Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Wet van Murphy

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.

De Wet van Murphy van Edward A. Murphy (19181990) luidt: als er meer dan één manier is om een taak te doen en één van die manieren zal in een ramp resulteren, dan zal iemand het zo doen.

Deze aansprekende formulering was bedoeld om de nadelige kant van de wet van de grote aantallen bij het grote publiek bekend te maken: als een gebeurtenis zich een oneindig aantal keer herhaalt en iedere keer is er een kleine kans dat iets misgaat, dan gaat het vroeg of laat een keer mis.

De Wet van Murphy moet niet met de Wet van Bedrog worden verward: als iets mis kan gaan, dan gaat het mis.

Toepassing

De Wet van Murphy is een van de leidende principes bij het opstellen van protocollen voor bijvoorbeeld apotheken. Voordat een medicijn aan de patiënt wordt uitgereikt, voeren verschillende personen een groot aantal dubbele, drievoudige en zelfs meervoudige controles uit. Zo zal een apothekersassistente op verschillende momenten de naam van het medicijn vergelijken met de naam op het recept. Voor de leek lijkt dit ritueel soms overbodig. De Wet van Murphy geeft echter de reden aan: al is de kans op een ernstige menselijke fout heel klein, als het risico maar vaak genoeg wordt gelopen, dan maakt er vroeg of laat iemand een fout. Omdat er heel veel medicijnen worden verkocht, zouden er zonder deze protocollen doden vallen door menselijke fouten met medicijnen. Paradoxaal genoeg zal een dergelijk protocol echter de wet van Murphy niet omzeilen: uiteindelijk zal het toch een keer fout gaan.

Kansberekening

Op 7 oktober 2004 voerden drie onderzoekers, dr. David Lewis (psycholoog), dr. Keylan Leyser (econoom) en Philip Obadya (wiskundige), in opdracht van British Gas een onderzoek uit.[1] Uit dit onderzoek kwam een statistische verklaring die, op een schaal van 0 tot 10, de waarschijnlijkheid geeft dat 'Murphy langskomt':

( ( U + C + I ) × ( 10 − S ) ) ∕ 20 × A × 1 ∕ ( 1 − sin( F ∕ 10 ) )

De formule bestaat uit zes elementen, ieder met een weging van 0 tot 9

U = Urgentie
C = Complexiteit
I = Belangrijkheid [Importance]
S = Vakkundigheid [Skill]
A = Verslechtering [Aggravation]
F = Frequentie

Het (eigen) leven van de Wet van Murphy

Vanwege zijn bijzonder aansprekende formulering, is de wet van Murphy meer als een grap onder wetenschappers dan als een echte wet gaan leven, zonder onrecht te doen aan de ernstige ondertoon. De wet van Murphy komt in een aantal vormen voor, die echter ongeveer op hetzelfde neerkomen:

  1. De eerste wet van Murphy stelt dat als er bij een experiment iets fout kán gaan, het ook daadwerkelijk fout gaat.
  2. De tweede wet van Murphy stelt dat de fout altijd op het onaangenaamste moment gebeurt.
  3. De derde wet van Murphy stelt dat Murphy een grote optimist was.
  4. De vierde wet van Murphy stelt dat succes door slechts weinig mensen gezien wordt, terwijl falen altijd volop in de schijnwerpers staat.

Hoewel natuurlijk als grap bedoeld, is er toch een ernstige kant aan de wetten van Murphy, omdat het inderdaad zo is dat experimenteel werk het geduld van onderzoekers danig op de proef kan stellen. Iemand die daar niet – bijvoorbeeld aan de hand van de wetten van Murphy – het grappige van kan inzien, zal als experimentator het zelden lang volhouden. Wat dat betreft onderstreept de wet van Murphy eerder een psychologische wetmatigheid dan een natuurwetenschappelijke.

Edward A. Murphy heeft overigens, zonder zich bewust te zijn van het gevolg, slechts een algemene uitspraak gedaan waaruit anderen zijn wet hebben afgeleid.[2]

De constante van Murphy: De schade aan een voorwerp is recht evenredig aan de waarde ervan.

Literatuur

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow