Uitroepteken

Leestekens
aanhalingstekens ( ", ‘ ’, “ ”, „ ” ) afbreekteken ( - ) apostrof ( ', ’ ) beletselteken ( …, ... ) dubbelepunt ( : ) gedachtestreepje ( –, — ) guillemets ( « » ) haakjes ( ( ), [ ], { }, < > ) komma ( , ) koppelteken ( - ) omgekeerd uitroepteken ( ¡ ) omgekeerd vraagteken ( ¿ ) punt ( . ) puntkomma ( ; ) schuine streep/schrap/slash ( / ) uitroepteken ( ! ) vraagteken ( ? ) weglatingsstreepje ( - )
Woordscheiding
spaties ( ) ( ) ( ) interpunct ( · )
Algemene typografie
ampersand ( & ) apenstaartje/at ( @ ) asterisk ( * ) backslash ( \ ) bullet ( • ) caret/dakje ( ^ ) emoticons ( :-) ) graad ( ° ) kardinaalteken ( # ) isgelijkteken (=) munteenheid ( ¤, ¢, $, €, £, ¥, ₩ ) obelisk ( †, ‡ ) paragraafsymbool ( § ) alineateken ( ¶ ) prime ( ′ ) procent ( % ) promille ( ‰ ) tilde ( ~ ) trema ( ¨ ) umlaut ( ¨ ) laag streepje/underscore ( _ ) verticaal/pipe/gebroken streep ( |, ¦ )
Ongebruikelijke typografie
asterisme ( ⁂ ) lozenge ( ◊ ) interrobang ( ‽ ) ironieteken referentieteken ( ※ ) sarcasmeteken

Een uitroep(ings)teken wordt gebruikt om nadruk te geven aan een woord of zin. ! is het symbool waarmee een uitroepteken wordt weergegeven. In de wiskunde wordt het symbool gebruikt voor het begrip faculteit.

• Hé jij daar!
• Waar heb je het over? Daarover!

Al is het taalkundig niet gebruikelijk, meerdere uitroeptekens achter elkaar geven meer nadruk:

• Hij weet echt niet waar hij mee bezig is!!!
• Feest!!!

(noot: Gebruik je meer dan één uitroepteken, kies dan voor drie tekens.)

Soms volgt op een fout in een citaat een uitroepteken tussen haakjes. Het geeft aan dat je de fout niet voor eigen rekening neemt en betekent zoveel als (sic).

• "Mijn geliefkoosde Franse dichter", schrijft N., "is Beaudelaire (!)."

Een ander gebruik van het uitroepteken tussen haakjes is het aangeven van sarcasme. Vooral bij doven-ondertiteling wordt dit vaak gebruikt:

• "Gerard? Die is toch wel zo aardig(!)"

Drs. P!

Drs. P heeft over het uitroepteken een lied geschreven. Het lied gaat als volgt:

Dit is belangrijk, ja dit mag hier niet ontbreken! Dit is de topper van de interpunctieles! Precies! Jazeker! Ik bedoel het uitroepteken! Dat moet je hebben anders heb je geen succes! Dat is nu echt iets waar je iets van op kunt steken! Dat is onmisbaar in de Nederlandse taal! En daarom is het heel gepast en goed bekeken Dat ik het uitroepteken eens naar voren haal! Bij schrik, verbijstering of enthousiasme! Bij brandalarm, gelach of felle haat! Bij aanvalskreet of uiting van orgasme! Geheid dat er een uitroepteken staat! Bij evangelisatie en negotie! Kan men er niet met goed fatsoen omheen! Kortom bij stemverheffing en emotie! Is deze indicatie algemeen! Ontaarde booswicht! Leve de Chinezen! Te gek! Hojo! Laat schallen nu de luit! In prijs velaagd! De here zij geprezen! Hahahaha! Free kick! Daar komt de bruid! Wat zou lektuur toch stomvervelend wezen! Als al die drukte niet werd aangeduid! Laat ons verheugd het uitroepteken lezen! Hoera! Hoezee! Hoe prachtig roep ik uit! Chachacha!

Spaans

In het Spaans begint een zin die eindigt met een uitroepteken met een omgekeerd uitroepteken (¡), net zoals een vragende zin begint met een ¿ en eindigt op een ?.

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Exclamation marks op Wikimedia Commons.