Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Sweda (concept): verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sweda_(concept)&oldid=27222152 17 sep 2011)
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sweda_(concept)&oldid=43754708 2 apr 2015)
 
Regel 12: Regel 12:
}}
}}
[[Bestand:Yutog Yontan Gonpo.jpg|thumb|Yutog Yontan Gonpo]]
[[Bestand:Yutog Yontan Gonpo.jpg|thumb|Yutog Yontan Gonpo]]
'''Sweda''' ([[Sanskriet]]: '''swe''' = ''lichaam''; '''da''' = ''loslaten'') is een non-religieus/filosofisch concept uit de [[kum nye]] dat wordt gebruikt met het oogmerk een mens te bevrijden van klachten die zich (voornamelijk) op het energetische lichaam voordoen en bevat technieken die ook voorkomen in de yoga, Tai Chi, Qi Gong en andere therapeutische massagevormen. Binnen de sweda ligt de nadruk op het loskomen van de bronnen van lijden middels lichaamsgerichte [[therapie]] zoals yoga en massage. Sweda wordt vaak vergeleken met [[tantra (geschrift)|tantra]] en [[ayurveda]] wat echter onjuist is.
'''Sweda''' ([[Sanskriet]]: '''swe''' = ''lichaam''; '''da''' = ''loslaten'') is een non-religieus/filosofisch concept <!-- uit de [[kum nye]] -->  dat wordt gebruikt met het oogmerk een mens te bevrijden van klachten die zich (voornamelijk) op het energetische lichaam voordoen en bevat technieken die ook voorkomen in de yoga, Tai Chi, Qi Gong en andere therapeutische massagevormen. Binnen de sweda ligt de nadruk op het loskomen van de bronnen van lijden middels lichaamsgerichte [[therapie]] zoals yoga en massage. Sweda wordt vaak vergeleken met [[Tantra (geschrift)|tantra]] en [[ayurveda]], wat echter onjuist is. In tegenstelling tot veel andere oosterse zienswijzen werd de Sweda en de [[Swedana]] voor het eerst in Europa geïntroduceerd en daarna pas in de Verenigde Staten. Dit werd gedaan door Breth Looying en John O'Connell in de jaren negentig.
<!--Sweda is een van de [[esoterie|esoterische]] tradities die deel uitmaken van de [[Tibetaans boeddhisme|Tibetaans Boeddhistische]] [[Kum nye]]{{Bron?||2011|09|12}} en dan met name de sku mne. Sku mnye betekent letterlijk 'massage (mny) van het energetische lichaam (sku)' en bevat technieken die ook voorkomen in de yoga, -->
<!--Begin 2000 werden beide systemen voor het eerst geïntroduceerd in Nederland door Ivar Mol en Monique Sleumer -->
==Geschiedenis van de sweda==
Terwijl de herkomst van tantra en de ayurveda ligt in de inheemse spiritualiteit van de oorspronkelijke bevolking van [[India]], ligt de herkomst van sweda in de inheemse spiritualiteit van de bevolking in het [[Himalaya|Himalaya Kushgebergte]]. Hier zou [[bön]]leraar [[Shenrab]] in de [[5e eeuw v.Chr.]] de oorspronkelijke sweda hebben geïntroduceerd in west-[[Tibet (gebied)|Tibet]].
 
In de [[7e eeuw|7e eeuw n.Chr.]] werd zowel het boeddhisme als de ayurveda in Tibet geïntroduceerd door de Tibetaanse koning, [[Songtsen Gampo]]. Hij liet vanuit verschillende beschavingen zoals [[Perzische Rijk|Perzië]], [[India]], [[Chinees keizerrijk|China]], [[Bhutan]], [[Sikkim]] en [[Nepal]] verschillende leren en filosofieën toe in Tibet. Zo is de Tibetaanse taal afgeleid van het Sanskriet en deden [[filosofie]], [[Logica (wetenschap)|logica]], [[grammatica]], [[bestuurskunde]], [[rituele kunst]], [[natuurwetenschap]], [[alternatieve geneeswijze|oosterse geneeswijze]] en de ayurveda zijn intrede.
 
In [[883]] schreef, verzamelde en verborg [[Vajrayana|tantra]]meester [[Padmasambhava]], abt van het eerste Tibetaanse [[klooster (gebouw)|klooster]] [[Samye]], medische- en andere religieuze teksten omdat hij vond dat de tijd nog niet rijp was om ze te kunnen begrijpen.
 
In [[1038]] [[Drapan Gonshe]] vond de medische teksten terug in het klooster van [[Sail-lye]].
 
[[Yutog Yönten Gönpo]] ([[708]]-[[833]]) was een [[Tibet (gebied)|Tibetaanse]] [[lama (geestelijke)|lama]], geneesheer en onderzoeker. Gonpo schreef het werk ''Vier medicische tantra's'' (''[[Ghvü Shi]]'') dat een belangrijk werk werd in de Sweda. In het werk voegde hij verschillende elementen samen van de geneeswijzen uit [[Perzië]], de [[Ayurveda]] en de [[Traditionele Chinese geneeskunde]].
 
==De sweda ontwikkelt==
==De sweda ontwikkelt==
{{Zijbalk boeddhisme}}
{{Zijbalk boeddhisme}}
Regel 31: Regel 20:
Daarnaast wordt bij de sweda ook aandacht besteed aan de [[voedingsleer]], [[acupunctuur]], [[reflexologie]] en [[natuurgeneeswijze]]. Toch komt de grootste invloed vanuit het boeddhisme zoals dit in Tibet beleefd wordt.
Daarnaast wordt bij de sweda ook aandacht besteed aan de [[voedingsleer]], [[acupunctuur]], [[reflexologie]] en [[natuurgeneeswijze]]. Toch komt de grootste invloed vanuit het boeddhisme zoals dit in Tibet beleefd wordt.


Het Boeddhisme gaat er van uit dat al het lijden veroorzaakt wordt door drie elementen (''de drie vergiften'' of ''de drie bronnen van lijden'') te weten:
Het boeddhisme gaat ervan uit dat al het lijden veroorzaakt wordt door drie elementen (''de drie vergiften'' of ''de drie bronnen van lijden''), te weten:
* Begeerte
* Begeerte
* Aversie
* Aversie
* Onwetendheid
* Onwetendheid


De sweda gaat er van uit dat deze drie bronnen de veroorzaker zijn van elke pijn, ziekte, storende gedachte of ongemak de mens meemaakt. Deze bronnen worden bij de sweda opgezocht en vervolgens behandeld. Dit behandelen kan op meerdere manieren:
De sweda gaat ervan uit dat deze drie bronnen ten grondslag liggen aan elke pijn, ziekten, storende gedachten of ongemakken die de mens meemaakt. Deze bronnen worden bij de sweda opgezocht en vervolgens behandeld. Dit behandelen kan op meerdere manieren:
* [[Massage]], dit zijn massages gericht op het energetische lichaam
* [[Massage]], dit zijn massages gericht op het energetische lichaam
* [[Yoga]], een techniek waarbij het lichaam door de behandelaar in bepaalde posities wordt gebracht
* [[Yoga]], een techniek waarbij het lichaam door de behandelaar in bepaalde posities wordt gebracht
Regel 42: Regel 31:


==Andere vormen van sweda==
==Andere vormen van sweda==
De term sweda komt niet alleen in het Tibetaans boeddhisme voor, maar ook in het [[Pali]], [[Sanskriet]], [[Nepalees]] en [[Tamil]]. Sweda heeft binnen elke cultuur een eigen betekenis. Binnen de ayurveda is bijvoorbeeld de "pinda sweda" een behandeling waarbij het lichaam wordt gemasseerd met rijstbundels waarin kruiden en speciale oliën zitten.
De term sweda komt niet alleen in het Tibetaans boeddhisme voor, maar ook in het [[Pali (taal)|Pali]], [[Sanskriet]], [[Nepalees]] en [[Tamil]]. Sweda heeft binnen elke cultuur een eigen betekenis. Binnen de ayurveda is bijvoorbeeld de "pinda sweda" een behandeling waarbij het lichaam wordt gemasseerd met rijstbundels waarin kruiden en speciale oliën zitten.
<!--Hoewel de sweda al eeuwenlang bestaat is het pas in de jaren '70 in het westen geintroduceerd, voornamelijk door Keshe Tantrananda Lobsang en zijn leerlingen Breth Looying en John O'Connell. In Nederland werd het begin deze eeuw geintroduceerd door Ivar Mol, een directe leerling van O'Connell.
 
-->
==Bibliografie==
==Bibliografie==
* Franz Reichle: Kennis van helen, Tibetaanse geneeskunde, 1997, ISBN 9071886107
* Franz Reichle: Kennis van helen, Tibetaanse geneeskunde, 1997, ISBN 9071886107

Huidige versie van 4 okt 2015 om 23:36

rel=nofollow
Bestand:Yutog Yontan Gonpo.jpg
Yutog Yontan Gonpo

Sweda (Sanskriet: swe = lichaam; da = loslaten) is een non-religieus/filosofisch concept dat wordt gebruikt met het oogmerk een mens te bevrijden van klachten die zich (voornamelijk) op het energetische lichaam voordoen en bevat technieken die ook voorkomen in de yoga, Tai Chi, Qi Gong en andere therapeutische massagevormen. Binnen de sweda ligt de nadruk op het loskomen van de bronnen van lijden middels lichaamsgerichte therapie zoals yoga en massage. Sweda wordt vaak vergeleken met tantra en ayurveda, wat echter onjuist is. In tegenstelling tot veel andere oosterse zienswijzen werd de Sweda en de Swedana voor het eerst in Europa geïntroduceerd en daarna pas in de Verenigde Staten. Dit werd gedaan door Breth Looying en John O'Connell in de jaren negentig.

De sweda ontwikkelt

Boeddhisme

Concepten
Geschiedenis
Stromingen
Geschriften
Personen
Tempels
Devotie
Per land
Termen
Van A tot Z

De hedendaagse sweda heeft een grote ontwikkeling doorgemaakt. Er zijn duidelijke invloeden te herkennen vanuit de tantra, ayurveda, qigong, qing-bai. Hierdoor is de sweda veel meer een lichaamsgerichte therapeutische benadering geworden.

Daarnaast wordt bij de sweda ook aandacht besteed aan de voedingsleer, acupunctuur, reflexologie en natuurgeneeswijze. Toch komt de grootste invloed vanuit het boeddhisme zoals dit in Tibet beleefd wordt.

Het boeddhisme gaat ervan uit dat al het lijden veroorzaakt wordt door drie elementen (de drie vergiften of de drie bronnen van lijden), te weten:

  • Begeerte
  • Aversie
  • Onwetendheid

De sweda gaat ervan uit dat deze drie bronnen ten grondslag liggen aan elke pijn, ziekten, storende gedachten of ongemakken die de mens meemaakt. Deze bronnen worden bij de sweda opgezocht en vervolgens behandeld. Dit behandelen kan op meerdere manieren:

  • Massage, dit zijn massages gericht op het energetische lichaam
  • Yoga, een techniek waarbij het lichaam door de behandelaar in bepaalde posities wordt gebracht
  • swedana, gesprektechnieken volgens een bepaalde opzet.

Andere vormen van sweda

De term sweda komt niet alleen in het Tibetaans boeddhisme voor, maar ook in het Pali, Sanskriet, Nepalees en Tamil. Sweda heeft binnen elke cultuur een eigen betekenis. Binnen de ayurveda is bijvoorbeeld de "pinda sweda" een behandeling waarbij het lichaam wordt gemasseerd met rijstbundels waarin kruiden en speciale oliën zitten.

Bibliografie

  • Franz Reichle: Kennis van helen, Tibetaanse geneeskunde, 1997, ISBN 9071886107
  • Asshauer E., Heilkunst voin Dach der Welt/Tibets sanfte Medizin. Herder, Freiburg, Duitsland, 1993. Herdruk 1997.
  • Bhagwan Dash V., Tibetan Medicine. LTWA, Dharamsala, India, 1985
  • Bhagwan Dash V./Ven. Doboorn Iulku, Positive Health in Tibetan Medicine. Sri Satguru Publications. Delhi, India, 1991
  • Clark B., The Quintessence Tantras of Tibetan Medicine. Snow LionPublications, Ithaca (NY), VS, 1995
  • Clifford, T., Tibetan Medicine and Psychiatry, The Diamond Healing. Weiser, York Beach, VS, 1992
  • Dr. Lobsang Dolma, Tibetaanse Geneeskunde. Karnak, Amsterdam, 1985
  • Dr. Ycshi Donden, Health through Balance. Snow Lion Publications, Ithaca (NY), VS, 1986
  • Dummer, Tom, Tibetan Medicine of Other Holistic Health Care Systems. Routledge, London, 1988
  • Finckh, Dr. E., Studies in Tibetan Medicine. Snow Lion Publications, Ithaca, VS, 1988
  • Men Tsee Khang, Fundamentals of Tibetan Medicine. Men Tsee Khang, Dharamsala, India, 1995,
  • Rechung Rinpochee, Tibetan Medicine. Wellcome Institute, London, 1973