Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Yuri Landman

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Yuri Landman (Zwolle, 1 februari 1973) is een Nederlandse muziekinstrumentenbouwer en musicoloog[1]. Daarnaast is of was hij in het verleden actief als beeldende kunstenaar, muzikant, striptekenaar, graficus, illustrator, grafisch vormgever, lithograaf, zanger en meubelontwerper.[2]

Bestand:Lecture at Output.jpg
Yuri Landman @ Output Festival 2007

Biografie

Striptekenaar en Illustrator

Landman volgde een opleiding tot chemisch analist en publiceerde na zijn studie twee autobiografische stripboeken, in 1997 Je Mag Alles Met Me Doen en in 1998 de striproman Het Verdiende Loon. Voor dat laatste album ontving hij van het Stripschap de Grote Prijs van Breda 1998 als aanstormend talent. Sindsdien heeft hij geen strips meer gepubliceerd. Op de editie van de Haarlemse stripdagen 2002 had Landman een expositie over zijn derde boek[3]. Dit boek is echter nooit afgerond en uitgegeven. In 2008 illustreerde hij het kinder-prentenboek Het geluk van een bokmuis op scenario van Theo Huibers.

Muzikant

Landman is als muzikant ongeschoold en kan geen akkoorden of volgens andere gebruikelijke technieken spelen.[4] Samen met Cees van Appeldoorn richtte hij de lo-fi indierockband Zoppo op. Na 2 albums en 2 singles verliet Landman de band. Direct na het verlaten van Zoppo richtte hij samen met drummer/producer Valentijn Holländer de noise rockband Avec Aisance op en publiceerde hij in 2004 het debuut Vivre dans l'aisance (cd). Live werd er een bassist aan de line-up toegevoegd. Bij de band Pfaff was Landman een aantal maal gastmuzikant met zijn instrumenten.[5]. Hij speelde enkele van zijn instrumenten in op het debuutalbum van The Moi Non Plus in 2008. In 2009 hervatte hij zijn carriere als muzikant en begon weer met optreden, nadat hij hier in 2006 een punt achter had gezet om zich te richten op de instrumentenbouw. In 2012 verschijnt het album That's Right, Go Cats onder de naam Yuri Landman Ensemble, dat Landman samen met René van Lien en Arnold van de Velde (beiden ex-Feverdream, thans actief in Neon Rainbows) maakt. Op het album staan een aantal gastbijdragen van Jad Fair, Elle Bandita, Cees van Appeldoorn (ex-Zoppo) en de Franse noise-artiest Philippe Petit. Het album verschijnt voor de Amerikaanse markt op cd bij Thick Syrup Records en in Europa en Japan komt het album op vinyl uit bij het Oostenrijkse label Siluh Records. Gelijktijdig met het verschijnen van het album richt Landman met Van de Velde de tweemans-formatie Bismuth op, waarmee ze onder andere in datzelfde jaar optreden op Eurosonic, de-Affaire en het Zwitserse festival B-Sides.

Muziekinstrumentenbouwer

In Zoppo speelde Yuri basgitaar en prepared gitaar. Vanwege reproductieproblemen van zijn gitaaropnames bij live optredens, besluit Landman om zelf experimentele snaarinstrumenten te gaan bouwen waarop 3rd brug klanken beter reproduceerbaar zijn. De eerste instrumenten maakte hij verzameld hardhout afkomstig van deurposten en meubels en onderdelen van oude gitaren, audio-apparatuur, printers en andere mechanische elektronica. Vrienden schonken hem goedkope Koreaanse en Japanse gitaren, waar hij de bruikbare onderdelen van gebruikte. Zijn zelfbedachte ontwerpen van elektrische snaarinstrumenten richten zich op een systematisering van analoge elektroakoestische geluidsvervorming. Zijn instrumenten bevatten zowel afwijkende microtonale toonstelsels als gebruikelijke Westerse toonsystemen, drone-snaren, resonantiesnaren, beweegbare extra 3e bruggen, geroteerde pickups en andere aanpassingen.[6] Het eerste album van Avec-A bevat slechts foto's van deze instrumenten, omdat ze tijdens de opnames nog niet af waren. Tijdens live optredens werden deze instrumenten wel ingezet.

Vroege prototypen

Bestand:Protos.jpg
vier prototypes

In de periode 2000-2005 maakte Landman 8 prototypes.

  • De zwarte 4-snarige verplaatsbare 3e brug zither.
  • De rode capozither, zichtbaar op de hoesfoto's van Vivre dans l’aisance.
  • Robocop, een zwaar aangepaste 6-snarige gitaar met 2 extra bruggen en 3 outputs.
  • De 12-snarige boventoonzither, het eerste prototype voor Aaron Hemphill’s Moodswinger.
  • De blonde 3-snarige stereo-guitar, 1 bassnaar in B, en 2 dunne B guitarsnaren.
  • De groene 7-snarige trio-guitar, 1 bassnaar, 3 DAD gestemde guitarsnaren en 3 G#-snaren.
  • Een elektrische cymbalom, 72 snaren, 12 pickups, een voor elke noot.
  • De Blauwe 4-snarige supertremolo-gitaar, in plaats van een fretboard een hendel om de snaren mee aan te spannen tot gewenste toonhoogte.

Instrumenten voor bands

Bestand:Moonlander & Moodswinger.jpg
De Moonlander van Lee Ranaldo, Sonic Youth en de Moodswinger van Aaron Hemphill, Liars

In maart 2006 benaderde Landman de Amerikaanse noiseband the Liars om voor hen een instrument te ontwerpen. Na 6 maanden had hij 2 exacte kopieën van de Moodswinger, een elektrische 12-snarige 3e brug zither klaar. Eén voor gitarist/drummer Aaron Hemphill en een voor zichzelf. Dit instrument leidde tot een onderzoek, waarbij Landman universele consonante verbanden herontdekte, welke overeenkomen met de toonsystemen van de Chinezen 2000 jaar voor Christus, maar welke in de Westerse muziek zijn verbasterd. De Moodswinger koppelt de natuurtonenreeks aan de complementaire reeks, welke laatste de basis vormt voor alle toonstelsels uit alle muzikale tradities op de Westerse na. Tevens toont het instrument aan dat de natuurtonenreeks en de complementaire reeks zich harmonisch consonant tot elkaar verhouden.[7][8] Voor Lee Ranaldo van Sonic Youth maakte hij daarna een 18-snarige droongitaar met dubbelvoudige kop, de Moonlander. Voor Jad Fair van Half Japanese ontwierp Landman een 2-snarige mbira-gitaar zonder fretboard, genaamd de Bachelor QS.

Bestand:Springtime.jpg
Springtime, 2008

De Springtime is een 7-snarige elektrische gitaar met drie uitgangen en geroteerde pickups. Met dit instrument kan simultaan basgitaar, gitaar en triplekorig-gitaar gespeeld worden over drie versterkers. De gitaar is in 2008 door Landman ontworpen voor Laura-Mary Carter van Blood Red Shoes.[9] Voor Lou Barlow maakte hij een alternatieve Springtime II.

Na de eerste prototypes volgt er een reeks instrumenten voor andere artiesten als dEUS, Lou Barlow, Micachu, HEALTH, The Dodos, Liam Finn, These Are Powers, The Veils, Melt-Banana, Rhys Chatham, Peter James Taylor (ex-Action Beat), sic, Enon, The Moi Non Plus, The Luyas en anderen.

In 2009 krijgt hij vanuit Belfast een verzoek om een knutselworkshop op te zetten voor een festival. Dit brengt een verandering in zijn werkkoers teweeg. Hij ontwerp de Home Swinger, een doe-het-zelf-variant van de Moodswinger. Dit concept slaat aan bij festivals in Europa en Amerika, waardoor hij vanwege tijdgebrek besluit om te stoppen met de vervaardiging van de exclusieve gitaren voor de bekende acts. Na de Home Swinger volgt er een reeks variant workshops. Uit de Home Swinger ontstaat ook de herrijzing van het musiceren. Hij treedt met de groep deelnemers op, nadat de instrumenten vervaardigd zijn. Hij schrijft hiervoor een aantal composities die eenvoudig te leren zijn.

In 2012 gaat het een samenwerking aan met Stichting Worm in Rotterdam, die een collectie instrumenten van Landman in beheer hebben voor hun artist-in-residence programma.

Instrumenten van Landman zijn aangekocht door het Musical Instrument Museum in Phoenix en SONS Museum in België.

Expositie en lezing

Landman geeft regelmatig lezingen en overzichtsexposities op festivals, concertzalen en scholen over zijn snaarinstrumenten met een aanvullende lezing van de instrumentenontwerper over de microtonale principes achter deze instrumenten.

Trivia

  • Yuri Landman is een dubbele naam. Yuri betekent in het russich landbouwer of akkerman.

Boekuitgaven

Stripboeken

Kinderprentenboek

Discografie

met Zoppo

audio

  • Chi pratica lo impare zoppicare, lp (1998)
  • Nontonnen, promo 7" (1998)
  • Double the fun, splitt 7" (1999)
  • Belgian Style Pop, cd (1999)

video

  • Flooded door Dan Geesin (1999)

met Avec Aisance

albums

  • Vivre dans l'aisance, cd (2004)

video

  • Not like my sister behaves (2004)
  • A second too lazy (2005)
  • Like my friend blue (2005)

Yuri Landman Ensemble

  • Yuri Landman Ensemble - That's Right, Go Cats, 2012

Bronnen

Stripboeken:

Engelstalig

Muziek:

Experimentele muziekinstrumenten:

Engelstalig
Nederlandstalig

Externe link

Bronvermelding

rel=nofollow