Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Sylvester Graham: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
 
(5 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
'''Sylvester Graham''' (Suffield, Connecticut, [[5 juli]] [[1794]] – Northampton, Massachusetts, [[11 september]] [[1851]]) was een Amerikaans [[presbyterianisme|presbyteriaans]] predikant en een voedingshervormer. Hij is bekend voor zijn promoten van een [[vegetarisme|vegetarische]] levensstijl, de alcoholmatigingsbeweging en volkorenbrood. Er wordt nog steeds brood met zijn naam gebakken.
'''Sylvester Graham''' (Suffield, Connecticut, [[5 juli]] [[1794]] – Northampton, Massachusetts, [[11 september]] [[1851]]) was een Amerikaans [[presbyterianisme|presbyteriaans]] predikant en een voedingshervormer. Hij is bekend voor zijn promoten van een [[vegetarisme|vegetarische]] levensstijl, de alcoholmatigingsbeweging en volkorenbrood. Er wordt nog steeds brood met zijn naam gebakken.


==Leven==
==Leven==
Toen Sylvester Graham in 1794 geboren werd, was zijn vader, de predikant John Graham jr., reeds 72 jaar. Hij had tien reeds volwassen kinderen uit een vorig huwelijk, en Sylvester was het zevende kind uit het tweede huwelijk. John Graham overleed twee jaar later. Na het overlijden van haar echtgenoot, kreeg Sylvesters moeder, Ruth Graham (Smith), last van psychische problemen, waardoor de jongste drie kinderen in andere gezinnen werden opgevoed.
Toen Sylvester Graham in 1794 geboren werd, was zijn vader, de predikant John Graham jr., reeds 72 jaar. Hij had tien reeds volwassen kinderen uit een vorig huwelijk, en Sylvester was het zevende kind uit het tweede huwelijk. John Graham overleed twee jaar later. Na het overlijden van haar echtgenoot, kreeg Sylvesters moeder, Ruth Graham (Smith), last van psychische problemen, waardoor de jongste drie kinderen in andere gezinnen werden opgevoed.


Sylvester woonde een tijd bij de uitbater van een [[taverne]] en mocht meewerken aan de toog. Een vroege ervaring met dronkenschap maakte een blijvende indruk op hem.
Sylvester woonde een tijd bij een verwante die een [[taverne]] uitbaatte, en mocht meewerken aan de toog. Een vroege ervaring met dronkenschap maakte een blijvende indruk op hem.


In 1824 trouwde hij met de verpleegster Sarah Manchester Earle, die hij als een patiënte had leren kennen. In 1826 werd hij als predikant geordineerd, zoals zijn vader en grootvader vóór hem.
In 1824 (of 1826?) trouwde hij met de verpleegster Sarah Manchester Earle, die hij als een patiënte had leren kennen. In 1826 werd hij als predikant geordineerd, zoals zijn vader en grootvader vóór hem.


Hij nam de ideeën over van de Engelse predikant [[William Metcalfe]] over [[vegetarisme]] en [[abstinentie]] en vond dat deze voedingsgewoonten zich positief op zijn gezondheid uitwerkten. Hij ging een voedingswijze promoten zonder vlees, [[koffie]] en [[thee]], specerijen, en die gebaseerd was op groenten en fruit. Hij hield nu lezingen over de gevaren van alcohol, over hygiëne en een gezonde levensstijl. Vaak wordt hij gezien als de vader van het vegetarisme in Amerika. Hij was graag gezien in zijn kerkgemeente, tot hij tegen het gebruik van [[alcohol]] begon te prediken.
Hij overleefde verschillende aanvallen van ’tering’ (of in het Engels ''consumption''), zoals [[tuberculose]] toen genoemd werd, en toen hij dit voor de tweede keer had overleefd werd hij heel gezondheidsbewust. Hij nam de ideeën over van de Engelse predikant [[William Metcalfe]] over [[vegetarisme]] en [[abstinentie]] en vond dat deze voedingsgewoonten zich positief op zijn gezondheid uitwerkten. Hij ging een voedingswijze promoten zonder vlees, [[koffie]] en [[thee]], specerijen, en die gebaseerd was op groenten en fruit. Hij hield nu lezingen over de gevaren van alcohol, over hygiëne en een gezonde levensstijl. Vaak wordt hij gezien als de vader van het vegetarisme in Amerika.


Rond 1830 verliet hij deze kerk, bleef wel predikant en sloot hij zich aan bij de Pennsylvania Temperance Society, een vereniging die zich inzette voor matiging in verband met alcohol.
Hij was graag gezien in zijn kerkgemeente, tot hij tegen het gebruik van [[alcohol]] begon te prediken. In 1830 wisselde hij zijn taak als plaatselijk predikant voor de functie van algemeen vertegenwoordiger van de Pennsylvania Temperance Society, een vereniging die zich inzette voor matiging in verband met alcohol. In die functie reisde hij de Atlantische kust op en af als spreker.


Vooral zijn zienswijzen over brood werden op grotere schaal verspreid. In 1837 gaf hij een boek uit over het maken van brood, ''Treatise on Bread and Bread-Making''. In de late jaren 1820 bedacht hij of een van zijn volgelingen de ''Graham cracker''. Hij riep op om een ruwer volkorenbrood te maken en deed de aanbeveling om zelf brood te bakken.
Hij zette zich zich voor vegetarisme op een moment dat [[cholera]] de natie terroriseerde. Als presbyteriaans predikant had hij de morele autoriteit om te stellen dat cholera geen straf van God was zoals velen toen dachten, en dat hoe gezonder men was, hoe kleiner de kans was dat men aan zware cholera zou leiden.


Hij stelde dat een vegetarische voedingswijze een goede remedie was tegen [[alcoholisme]], maar vooral ook tegen seksuele lusten.
Hij stelde dat een vegetarische voedingswijze (met of zonder zuivel en eieren) een goede remedie was tegen [[alcoholisme]], maar vooral ook tegen seksuele lusten. Op zijn lezingen over gezondheidsthema’s kwamen wel duizenden toehoorders af. Een aantal enthousiastelingen, die bekend kwamen te staan als de grahamieten (''Grahamites''), ging zijn gezondheidsadviezen nauwgezet navolgen. In de 19e eeuw stonden vegetariërs in Amerika eerder bekend als ''Grahamites''. Hij had invloed op personen zoals [[Horace Greeley]] en [[John Harvey Kellogg]], de stichter van het Battle Creek Sanitarium, vooral bekend als de bedenker van de corn flakes. Hij inspireerde [[Ellen White]], de medestichtster van de [[zevendedagsadventisten]], ertoe om gezonde, liefst vegetarische voeding op te nemen in [[zevendedagsadventistendieet|de voedings- en levensstijl van de adventisten]]. In het algemeen kregen hij en zijn volgelingen veel spot over zich heen. Volgens kranten vielen vele dames in het publiek flauw, wanneer hij het in zijn lezingen had over seksualiteit, zijn standpunt over [[masturbatie]] uiteenzette en zich uitsprak tegen het dragen van een [[corset]].  


Op zijn lezingen over gezondheidsthema’s kwamen wel duizenden toehoorders af. Een aantal enthousiastelingen, die bekend kwamen te staan als de grahamieten (''Grahamites''), ging zijn gezondheidsadviezen nauwgezet navolgen. In de 19e eeuw stonden vegetariërs in Amerika eerder bekend als ''Grahamites''. In het algemeen kregen hij en zijn volgelingen veel spot over zich heen. Volgens kranten vielen vele dames in het publiek flauw, wanneer hij het in zijn lezingen had over seksualiteit, zijn standpunt over [[masturbatie]] uiteenzette en zich uitsprak tegen het dragen van een [[corset]].  
Vooral zijn zienswijzen over brood werden op grotere schaal verspreid. Hij preekte vuur en zwavel tegen de opkomst van wit brood en geraffineerde suiker en gaf in 1837 een boek uit over het maken van brood, ''Treatise on Bread and Bread-Making''. Hij riep op om een volkorenbrood te maken van versgemalen graan en deed de aanbeveling om zelf brood te bakken en dit pas twaalf uur na het bakken te eten. Het vandaag nog steeds bekende grahambrood wordt als uitvinding aan hem toegeschreven, maar wellicht waren het zijn volgelingen die dit volkoren tarwebrood zonder de gebruikelijke additieven uit die tijd, zoals giftige bleekmiddelen, in 1829 ontwikkelden op basis van zijn aanbevelingen. Daarna volgde ook de ''Graham cracker''.


In 1837 werd hij bedreigd door een menigte woedende slagers en bakkers, die trachtten te verhinderen dat hij in Boston zou spreken.
Toen hij dat jaar in Boston een lezing wou houden, werd hij bedreigd door een menigte woedende slagers en bakkers, die trachtten de lezing te verhinderen. Intussen begonnen molenaars Graham-meel te leveren en kwamen er Graham-pensions op de proppen om tegemoet te komen aan de nieuwe wensen van het cliënteel.


Tegen 1851 had hij bijnamen zoals „Dr. Bran” (dr. Zemelen), en „the philosopher of sawdust pudding” (de filosoof van zagemeelpudding).  
Hij stond dat jaar ook in briefcontact met dr. [[William Lambe]] in Engeland. In Grahams boek uit 1839 vond hij dat het beter is voor de gezondheid om geen eieren en zuivelproducten te gebruiken.


Hij overleed op 11 september 1851 op 58-jarige leeftijd. Zijn overlijden was een zware klap voor de vegetarische beweging. De American Vegetarisme Society was pas het jaar daarvoor opgericht.
In 1850 stichtte hij samen met [[William Alcott]] en [[William Metcalfe]] de American Vegetarian Society in [[New York City]], naar het voorbeeld van de reeds eerder bestaande Vegetarian Society in Groot-Brittannië.
 
Tegen 1851 had hij bijnamen zoals „Dr. Bran” (dr. Zemelen), en „the philosopher of sawdust pudding” (de filosoof van zagemeelpudding). [[Ralph Waldo Emerson]] noemde hem de „poet of bran and pumpkins” (dichter van zemelen en pompoenen).<ref>https://www.encyclopedia.com/people/social-sciences-and-law/social-reformers/sylvester-graham</ref>
 
Hij overleed op 11 september 1851 op 57-jarige leeftijd, nadat hij een opiumklysma had gekregen om de pijn te verlichten. Artsen wisten niet waaraan hij leed. Zijn overlijden was een zware klap voor de vegetarische beweging.


==Werken==
==Werken==
* ''Lectures on the Science of Human Life'' (Boston, 1839)
* ''Lectures on the Science of Human Life'', Boston, 1839
* ''Lectures to Young Men on Chastity''
* ''A Lecture to Young Men on Chastity'', 1843
* ''A lecture on epidemic diseases generally, and particularly the spasmodic cholera, delivered in the city of New York, March 1832, and repeated june 1832, and in Albany, July 4, 1832, and in New York, june 1833. With an appendix containing, several testimonials, and a review of Beaumont's experiments on the gastric juice.''
* ''A treatise on bread, and bread-making''
* ''Defence of the Graham system of living''
* ''Graham on bread''
* ''How to live to be 100''
* ''Letter to the Hon. Daniel Webster, on the compromises of the Constitution.''
* ''Remarks on diet and regimen''
* ''The classic guide to breadmaking''
* ''The philosophy of sacred history considered in relation to human aliment and the wines of scripture''
* ''The vegetist’s dietary and manual of vegetable cookery, comp. as nearly as possible in accordance with the principles laid down''
* 'The Æsculapian tablets of the nineteenth century''
 
;Nederlandse vertalingen
* ''De Voedingschleer: de mens is een vrucht- en planteneter''


==Varia==
==Varia==
* Hij of een van zijn volgelingen bedacht in de late jaren 1820 de ''Graham cracker''.<br><br>De ''Graham cracker'' zoals die vandaag in Amerikaanse supermarkten wordt verkocht, heeft nog weinig te maken met Grahams voorstellingen voor gezond brood: ze zijn gemaakt met wit meel en bevatten vrij veel suiker.
* Hij of een van zijn volgelingen bedacht in de late jaren 1820 de ''Graham cracker''.<br>De ''Graham cracker'' zoals die vandaag in Amerikaanse supermarkten wordt verkocht, heeft nog weinig te maken met Grahams voorstellingen voor gezond brood: ze zijn gemaakt met wit meel en bevatten vrij veel suiker.
 
* Het huis waar hij woonde in Northampton is nu ingericht als restaurant ''Sylvester’s''.
* Het huis waar hij woonde in Northampton is nu ingericht als restaurant ''Sylvester’s''.


Regel 37: Regel 54:
* International Vegetarian Union, Sylvester Graham (1795–1851), https://ivu.org/history/usa19/graham.html
* International Vegetarian Union, Sylvester Graham (1795–1851), https://ivu.org/history/usa19/graham.html
* https://www.cooksinfo.com/sylvester-graham
* https://www.cooksinfo.com/sylvester-graham
 
{{YouTube|i97LxFmDC0E|The Truth About Health Influences #2}}
==Verwijzingen==
{{reflist}}
{{authority control|TYPE=p |VIAF=57894412 |GND=126437025 |LCCN=n/79/097295 |Wikidata=Q1350388}}
{{authority control|TYPE=p |VIAF=57894412 |GND=126437025 |LCCN=n/79/097295 |Wikidata=Q1350388}}
{{Zaadje}}
{{kiem}}
{{Wiu2}}
{{Wiu2}}
{{DEFAULTSORT:Graham, Sylvester}}
[[Categorie: Amerikaans predikant]]
[[Categorie: Presbyteriaans predikant]]
[[Categorie: anti-alcoholactivist]]
<!--[[Categorie: Vegetariër]]-->
<!--[[Categorie: Vegetarisch activist]]-->
[[Categorie: Geboren in 1794]]
[[Categorie: Overleden in 1851]]

Huidige versie van 12 mrt 2022 om 16:17

Sylvester Graham (Suffield, Connecticut, 5 juli 1794 – Northampton, Massachusetts, 11 september 1851) was een Amerikaans presbyteriaans predikant en een voedingshervormer. Hij is bekend voor zijn promoten van een vegetarische levensstijl, de alcoholmatigingsbeweging en volkorenbrood. Er wordt nog steeds brood met zijn naam gebakken.

Leven

Toen Sylvester Graham in 1794 geboren werd, was zijn vader, de predikant John Graham jr., reeds 72 jaar. Hij had tien reeds volwassen kinderen uit een vorig huwelijk, en Sylvester was het zevende kind uit het tweede huwelijk. John Graham overleed twee jaar later. Na het overlijden van haar echtgenoot, kreeg Sylvesters moeder, Ruth Graham (Smith), last van psychische problemen, waardoor de jongste drie kinderen in andere gezinnen werden opgevoed.

Sylvester woonde een tijd bij een verwante die een taverne uitbaatte, en mocht meewerken aan de toog. Een vroege ervaring met dronkenschap maakte een blijvende indruk op hem.

In 1824 (of 1826?) trouwde hij met de verpleegster Sarah Manchester Earle, die hij als een patiënte had leren kennen. In 1826 werd hij als predikant geordineerd, zoals zijn vader en grootvader vóór hem.

Hij overleefde verschillende aanvallen van ’tering’ (of in het Engels consumption), zoals tuberculose toen genoemd werd, en toen hij dit voor de tweede keer had overleefd werd hij heel gezondheidsbewust. Hij nam de ideeën over van de Engelse predikant William Metcalfe over vegetarisme en abstinentie en vond dat deze voedingsgewoonten zich positief op zijn gezondheid uitwerkten. Hij ging een voedingswijze promoten zonder vlees, koffie en thee, specerijen, en die gebaseerd was op groenten en fruit. Hij hield nu lezingen over de gevaren van alcohol, over hygiëne en een gezonde levensstijl. Vaak wordt hij gezien als de vader van het vegetarisme in Amerika.

Hij was graag gezien in zijn kerkgemeente, tot hij tegen het gebruik van alcohol begon te prediken. In 1830 wisselde hij zijn taak als plaatselijk predikant voor de functie van algemeen vertegenwoordiger van de Pennsylvania Temperance Society, een vereniging die zich inzette voor matiging in verband met alcohol. In die functie reisde hij de Atlantische kust op en af als spreker.

Hij zette zich zich voor vegetarisme op een moment dat cholera de natie terroriseerde. Als presbyteriaans predikant had hij de morele autoriteit om te stellen dat cholera geen straf van God was zoals velen toen dachten, en dat hoe gezonder men was, hoe kleiner de kans was dat men aan zware cholera zou leiden.

Hij stelde dat een vegetarische voedingswijze (met of zonder zuivel en eieren) een goede remedie was tegen alcoholisme, maar vooral ook tegen seksuele lusten. Op zijn lezingen over gezondheidsthema’s kwamen wel duizenden toehoorders af. Een aantal enthousiastelingen, die bekend kwamen te staan als de grahamieten (Grahamites), ging zijn gezondheidsadviezen nauwgezet navolgen. In de 19e eeuw stonden vegetariërs in Amerika eerder bekend als Grahamites. Hij had invloed op personen zoals Horace Greeley en John Harvey Kellogg, de stichter van het Battle Creek Sanitarium, vooral bekend als de bedenker van de corn flakes. Hij inspireerde Ellen White, de medestichtster van de zevendedagsadventisten, ertoe om gezonde, liefst vegetarische voeding op te nemen in de voedings- en levensstijl van de adventisten. In het algemeen kregen hij en zijn volgelingen veel spot over zich heen. Volgens kranten vielen vele dames in het publiek flauw, wanneer hij het in zijn lezingen had over seksualiteit, zijn standpunt over masturbatie uiteenzette en zich uitsprak tegen het dragen van een corset.

Vooral zijn zienswijzen over brood werden op grotere schaal verspreid. Hij preekte vuur en zwavel tegen de opkomst van wit brood en geraffineerde suiker en gaf in 1837 een boek uit over het maken van brood, Treatise on Bread and Bread-Making. Hij riep op om een volkorenbrood te maken van versgemalen graan en deed de aanbeveling om zelf brood te bakken en dit pas twaalf uur na het bakken te eten. Het vandaag nog steeds bekende grahambrood wordt als uitvinding aan hem toegeschreven, maar wellicht waren het zijn volgelingen die dit volkoren tarwebrood zonder de gebruikelijke additieven uit die tijd, zoals giftige bleekmiddelen, in 1829 ontwikkelden op basis van zijn aanbevelingen. Daarna volgde ook de Graham cracker.

Toen hij dat jaar in Boston een lezing wou houden, werd hij bedreigd door een menigte woedende slagers en bakkers, die trachtten de lezing te verhinderen. Intussen begonnen molenaars Graham-meel te leveren en kwamen er Graham-pensions op de proppen om tegemoet te komen aan de nieuwe wensen van het cliënteel.

Hij stond dat jaar ook in briefcontact met dr. William Lambe in Engeland. In Grahams boek uit 1839 vond hij dat het beter is voor de gezondheid om geen eieren en zuivelproducten te gebruiken.

In 1850 stichtte hij samen met William Alcott en William Metcalfe de American Vegetarian Society in New York City, naar het voorbeeld van de reeds eerder bestaande Vegetarian Society in Groot-Brittannië.

Tegen 1851 had hij bijnamen zoals „Dr. Bran” (dr. Zemelen), en „the philosopher of sawdust pudding” (de filosoof van zagemeelpudding). Ralph Waldo Emerson noemde hem de „poet of bran and pumpkins” (dichter van zemelen en pompoenen).[1]

Hij overleed op 11 september 1851 op 57-jarige leeftijd, nadat hij een opiumklysma had gekregen om de pijn te verlichten. Artsen wisten niet waaraan hij leed. Zijn overlijden was een zware klap voor de vegetarische beweging.

Werken

  • Lectures on the Science of Human Life, Boston, 1839
  • A Lecture to Young Men on Chastity, 1843
  • A lecture on epidemic diseases generally, and particularly the spasmodic cholera, delivered in the city of New York, March 1832, and repeated june 1832, and in Albany, July 4, 1832, and in New York, june 1833. With an appendix containing, several testimonials, and a review of Beaumont's experiments on the gastric juice.
  • A treatise on bread, and bread-making
  • Defence of the Graham system of living
  • Graham on bread
  • How to live to be 100
  • Letter to the Hon. Daniel Webster, on the compromises of the Constitution.
  • Remarks on diet and regimen
  • The classic guide to breadmaking
  • The philosophy of sacred history considered in relation to human aliment and the wines of scripture
  • The vegetist’s dietary and manual of vegetable cookery, comp. as nearly as possible in accordance with the principles laid down
  • 'The Æsculapian tablets of the nineteenth century
Nederlandse vertalingen
  • De Voedingschleer: de mens is een vrucht- en planteneter

Varia

  • Hij of een van zijn volgelingen bedacht in de late jaren 1820 de Graham cracker.
    De Graham cracker zoals die vandaag in Amerikaanse supermarkten wordt verkocht, heeft nog weinig te maken met Grahams voorstellingen voor gezond brood: ze zijn gemaakt met wit meel en bevatten vrij veel suiker.
  • Het huis waar hij woonde in Northampton is nu ingericht als restaurant Sylvester’s.

Bronnen

Bekijk op YouTube  The Truth About Health Influences #2 op YouTube

Verwijzingen

rel=nofollow
rel=nofollow
 
Werk in uitvoering
Iemand is nog met dit artikel bezig. Kom later terug om het resultaat te bekijken.