Vakantie

Vakantie is een periode waarin een persoon zijn gewoonlijke dagelijkse activiteiten staakt, zoals bijvoorbeeld school of werk. Dit betreft een periode die (veel) langer is dan een weekend (waarin veel mensen vrij zijn), vaak minimaal een week. Werknemers hebben vakantie wanneer zij hiervoor vakantiedagen (of andere snipperdagen) inleveren, scholieren hebben vakantie wanneer hun school gesloten is.

Sinds ongeveer de laatste helft van de 20e eeuw wordt onder vakantie vaak verstaan dat er een reis wordt gemaakt. Mensen gaan, alleen, met vrienden, in groepen, of met hun gezin, naar een andere plaats, om daar andere ervaringen op te doen.

In Nederland hebben in 2003 de meeste werknemers bij een fulltime baan 25 vakantiedagen per jaar (wettelijk is vastgelegd dat dit minimaal 20 dagen moeten zijn). Het aantal vakantiedagen is vaak in bedrijfstakken waar een collectieve arbeidsovereenkomst geldt in deze CAO vastgelegd. Zelfstandigen en ondernemers nemen vakantie naargelang het werk het toelaat.

Reclame voor (all-in)vakantie's.

Schoolvakanties

Op de scholen past men de volgende vakanties toe:

• herfstvakantie
• kerstvakantie
• paasvakantie
• voorjaars-, krokus- of carnavalsvakantie
• meivakantie (typisch voor Nederland)
• zomer- of grote vakantie.

De namen van deze vakantieperioden kunnen per streek en per school verschillend zijn. Sommige scholen geven de leerlingen enkele extra vakantiedagen die men in de vorm van 'snipperuren' kan opnemen, vaak in beroepsonderwijs, om in combinatie met andere schoolonderdelen, al een beetje te wennen aan werk en om verantwoordelijk met die uren om te gaan.

Soorten vakantie

De soorten vakantie zijn in een groot aantal variaties te onderscheiden.

Cultuur- of stadsvakantie (stedentrip)

Tijdens de vakantie, vaak in het buitenland, worden bezoeken gebracht aan steden met een rijke geschiedenis en veel musea, maar ook om te winkelen. Voorbeelden van bestemmingen zijn Antwerpen, Florence, Rome, Barcelona, Berlijn, Parijs, Londen of New York City. Ook worden georganiseerde rondtochten gemaakt met een bepaald thema.

Creatieve vakantie

Tijdens een creatieve vakantie is veel tijd ingeruimd voor creatieve activiteiten, zoals schilderen, musiceren en/of dansen, veelal onder professionele begeleiding.

Taalvakantie

Het verblijf in het buitenland wordt gecombineerd met al dan niet betaalde taalcursussen, soms ook als een taalbad. Vaak wordt dit gecombineerd als een taal+werk of een taal+sport vakantie.

Sportvakantie

Tijdens de vakantie worden vooral lichamelijke inspanningen verricht. Voorbeelden zijn fietsen, bergbeklimmen, bergwandelen. Bestemmingen zijn bijvoorbeeld Noorwegen en Oostenrijk. Deze vakanties worden ook in de winter gehouden. Men gaat dan met wintersport.

Fietsvakantie

Het fietsen is niet een alleen een tijdsbesteding tijdens de vakantie, maar een op zichzelf staand doel. In feite is een fietsvakantie een combinatie tussen een kampeervakantie en een sportvakantie. Een vakantiefietser kan naast kamperen natuurlijk ook gebruikmaken van hotelletjes en/of pensions.

Motorvakantie

Een vakantie waarbij het motorrijden centraal staat. Vroeger veelal het, op eigen initiatief trekken, van camping naar camping, maar tegenwoordig steeds vaker georganiseerd. De allernieuwste trend is om vanuit één punt diverse tourtochten te maken. Aangezien Nederland minder motor-vriendelijk is zijn favoriete bestemmingen o.a. Duitsland, Frankrijk en Tsjechië.

Natuurvakantie

In deze vakantie staat de natuur centraal. Vooral door middel van wandelen of fietsen kan men een bepaald gebied goed verkennen. Ook natuurparken worden dan vaak bezocht.

Werkvakantie

De vakantieperiode wordt gebruikt om zich uit te leven op een gebied waar men zich graag verder in wil bekwamen. Voorbeelden zijn muziekvakanties, schildervakanties, taalvakanties, verzamelvakanties (bijv. kunstvoorwerpen of geologische vondsten van de reisbestemming) en natuurvakanties. Maar er wordt ook wel vakantie gehouden waarbij vrijwillig onderhoud wordt gepleegd aan een bos- of natuurgebied.
Tijdens een werkvakantie kan het ook zijn dat men een bepaalde vorm van vrijwilligerswerk doet.

Uitgaansvakantie

Men logeert op een camping of in een appartement. Elke avond wordt een bezoek gebracht aan een disco of café tot diep in de nacht. Overdag wordt lang uitgeslapen.

Thuisvakantie

Men blijft thuis. De tijd kan worden besteed aan niets doen, hobby's, klussen, tuinieren. Vaak worden tijdens een thuisvakantie uitstapjes gemaakt binnen het eigen land. Bijvoorbeeld naar het strand, naar bos of natuur, naar een museum, of naar een andere stad.

Strandvakantie

Men vertrekt van huis en logeert op een camping, in een hotel, pension of appartement. Overdag verblijft men op het strand om daar te zonnebaden, te zwemmen of sporten als beachvolleybal te spelen. Favoriete bestemmingen voor strandvakanties zijn in Nederland bijvoorbeeld Domburg, Egmond aan Zee, Noordwijk of Castricum. In België zijn De Haan, Nieuwpoort, Blankenberge, De Panne, Oostende, Middelkerke, Duinbergen en Knokke-Heist de meest bezochte badplaatsen. Verreweg de meeste strandvakanties worden door Nederlanders echter doorgebracht in landen als Spanje, Frankrijk en Turkije. Deze landen zijn ook bij Belgen erg populair, maar de eigen kust is ook geliefd.

Vrijwilligersvakantie

Men (voornamelijk twintigers) gebruikt een vrije periode om vrijwilligerswerk te verrichten in hulpbehoevende buitenlandse landen, zoals Thailand, Peru, Bolivia of Kenia. Een vrijwilligersvakantie is vaak een combinatie van vrijwilligerswerk en rugzaktoerisme.

Kampeervakantie

De persoon verblijft op een camping, in een tent of caravan, waar vooral wordt uitgerust, gegeten, gelezen en dergelijke. Typische activiteiten op een camping zijn fietsen (vooral door kinderen), badminton, tafeltennis, barbecuen en dergelijke. De meeste activiteiten vinden plaats in de open lucht.

Kampen

Tijdens de vakantie worden in groepen vooral sportactiviteiten en spellen verricht. Kampen zijn vaak op kinderen gericht. Er kan globaal een onderscheid gemaakt worden tussen land-, water- en sneeuwkampen.

Bungalowvakantie

De vakantie wordt doorgebracht in een bungalowpark, meestal zijn de bezoekers gezinnen of een groep vrienden (jongeren). In het park zijn allerlei plaatsen waar men zijn tijd aangenaam kan doorbrengen, bijvoorbeeld een zwemparadijs.

Een huis(je) huren

Juist niet in een bungalowpark, maar buiten de stad op het platteland om van de rust te genieten. Ook het systeem van woningruil kan een middel zijn om nieuwe horizonten te ontdekken.

Seksvakantie

Personen, veelal mannen, gaan op vakantie om ongestoord van seks te kunnen genieten. Een bekende bestemming daarvoor is Thailand. Veel mensen vieren een vakantie die uit een combinatie van de bovenstaande mogelijkheden bestaat.

Backpacking

Een backpackvakantie is meestal van langere duur. Men blijft niet lang op één plaats, maar reist rond en leeft uit een rugzak.

Economische en sociale aspecten

Het verschijnsel vakantie is voor veel landen economisch gezien van groot belang. In Nederland is bijvoorbeeld Amsterdam een belangrijke bestemming voor buitenlanders. Men komt af op de cultuur van de oude stad en bezoekt de Rembrandts in het Rijksmuseum. Anderen gaan naar Amsterdam voor het red light district of voor de coffeeshops waar marihuana te koop is. Een nadeel van dit toerisme is dat winkelstraten die voorheen door Amsterdammers gewaardeerd werden een metamorfose hebben ondergaan. Voorbeelden zijn de Leidsestraat, het Damrak en het Rokin, waar vele souvenirwinkels, fast food ketens, wisselkantoren en reisbureaus zijn gevestigd.

Voor veel derde wereldlanden is vakantie van mensen uit westerse landen een mogelijkheid om hun land een economische impuls te geven. Dit kan op zijn beurt weer een stimulans zijn om belangrijke natuurgebieden in stand te houden.

Vakantiestress

Voor veel mensen is vakantie een "must". De sociale druk om op vakantie te gaan vanuit de omgeving is groot. Zonder vakantie hoor je er in feite niet bij. Vooral voor alleenstaanden is dit een probleem, want om vakantie in je eentje te vieren moet je erg sterk in je schoenen staan. Er bestaan dan ook initiatieven op internet om met name een vakantiepartner te vinden. Vóór het bestaan van internet verschenen advertenties in dagbladen van mensen die een vakantiepartner zochten.

Voordat er op vakantie gegaan kan worden moeten allerlei voorbereidingen getroffen worden. Niet alleen moeten de benodigde artikelen worden ingepakt, maar ook moet het huis veilig en schoon worden achtergelaten. Dit moet gebeuren direct nadat met werken is gestopt, en men moe is van een jaar hard werken. Dit tezamen leidt tot vakantiestress, met mogelijk ruzie tussen de gezinsleden.

Vakantiestress kan ook ontstaan als mensen een drukke baan hebben en het werk niet los kunnen laten in de vakantie. Het idee dat het een puinhoop wordt na terugkomst en het (soms stiekem) bellen met het werk hoe het gaat, kan er voor zorgen dat men op de vakantie niet voldoende tot rust komt, wat uiteraard meestal het doel van een vakantie is.

Voor huisdieren is de vakantieperiode van hun baasjes niet zo prettig. Zij worden ondergebracht bij anderen, bijvoorbeeld in een dierenpension, of ze blijven alleen thuis en worden soms niet goed verzorgd. Dierenasielen hebben in vakantieperiodes altijd te kampen met een enorme overbezetting van de capaciteit. Dit wordt veroorzaakt omdat sommige mensen hun huisdieren hier brengen vanwege hun vakantie.

Het woord vakantie in de taal

Zowel de term op vakantie gaan als met vakantie gaan is een correcte formulering. Sommigen zien een klein verschil in betekenis. Op vakantie zou aanduiden dat iemand naar een vakantiebestemming vertrekt. Met vakantie kan ook betekenen dat iemand thuis vakantie viert. Vroeger vond men de uitdrukking op vakantie onjuist, omdat die een contaminatie zou zijn van op reis en met vakantie.

Externe links

• Cijfers over de vakanties van de Nederlanders (Centraal Bureau voor de Statistiek)
• Cijfers over de korte en lange vakanties van de Belgen (Nationaal Instituut voor de Statistiek).
• Reisadviezen van het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken
• Een overzicht van de verschillende schoolvakanties in verschillende landen

  Vrije mediabestanden over Vacation op Wikimedia Commons