijft ondermaats, ondanks de betaling die de Duitsers in het vooruitzicht stelden, en ondanks het feit dat velen in het bezette België werkeloos[2] waren. De arbeiders meldden zich in onvoldoende mate en slechts twaalfduizend Belgen gingen vrijwillig in Duitsland werken. Er waren echter honderdduizenden nodig.[1]

Op 3 oktober 1916 werd daarom de Verordnung betreffend die Einschränkung der offentlichen Unterstützungslasten und die Beseitigung allgemeiner Notstände van kracht. De eerste mannen in de leeftijdscategorie van 18 tot 35 jaar uit bezet gebied (België, Frankrijk, Rusland) worden al enkele dagen later opgepakt en op transport gezet. Het oppakken van mensen zal een hoogtepunt kennen in het najaar van 1916, maar het oppakken van mensen blijft voortgaan tot de Wapenstilstand in 1918.

De ZAB-ers die onvrijwillig in Duitsland waren werden bewaakt door Duitse soldaten.[3]

Naar schatting werden 120.000 Belgische mannen opgeëist. Velen onder hen lieten het leven door honger, mishandelingen en uitputting. Ook vielen slachtoffers bij bombardementen.[4]

Na de oorlog werd de ZAB-ers die levend terugkwamen vaak verweten dat zij gewerkt hadden voor de bezetter.[2]


Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. 1,0 1,1 Vrijwilligers en opgeëisten uit Hamme in de Eerste Wereldoorlog. Spoorzoeker (2013-04-01) Geraadpleegd op 2016-05-03
  2. 2,0 2,1 Gevaert, Louis. ‘De Zivilarbeiter’, De slaven van de Groote Oorlog.. www.dsmg.be Geraadpleegd op 2016-05-03
  3. º Boys of 11 Korporalschaft, 3 Kompagnie, Landsturm Infanterie Ersatz Bataillon 'Leipzig' (XIX. 6), 1917. Flickr - Photo Sharing! Geraadpleegd op 2016-05-03
  4. º Gebroeders Heyman. Dwangarbeiders in frontgebied.. Europeana 1914-1918 Geraadpleegd op 2016-05-03
rel=nofollow

Zoek op Wikidata

rel=nofollow
rel=nofollow