Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Uppspretta: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(+/+ https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Uppspretta&oldid=45305130 9 nov 2015)
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Uppspretta&oldid=45336251 16 nov 2015 DeSleek)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox gebouw
{{Infobox gebouw
| naam          = Uppspretta
| naam          = Uppspretta
Regel 33: Regel 34:
| lon_dir      = E
| lon_dir      = E
}}
}}
'''Uppspretta''' is de naam van een [[Toyisme|toyistisch]] kunstwerk midden in de [[IJsland]]se stad [[Keflavík]]. Een verwaarloosde [[watertoren]] van 9 meter hoog en 36 meter in omtrek is daar in 2013 omgevormd tot een beeldverhaal over een [[papegaaiduiker]] genaamd Uppspretta.<ref>[http://www.krantvancoevorden.nl/tag/keflavik/ Krant van Coevorden: Oude watertank in IJsland krijgt facelift van de Toyisten]</ref> Het is de grootste muurschildering in IJsland.<ref name="Keflavík">{{Citeer web|url = http://www.vf.is/mannlif/staersta-veggmalverk-a-islandi-gert-i-keflavik/58129|titel = Stærsta veggmálverk á Íslandi gert í Keflavík|bezochtdatum = |auteur = |datum = 7 juli 2013|uitgever = Víkurfréttir|taal = is}}</ref>  
[[Bestand:Vikingschip-Jon Gunnar Árnason.jpg|thumb| Sólfar van Jón Gunnar Árnason ]]
[[Bestand:Uppspretta Onthulling.jpg|thumb| Sólfar de droomboot  ]]
[[Bestand:The Legend of Uppspretta.jpg|thumb| De legende van Uppspretta ]]
 
'''Uppspretta''' is de naam van een [[Toyisme|toyistisch]] kunstwerk midden in de [[IJsland]]se stad [[Keflavík]]. Een verwaarloosde [[watertoren]] van 9 meter hoog en 36 meter in omtrek is daar in 2013 omgevormd tot een beeldverhaal over een [[papegaaiduiker]] genaamd Uppspretta.<ref>[http://www.krantvancoevorden.nl/tag/keflavik/ Krant van Coevorden: Oude watertank in IJsland krijgt facelift van de Toyisten]</ref> Het is de grootste muurschildering in IJsland.<ref name="Keflavík">{{Citeer web|url = http://www.vf.is/mannlif/staersta-veggmalverk-a-islandi-gert-i-keflavik/58129|titel = Stærsta veggmálverk á Íslandi gert í Keflavík|bezochtdatum = |auteur = |datum = 7 juli 2013|uitgever = Víkurfréttir|taal = is}}</ref> Uppspretta is op 6 september 2013 onthuld door toenmalig burgemeester [[Árni Sigfússon]] van [[Reykjanesbaer]].
 
== Woordverklaring ==
De naam Uppspretta is een [[onomatopee]]. De letterlijke betekenis van ''uppspretta'' is een bron van opspattende energie. De klanknabootsing van een [[geiser]] is dan ook te herkennen in de titel van het kunstwerk.<ref>Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, pp. 36. ISBN 978-90-809703-0-4</ref>
 
==Thema’s==
De toyisten hebben zich voor het maken van het kunstwerk laten inspireren door een aantal kenmerken van IJsland.
===Geiser===
Een daarvan is de geiser, die terug te vinden is in de titel van het kunstwerk.
===Sólfar===
Ook Sólfar<ref>[[w:en:The Sun Voyager]]</ref> (“Zonnereiziger”) van de IJslandse kunstenaar Jón Gunnar Árnason<ref>[[w:en: Jón Gunnar Árnason]]</ref> heeft als eerbetoon en inspiratie gediend en is terug te vinden in het ontwerp.
===Vikingen===
De eerste bewoners van IJsland, de [[Vikingen]], komen voor in de muurschildering in de vorm van [[Freya|Freya (godin van de liefde)]] uit de [[Noorse Mythologie]]. 
===Papegaaiduikers===
Daarnaast spelen papegaaiduikers een grote rol in het verhaal van het kunstwerk. <ref>Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, ISBN 978-90-809703-0-4</ref>


De letterlijke betekenis van ''uppspretta'' is 'bron', ''een bron van opspattende energie''.
==Legende van Uppspretta==
De toyisten hebben speciaal voor de muurschildering een legende bedacht. De legende verhaalt over een papegaaiduiker met de naam Uppspretta. De nieuwsgierige vogel wilde graag de wereld ontdekken. Uppspretta las vele boeken en leerde over de geschiedenis van IJsland. Zo kwam hij er achter dat de eerste bewoners van het eiland Noren waren. Hij besloot om naar Noorwegen te vliegen om daar een lieve vrouwelijke papegaaiduiker te zoeken. Zijn ouders hadden hem gewaarschuwd om niet boven land te vliegen, anders zou hij uit de lucht vallen. Tijdens zijn reis kwam Uppspretta toch boven land, waar hij dan ook neerstortte. Hij was in Nederland belandt en werd gevonden door een man die hem meenam. Uppspretta viel in slaap en droomde over mensen en muziek. In zijn droom doemde een schip op dat hem meevoerde over het water en toen de lucht in terug naar Keflavik. Toen hij thuis was trouwde hij met een vrouwelijke papegaaiduiker uit Noorwegen en werd hij de leider van alle papegaaiduikers op IJsland. <ref>Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, pp. 5 t/m14. ISBN 978-90-809703-0-4</ref><ref>http://www.uppspretta.com</ref>


Het kunstwerk verbeeldt de [[Legende (volksverhaal)|legende]] van een [[papegaaiduiker]] met dezelfde naam. De keuze voor deze vogel als drager van een (nieuwe) [[Legende (volksverhaal)|legende]] ligt voor de hand. De grootste kolonie [[papegaaiduiker]]s leeft op [[IJsland]]. Verder leven papegaaiduikers op de eilanden van [[Schotland]], de [[Hebriden]] en [[Nova Zembla]], in [[Ierland (eiland)|Ierland]], [[Groenland]], [[Noorwegen]], [[Spitsbergen (archipel)|Spitsbergen]] en aan de noordoostkust van [[Noord-Amerika]]. In de winter trekken ze naar het zuiden, tot aan de [[Middellandse Zee]].  
==Project==
Tijdens een vakantie naar IJsland ontdekte Dejo de oude vervallen watertoren in Keflavik. Direct werd gekeken of deze, net als [[De Stip (Emmen)|De Stip in Emmen]], omgevormd kon worden tot kunstwerk. Het kunstwerk is deels gefinancierd door de gemeente en deels door crowdfunding tot stand gekomen. Op 24 juli 2013 werd begonnen met de start van het project. De toyisten moesten werken onder slechte weerscondities, volgens weerstatistieken was het de slechtste zomer sinds 1923. In dat getal herkenden de toyisten hun geluksgetal 13 en het oprichtingsjaar ’92 van het [[toyisme]] en daarom lieten ze zich niet uit het veld slaan. 
Dat bleek toen het doek om de steiger niet bestand was tegen de wind. Omdat het plastic geen lucht doorliet ging het werken als een groot zeil. Daardoor werd het gevaarlijk om op de steiger te blijven werken. Om de toch beschut te blijven tegen het weer en te kunnen blijven werken werden 200 koffiezakken door de toyisten aan elkaar genaaid en om de steiger gehangen. 
Uiteindelijk is er door elf toyisten uit vijf verschillende landen zeven weken aan het kunstwerk gewerkt.<ref>Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, ISBN 978-90-809703-0-4</ref>
<gallery caption=”Watertoren tot Uppspretta”>
Old watertank.jpg|De oude watertoren
The watertank in white paint.jpg|Watertoren in de steigers
Uppspretta gihili dejo.jpg|Gihili en Dejo halen koffiezakken uit elkaar
Uppspretta sewing coffee bags.jpg|Srylyn en Qooimee achter de naaimachine
Coffee Tower.jpg|De ‘koffietoren’
The legend of uppspretta canvas dropping.jpg|Onthulling Uppspretta
The legend of uppspretta people of keflavik.jpg|Onthulling
Uppspretta arni sigfusson.jpg|Burgemeester Sigfússon
TOYISTEN BIJ UPPSPRETTA.jpg|toyisten bij Uppspretta
Uppspretta in Keflavik.jpg
Uppspretta keflavik nov 2013.jpg
Uppspretta in winter.jpg|Uppspretta in de winter
</gallery>
 
==Hotel==
Naast Uppspretta zijn voor Hotel Restaurant Keflavik de voorgevel van het guesthouse en een muur in het restaurant ook beschilderd.
<gallery>
Toyism mural detail Restaurant Hotel Keflavik.jpg|toyisten werken aan de muurschildering
Toyism mural Restaurant Hotel Keflavik.jpg
Toyism mural finish Restaurant Hotel Keflavik.jpg
Toyism Mural Hotel Keflavik.jpg|De voorgevel van het guesthouse
</gallery>


== Externe link ==
== Externe link ==
* [http://www.uppspretta.com/ Officiële website]
* [http://www.uppspretta.com/ Officiële website]
* [http://www.youtube.com/watch?v=xabRtEqJU2Y Toyism in Keflavik], [[YouTube]]
{{Appendix}}
 
{{Bron|bronvermelding= {{References}}
{{Wikidata|Q15518949}}}}


[[Categorie:Kunst in IJsland]]
[[Categorie:Kunst in IJsland]]

Versie van 3 dec 2015 20:35


rel=nofollow
Sólfar van Jón Gunnar Árnason
Sólfar de droomboot
De legende van Uppspretta

Uppspretta is de naam van een toyistisch kunstwerk midden in de IJslandse stad Keflavík. Een verwaarloosde watertoren van 9 meter hoog en 36 meter in omtrek is daar in 2013 omgevormd tot een beeldverhaal over een papegaaiduiker genaamd Uppspretta.[1] Het is de grootste muurschildering in IJsland.[2] Uppspretta is op 6 september 2013 onthuld door toenmalig burgemeester Árni Sigfússon van Reykjanesbaer.

Woordverklaring

De naam Uppspretta is een onomatopee. De letterlijke betekenis van uppspretta is een bron van opspattende energie. De klanknabootsing van een geiser is dan ook te herkennen in de titel van het kunstwerk.[3]

Thema’s

De toyisten hebben zich voor het maken van het kunstwerk laten inspireren door een aantal kenmerken van IJsland.

Geiser

Een daarvan is de geiser, die terug te vinden is in de titel van het kunstwerk.

Sólfar

Ook Sólfar[4] (“Zonnereiziger”) van de IJslandse kunstenaar Jón Gunnar Árnason[5] heeft als eerbetoon en inspiratie gediend en is terug te vinden in het ontwerp.

Vikingen

De eerste bewoners van IJsland, de Vikingen, komen voor in de muurschildering in de vorm van Freya (godin van de liefde) uit de Noorse Mythologie.

Papegaaiduikers

Daarnaast spelen papegaaiduikers een grote rol in het verhaal van het kunstwerk. [6]

Legende van Uppspretta

De toyisten hebben speciaal voor de muurschildering een legende bedacht. De legende verhaalt over een papegaaiduiker met de naam Uppspretta. De nieuwsgierige vogel wilde graag de wereld ontdekken. Uppspretta las vele boeken en leerde over de geschiedenis van IJsland. Zo kwam hij er achter dat de eerste bewoners van het eiland Noren waren. Hij besloot om naar Noorwegen te vliegen om daar een lieve vrouwelijke papegaaiduiker te zoeken. Zijn ouders hadden hem gewaarschuwd om niet boven land te vliegen, anders zou hij uit de lucht vallen. Tijdens zijn reis kwam Uppspretta toch boven land, waar hij dan ook neerstortte. Hij was in Nederland belandt en werd gevonden door een man die hem meenam. Uppspretta viel in slaap en droomde over mensen en muziek. In zijn droom doemde een schip op dat hem meevoerde over het water en toen de lucht in terug naar Keflavik. Toen hij thuis was trouwde hij met een vrouwelijke papegaaiduiker uit Noorwegen en werd hij de leider van alle papegaaiduikers op IJsland. [7][8]

Project

Tijdens een vakantie naar IJsland ontdekte Dejo de oude vervallen watertoren in Keflavik. Direct werd gekeken of deze, net als De Stip in Emmen, omgevormd kon worden tot kunstwerk. Het kunstwerk is deels gefinancierd door de gemeente en deels door crowdfunding tot stand gekomen. Op 24 juli 2013 werd begonnen met de start van het project. De toyisten moesten werken onder slechte weerscondities, volgens weerstatistieken was het de slechtste zomer sinds 1923. In dat getal herkenden de toyisten hun geluksgetal 13 en het oprichtingsjaar ’92 van het toyisme en daarom lieten ze zich niet uit het veld slaan. Dat bleek toen het doek om de steiger niet bestand was tegen de wind. Omdat het plastic geen lucht doorliet ging het werken als een groot zeil. Daardoor werd het gevaarlijk om op de steiger te blijven werken. Om de toch beschut te blijven tegen het weer en te kunnen blijven werken werden 200 koffiezakken door de toyisten aan elkaar genaaid en om de steiger gehangen. Uiteindelijk is er door elf toyisten uit vijf verschillende landen zeven weken aan het kunstwerk gewerkt.[9]

Hotel

Naast Uppspretta zijn voor Hotel Restaurant Keflavik de voorgevel van het guesthouse en een muur in het restaurant ook beschilderd.

Externe link

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Krant van Coevorden: Oude watertank in IJsland krijgt facelift van de Toyisten
  2. º (is) Stærsta veggmálverk á Íslandi gert í Keflavík. Víkurfréttir (7 juli 2013)
  3. º Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, pp. 36. ISBN 978-90-809703-0-4
  4. º w:en:The Sun Voyager
  5. º w:en: Jón Gunnar Árnason
  6. º Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, ISBN 978-90-809703-0-4
  7. º Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, pp. 5 t/m14. ISBN 978-90-809703-0-4
  8. º http://www.uppspretta.com
  9. º Beek, W. van der (2014), Uppspretta. Emmen: Uitgever Toyism Studio, ISBN 978-90-809703-0-4
rel=nofollow
rel=nofollow