Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Toots Thielemans
| Toots Thielemans | ||
| ||
| Toots Thielemans in 2006 | ||
| Algemene informatie | ||
| Volledige naam | Jean Baptiste Frédéric Isidor, baron Thielemans | |
| Geboren | Brussel, 29 april 1922 | |
| Overleden | 22 augustus 2016 | |
| Land | .png){kind=small} België
| |
| Werk | ||
| Jaren actief | 1949-2014 | |
| Genre(s) | jazz | |
| Beroep | muzikant | |
| Instrument(en) | mondharmonica, gitaar | |
| Officiële website | ||
Jean Baptiste Frédéric Isidor (Toots) baron Thielemans (Brussel, 29 april 1922 – aldaar, 22 augustus 2016) was een Belgisch jazzmuzikant en componist, die behalve als gitarist en mondharmonicaspeler ook bekendheid verwierf als virtuoos fluiter. Zijn bijnaam Toots is afgeleid van de muzikanten Toots Mondello en Toots Caramata.
Levensloop
Thielemans werd geboren in de Brusselse volkswijk Marollen. Hij speelde al vanaf zijn derde jaar accordeon. Op zijn zeventiende ontdekte hij de mondharmonica en hij speelde daarnaast gitaar. Thielemans raakte tijdens de Duitse bezetting in de ban van de jazz.
In 1951 maakte hij als gitarist deel uit van de begeleidingsband van de Belgische zanger Bobbejaan Schoepen. In 1952 emigreerde hij naar de Verenigde Staten, waar hij in de band van Charlie Parker en het kwintet van George Shearing speelde. Hij werkte vervolgens samen met onder anderen Benny Goodman, Peggy Lee, Ella Fitzgerald, Quincy Jones, Bill Evans, Jaco Pastorius, Elis Regina, Pat Metheny, Billy Joel en Paul Simon. Hij wordt algemeen erkend als een van de grootste jazzmuzikanten.
In 1991 leverde hij een niet-onaanzienlijke bijdrage aan het eerste soloalbum van de Nederlandse zangeres Laura Fygi, Introducing.
Op 22 augustus 2016 maakte het management van Thielemans bekend dat de 94-jarige muzikant die ochtend in zijn slaap van ouderdom was overleden.[1]
Compositie
Zijn bekendste compositie is Bluesette uit 1962, waarin hij in unisono-gitaar speelt en fluit. Dit werk is talloze malen door andere muzikanten vertolkt. Thielemans noemde het nummer vanwege de royalty's die hem daarmee toevielen ook wel schertsend zijn "social-security number".
Muziek voor film en televisie
Zijn eigenzinnige mondharmonicaspel speelt een belangrijke rol in de muziek van de films Midnight Cowboy (1969) en Turks fruit (1973) en in de muziek van de Zweedse animatiefilm Dunderklumpen! (1974). Zijn muziek werd ook het thema in de Nederlandse politieserie voor televisie Baantjer en in de Vlaamse politieserie Witse.
Zijn zeer herkenbare speelstijl zet ook de toon in de leader van het televisieprogramma voor kinderen Sesamstraat.[2]
Beroerte
In 1981 kreeg hij een beroerte die hem ruim een halfjaar op non-actief zette. Zijn linkerhand functioneerde veel slechter en daardoor speelde hij nog vaker mondharmonica. Bassist Jaco Pastorius hielp hem met een tournee door Japan door die moeilijke periode.
Erkenning en bekroningen
Na een concert met zijn Amerikaanse band in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten in 1986, waar hij Ne me quitte pas van Jacques Brel in zijn eigen, unieke stijl ten gehore bracht, werd hij in België voorgoed beschouwd als een groot en origineel muzikant.
In 1996 werd Toots beschermheer of 'peter' van het festival Jazz Middelheim in Antwerpen. Het zomerfestijn bestond al sinds 1969, maar zijn deelname droeg bij aan de internationale allure van het evenement. Hij speelde er ook telkens met zijn vaste Nederlandse trio, dat bestond uit Karel Boehlee (piano), Hein van de Geyn (bas) en Hans van Oosterhout (drums). Thielemans was in 2009 ook een van de hoofdartiesten tijdens de Night of the Proms in Antwerpen.
In 2009 ontving Thielemans in de Verenigde Staten een Jazz Masters Fellowship, een van de hoogste bekroningen in de jazzwereld.
Ouderdom
In oktober 2006 moest Thielemans wegens oververmoeidheid en op doktersadvies de laatste zes concerten van zijn tournee door Nederland annuleren. Op 12 maart 2014 beëindigde hij zijn carrière. Volgens zijn manager had de toen 91-jarige mondharmonicaspeler en gitarist niet genoeg energie meer. Alle reeds geplande concerten werden afgezegd.[3] Hij trad in 2014 nog wel een keer op bij het festival Jazz Middelheim.
Thielemans overleed in zijn slaap op 22 augustus 2016, op 94-jarige leeftijd.[4]
Onderscheidingen
- In 2000 werd zijn nummer "Bluesette" als eerste opgenomen in de Eregalerij van de Vlaamse klassiekers van Radio 2.
- De musicus werd in 2001 door koning Albert II tot baron verheven.
- Op 8 juni 2003 werd Thielemans gehuldigd in Sint-Amands, met het benoemen van de Toots Thielemans Boulevard langs de SIM-route. Hij werd op die dag ook ereburger van Sint-Amands. Het kunstwerk van Willy Permentier en Henri De Bruyn, en het bijbehorende straatnaambord, hangen op de Dam.
- In 2005 werd hij genomineerd voor de titel van De Grootste Belg. Hij eindigde op nr. 20 in de Vlaamse versie en op nr. 44 in de Waalse versie.
- In 2006 werd hij in Brazilië onderscheiden door Gilberto Gil, zelf muzikant en toen minister van Cultuur, voor zijn bijdrage aan de internationale verbreiding van de Braziliaanse muziek- en dansstijl bossanova.
- In 2007 kreeg hij de Klara Carrièreprijs.
- Op 11 augustus 2009 ontving Thielemans de Concertgebouw Jazz Award 2009.[5] In hetzelfde jaar krijgt hij ook in de Verenigde Staten de NEA Jazz Master Award 2009 toegekend,[6] de meest prestigieuze jazzmuziekprijs aldaar.
- In juni 2011 werd in Vorst een straat ingehuldigd met de naam Toots Thielemansstraat. De grootvader van Thielemans was er burgemeester geweest.[7]
- In 2013 werd hij opgenomen in de Radio 2 Eregalerij voor 'Een leven vol muziek'.
Trivia
- Toots Thielemans was lid van de circa 25 leden tellende Snorrenclub Antwerpen. Hij werd in 1988 door hen tot "Snor van het Jaar" uitgeroepen.
Discografie
Hitlijsten
Albums
| Album(s) met hitnoteringen in de Nederlandse Album Top 20/50/75/100 |
Datum van verschijnen |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|
| Hard to say goodbye - The very best of | 21-04-2000 | 29-04-2000 | 7 | 19 | Verzamelalbum |
| One more for the road | 17-03-2006 | 25-03-2006 | 16 | 15 | |
| Toots 90 - 90 Yrs. | 2012 | 05-05-2012 | 66 | 2 | als Toots Thielemans European Quartet / Verzamelalbum |
| Album(s) met hitnoteringen in de Vlaamse Ultratop 50/100 |
Datum van verschijnen |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|
| Witse | 2004 | 21-02-2004 | 66 | 7 | met Johan Hoogewijs / Soundtrack |
| One more for the road | 2006 | 25-03-2006 | 11 | 20 | |
| European quartet live | 2010 | 04-09-2010 | 30 | 7 | Livealbum |
| Toots 90 - The best of | 2012 | 28-04-2012 | 3 | 47 | Verzamelalbum |
| Yesterday & today | 2012 | 19-05-2012 | 174 | 3 | Verzamelalbum |
| Toots 90 - 90 Yrs. | 2012 | 19-05-2012 | 41 | 20 | als Toots Thielemans European Quartet / Verzamelalbum |
| Contrasts... | 2014 | 22-03-2014 | 152 | 3 |
Radio 2 Top 2000
| Nummer(s) met noteringen in de Radio 2 Top 2000 | '99 | '00 | '01 | '02 | '03 | '04 | '05 | '06 | '07 | '08 | '09 | '10 | '11 | '12 | '13 | '14 | '15 | '16 | '17 | '18 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bluesette | 1692 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
Zie ook
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Toots Thielemans op Wikimedia Commons.
| Jazz |
|---|
|
Jazzmusici · Jazzband · Jazzalbum · Jazznummer · Jazzstijl · Jazzmuziektheorie |