Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Paul van Vliet

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Paul van Vliet (Den Haag, 10 september 1935 – aldaar, 25 april 2023) is een Nederlandse cabaretier. Ook is hij goodwillambassadeur voor UNICEF.[1]

Biografie

Bestand:Paul van Vliet (1966).jpg
Van Vliet in 1966

Paul van Vliet

Paul van Vliet werd op 10 september 1935 in Den Haag geboren op Denneweg 64, het huis van zijn grootmoeder. Het pand is nu in gebruik bij de Haagse Kunst Kring. Zijn grootvader van vaders kant, Pieter van Vliet jr., was een vooraanstaand lid van de Anti-Revolutionaire Partij en zat daarvoor jarenlang in de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zijn ouders, Paul van Vliet sr. en Louise van Lakerveld waren beiden beeldend kunstenaars. Vader Van Vliet was tekenleraar, poppenspeler en schreef stukken voor het amateurtoneel. Ook zijn drie oudere zusters waren, soms professioneel, werkzaam in de beeldende kunsten.

Paul van Vliet speelde zijn eerste kleine creaties in de familiekring, tussen de schuifdeuren. Hij bezocht tussen 1940 en 1945 vier lagere scholen. Hij kwam met het laatste kindertransport in de hongerwinter naar Friesland, waar hij in Garijp snel “verfrieste” en binnen drie weken vloeiend Fries sprak. Hij noemde zich toen Pauke Vlietstra. In juni 1945 keerde hij terug naar Den Haag. Op 3 maart 1945 was het huis van de familie Van Vliet bij het bombardement op het Bezuidenhout totaal verwoest. Het gezin raakte alles kwijt en bouwde na de oorlog een nieuw bestaan op in het Haagse Benoordenhout.

Na de lagere school bezocht Paul van Vliet het Chr. Gymnasium Sorghvliet, waar hij in 1954 eindexamen alpha deed. In zijn middelbare schooltijd ontwikkelde hij zijn theatertalent verder met zelf geschreven cabaretprogramma’s, die hij samen met schrijver-acteur Dolf de Vries op de planken zette. Niet wetend wat hij moest worden werkte hij een halfjaar als leerling-journalist bij de Nieuwe Haagse Courant en ging daarna vervroegd in militaire dienst. Hij diende bij het Garde Regiment Fuseliers Prinses Irene als welzijnszorgofficier van de Westenbergkazerne in Schalkhaar. Daar verzorgde hij het entertainment voor de troepen met o.a. zelfgeschreven revues. Legendarisch waren in dit verband zijn Romeinse Spelen, waarvoor hij een heel bataljon in witte lakens verkleed liet wegrennen, worstelen en zwaardvechten.

Leidsch Studenten Cabaret

In 1956 ging Paul van Vliet naar Leiden om geschiedenis te studeren. Na een jaar zwaaide hij om naar rechten, waarin hij in 1963 zijn meestertitel behaalde. In 1957 richtte hij met Floor Kist het Leidsch Studenten Cabaret op. Dit gezelschap verwierf grote faam in de jaren 1957 – 1969. Honderden voorstellingen werden gespeeld door de groep, waarvan ook zijn latere vrouw Liselore Gerritsen en pianist Kai van Oven deel uitmaakte. Van het programma Laat je zoon studeren werden lp’s en tv-programma’s gemaakt. Met een tournee door Noord- en Zuid-Amerika werd de cabareteske periode van de studenten afgesloten.

Theater PePijn

Direct na zijn studie begon Paul van Vliet met de verwezenlijking van een sluimerende droom: een eigen cabaretgezelschap in een eigen theater. Na maanden zoeken vond hij samen met Ferd Hugas een leegstaand pakhuis in de Nieuwe Schoolstraat in het oude centrum van Den Haag, op 500 m van zijn geboortehuis. Voor de verbouwing tot een "intiem" theater leende Paul van Vliet 64.000 gulden. Op 18 december 1964 vond de opening plaats en presenteerde Cabaret PePijn het eerste programma Oh, Pardon.

Burgemeester Kolfschoten verrichtte de opening met de woorden: “La Grande Reine est morte, vive le Petit Prince” want enkele uren eerder was het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen afgebrand. Het gezelschap bestond behalve Paul van Vliet en Ferd Hugas uit Liselore Gerritsen, Judith Bosch (het 1e jaar) en pianist-componist Rob van Kreeveld. Het theatertje met zijn “100 stoeltjes en 100 smoeltjes” (volgens een conference) was uitverkocht en zou dat telkens blijven tot in 1971, toen Cabaret PePijn ophield te bestaan en de leden hun eigen weg gingen. Met uitzondering van Rob van Kreeveld, die tot 1979 met zijn jazzy kwartet de muziek voor de eerste onemanshows bleef verzorgen. Paul van Vliet schreef voor Cabaret PePijn vier programma’s. Platen en tv-optredens volgden en na een eerste grote landelijk tournee in 1966 was Cabaret PePijn ook buiten Den Haag een begrip geworden. Het optreden van Paul van Vliet bij de ondertrouw van Prinses Beatrix en Prins Claus in de Ridderzaal waar hij Prins Claus een overjas aanbood zorgde voor een boost in zijn carrière. In één klap was Paul van Vliet een bekende Nederlander en zijn conference werd uitgebreid beschreven in alle Nederlandse dagbladen. Door later nog dikwijls voor de Koninklijke familie op te treden kreeg hij de bijnaam De Hofnar en Oranje Paultje.

Nadat de leden van Cabaret PePijn in 1971 uit elkaar waren gegaan, bleef Theater PePijn onder beheer van Paul van Vliet bestaan. Het theater groeide uit tot een broedplaats en springplank voor jonge cabaretiers. Diverse grote namen zijn er ooit klein begonnen. Theater PePijn zegt met tweehonderd voorstellingen per jaar het drukst bespeelde vestzaktheater van Nederland te zijn. In 2001 kwam er een fusie tot stand tussen Theater PePijn en Diligentia. Beide theaters vallen nu onder één directie met Paul van Vliet als wakend oog. Om het kastekort van theater Pepijn te dekken geeft Paul van Vliet met zijn bekendste collega’s zoals Youp van ’t Hek, jaarlijks een benefiet in het Circustheater te Scheveningen.

Solocarrière

Nog tijdens de Cabaret PePijn-jaren gaf Paul van Vliet zijn eerste solovoorstelling Een Avond aan Zee in de grote zaal van het oude Kurhaus. Het werd zijn definitieve doorbraak naar een groot publiek. Uit het hele land stroomde het publiek toe en na de zomer kon men de kas opmaken met een bezoekerspercentage van 110%.[bron?] De absolute topper en grote trekker was Bram van de Commune, de eerste van zijn vele later bekende komische types, die al snel een nationaal figuur werd. De Avond aan Zee met Paul van Vliet werd een traditie, die eerst in de Kurzaal en vanaf 1975 in het Circustheater dertig zomers, tot 2004, werd voorgezet.

Na de ontbinding van Cabaret PePijn begon de lange solocarrière van Paul van Vliet. Zijn shows hebben tot de huidige dag altijd behoord tot de best bezochte voorstellingen van Nederland en Vlaanderen en werden allemaal met hoge kijkcijfers (in 1977 bijna zeven miljoen) op de televisie uitgezonden.

Ook Vlaanderen werd veroverd, waar hij een van de populairste Nederlandse artiesten is geworden. Hij speelde soms wekenlang in de Antwerpse Arenbergschouwburg. Zijn lied Vlaanderen wordt door velen beschouwd als het tweede volkslied van de Vlamingen.[bron?] In 1973 maakte hij samen met Floor Kist zijn eerste Engelstalige show the Truth behind the Dykes. Na een aarzelend begin werd het programma in het Amsterdamse Nieuwe De La Mar theater een zomerhit. Dit stimuleerde tot nieuwe Engelse shows in Amsterdam en een aantal buitenlandse tournees naar o.a. New York, Washington, San Francisco, Tokio, Singapore.

In 1986 speelde hij met groot succes een week in Londen. Dit werd het slot van de buitenlandse avonturen. De Engelse shows werden veel te duur door de reis- en verblijfskosten van tien man, terwijl Paul van Vliet ook de publiciteit en productie zelf moest betalen.

Privé

In 1976 was hij intussen verhuisd naar een oude boerderij in de polder bij Breukelen. Aanvankelijk met Liselore Gerritsen, van wie hij enige jaren later scheidde, en daarna met Lidewij de Jongh en haar twee kinderen. Paul en Lidewij trouwden in 1983.

UNICEF

In 1992 werd Paul van Vliet door Audrey Hepburn geïnstalleerd als eerste ambassadeur van UNICEF. Hij maakte sindsdien reportages van het werk van UNICEF op vier continenten. Paul van Vliet promoot UNICEF in en buiten zijn shows en vertegenwoordigt UNICEF bij diverse officiële gelegenheden en leent zijn stem exclusief voor UNICEF-spots en UNICEF-films. UNICEF reikt elk jaar de Paul van Vliet Award uit aan een organisatie die zich inzet voor kinderen in Nederland. De prijs bestaat uit een bedrag van tienduizend euro, beschikbaar gesteld door de Efteling.

Overig

In 1994 werd Paul van Vliet gevraagd als professor Henry Higgins, de hoofdrol in de Nederlandse productie van de musical My Fair Lady. De beste Higgins ooit, volgens Henk van Gelder in NRC Handelsblad. Na twee succesvolle jaren, waarin My Fair Lady steeds werd bijgeboekt, keerde hij in 1997 terug naar zijn eigen wereld: de onemanshow. Hij creëerde t/m 2004 nog drie programma’s en een Tour de Chant met het Residentie Orkest o.l.v. Jurre Haanstra (1999 en 2000).

In 2007 maakte hij een uitstapje naar het grote toneel met Anne-Wil Blankers in Liefdesbrieven. Vanwege grote belangstelling werd deze theaterhit twee seizoenen herhaald (2008 en 2009).

In 2012 keerde Paul van Vliet terug naar Den Haag, waar hij door burgemeester Jozias van Aartsen persoonlijk werd ingeschreven. Sindsdien woont hij in het verbouwde pakhuis aan het Smidswater, waar vroeger zijn kantoor was gevestigd. Hand in hand hiermee lanceerde hij op de zondagmiddag in de Koninklijke Schouwburg een programma met een keuze uit zijn repertoire onder de titel Zondag in Den Haag. Voor deze voorstelling kreeg hij de hoogste waardering van het schouwburgpubliek en noteerde hij tevens zijn hoogste bezettingspercentage van de laatste 25 jaar.

Een nieuwe serie, op dezelfde tijd en plek volgde; de Koninklijke Schouwburg, waarvan hij in 2015 van de directie symbolisch de sleutel kreeg ter bevestiging van zijn nieuwe “theatrale thuis”. Hij bracht een nieuwe voorstelling, Alleen op Zondag, die hij in seizoen 2017-2018 voor het laatst ten tonele bracht.[2] De voorstelling bevatte een selectie van zijn beste repertoire, aangevuld met nieuwe teksten. Op 5 februari 2017 trad hij voor de 300ste keer op in Carré. Op 27 mei 2018 stond hij officieel voor de laatste keer op de planken als cabaretier.

Varia

  • Paul van Vliet speelde jarenlang in de hoofdklasse van de Nederlandse Hockeybond in Heren I van HGC.
  • Hij is erelid van de Nederlandse standwerkersbond en mag als zodanig als koopman op de markt staan.
  • Hij ontving de Gulden Humor van de vereniging Limburgse Carnavalsverenigingen.
  • Hij schreef jarenlang columns voor de Haagsche Courant en in zijn studententijd voor het Haagse dagblad Het Vaderland.
  • Hij is lid van de Skippers van de KLM.
  • Hij is een van de hoofdfiguren in de film Naar de boeren over de hongerwinter in Friesland.
  • Van Vliet studeerde tegelijkertijd met Prinses Beatrix en is sinds die tijd met haar bevriend.
  • Hij vertaalde twee toneelstukken voor de vrije sector: On Golden pond (2013) en Sometime next year (2014).
  • In 2014 werd hij als eerste gekozen tot Hagenaar van het jaar.
  • In 2015 kreeg hij van zijn collega’s een HOMMAGE in het De La Mar theater in Amsterdam.
  • Staande uitdrukkingen door Paul van Vliet toegevoegd aan het Nederlandse taalgebruik o.a.: “Dat zijn leuke dingen voor de mensen”, “Vragen, geen vragen”, “Daar hebben wij ’t volgende op gevonden”.
  • Paul van Vliet heeft altijd al zijn theaterstukken zelf geschreven, soms met bijdrage en losse grappen van Lidewij de Jongh en Floor Kist.
  • Hij heeft de zakelijke begeleiding altijd zelf in handen gehouden op zijn eigen kantoor en heeft altijd voor eigen risico gespeeld. De dagelijkse zakelijke begeleiding werd gedaan door:
    • Annet Riezebos (1967 – 1991)
    • Joke van Rossum (1991 – 1994)
    • Inge van der Werf (1996 – 2015)
    • Merijn de Haas (2015 – heden)

Bekendste types

  • Bram van de Commune
  • Majoor Kees
  • De Boer (Dat zijn leuke dingen voor de mensen)
  • Baron Taets van Avezaethe
  • Haagse Benny
  • Charles van Tetterloo

Bekendste liedjes

  • Den Haag met je lege paleizen
  • De Hollander
  • Meisjes van dertien (Top 10)
  • De Zee
  • Alie van der Zwan
  • Het Noorden
  • Veilig Achterop bij Vader op de fiets (Top 10)
  • Ik drink op de mensen
  • Vlaanderen (Vlaamse Top 10)
  • Het touwtje uit de brievenbus
  • Pappa is blijven hangen aan de sixties
  • Boven op de Boulevard
  • Laatste Wens
  • 2 (Top 10)
  • Japie Groen

Theaterprogramma's

Bestand:Voor De Vuist Weg 1971-02-26 - Paul van Vliet.jpg
Paul van Vliet tijdens een optreden in Voor de vuist weg in 1971

Met het Leidsch studenten cabaret

  • 1957 – 1960 Laat je zoon studeren
  • 1960 – 1961 Knip me maar

Met Cabaret PePijn

  • 1964 – 1965 Oh, Pardon
  • 1965 – 1967 Opus 2
  • 1967 – 1969 Dag en Nacht
  • 1969 – 1971 Opus 4
  • 1970 – 2002 Een Avond Aan Zee met Paul van Vliet
  • 1971 – 1973 Noord-West
  • 1973 The Truth Behind The Dykes (Engelstalig)
  • 1974 – 1977 Tien Jaar Onderweg
  • 1978 – 1980 Vandaag of Morgen
  • 1981 – 1983 Theatershow ’81 – ’82
  • 1983 A Dutch Treat (Engelstalig)
  • 1984 – 1985 Wat Gaan We Doen?
  • 1986 Made in Holland (Engelstalig)
  • 1986 – 1987 Over Leven
  • 1988 – 1990 Een Gat In De Lucht
  • 1990 – 1991 Jubileumshow!
  • 1992 – 1994 Theatershow ’92 – ’94
  • 1994 – 1996 My Fair Lady
  • 1997 – 1999 Waar Waren We Gebleven
  • 1999 – 2000 Tour De Chant (met het Residente Orkest)
  • 2000 – 2001 Tekens Van Leven
  • 2002 – 2003 One Man Show voor UNICEF
  • 2012 – 2015 Zondag in Den Haag met Paul van Vliet
  • 2015 – heden Alleen op zondag

Stemmen

  • "Koning Radboud" in Alfred Jodocus Kwak
  • Verteller van Platvoet en zijn vriendjes
  • Verteller bij de film de Beer
  • Verteller van De nieuwe kleren van de keizer in de Efteling

Discografie

Albums

Jaar Titel Format Label Catalogusnr. Opmerking
1960 Laat je zoon studeren L.S.C
1960 Simpe Sampe Sompe L.S.C
1960 Dag Ouwe Soc L.S.C
1970 Een Avond Aan Zee met Paul van Vliet 12"LP PHILIPS 6314 009 Goud
1973 One Man Show Noord West 2 12"LP PHILIPS 6641 150 Platina
1973 The Truth Behind The Dykes 12"LP PHILIPS 6830 160
1975 Luisterùùùh 12"LP PHILIPS 6410 115 Goud
1977 Paul van Vliet in Carré 2 12"LP PHILIPS 6641 677
1977 Cabaret – Vandaag Gister Morgen 13 – Paul van Vliet 12"LP PHILIPS 9286 799
1978 Haagse Dingen 12"LP PHILIPS 6423 108
1979 Vandaag Of Morgen 2 12"LP PHILIPS 6629 020
1980 Buster En Benjamin 12"LP PHILIPS 6816 021
1981 September – Liedjes van Paul van Vliet 12"LP PHILIPS 6426 468
1983 A Dutch Treat by Paul van Vliet 12"LP PHILIPS 812 559 1
1983 Theatershow ‘83 12"LP PHILIPS 814 839 1
1985 Wat Gaan We Doen? 2 12"LP QUINTESSENCE QS 600 801/802
1987 Hoogtepunten Uit De One-Man-Shows t/m 1985 3 12"LP PHILIPS 824 349 1
1987 Over Leven 2 12"LP QUINTESSENCE QS 600 804
1989 De Beer 12"LP QUINTESSENCE QS 600 808
1989 (Alle Hoogtepunten Uit) De One-Man-Shows 2 CD's PHILIPS 824 349 2
1990 Er Is Nog Zoveel Niet Gezegd CD EMI 795 614 2
1991 Jubileumshow! 2 CD's EMI 798 310 2
1997 Hoogtepunten Uit De One-Man-Shows 1984 – 1994 2 CD's MERCURY 536 740 2
1997 Waar Waren We Gebleven 2 CD's QUINTESSENCE QS 900 885 2
1998 Dat Zijn Leuke Dingen Voor De Mensen CD ROTATION 558 572 2
1999 Tour De Chant Met Het Residentie Orkest CD EMERGO EC 3934 2
2001 Tekens VanLeven 2 CD's PEPIJN 500 014 2
2003 One-Man-Show voor UNICEF CD PEPIJN PP 100935
2008 Onderweg 2 CD's FOREIGN MEDIA 8539

Singles

Jaar Titel Format Label Catalogusnr. Opmerking
1965 Zo'n Vreemd Gevoel (This strange effect) / Waarom Klopt Mijn Hart Van Verlangen? en het Orkest DE STRAMOUKOS 7"single OMEGA 35 451
1967 Den Haag (met je lege paleizen) / De Sprookjes (Zijn De Wereld Nog Niet Uit) 7"single PHILIPS JF 333 644
1969 O, o, o, Wat Kan Ik Laag / We Dansten Maar één Zomer 7"single PHILIPS JF 334 615
1970 Meisjes van dertien / De Hollander 7"single PHILIPS 6012 062
1971 Bram in de Rai, Deel 1 / Bram in de Rai, Deel 2 7"single PHILIPS 6012 104
1975 Veilig Achterop / Ik Rij Soms Door De Stad 7"single PHILIPS 6012 498
1976 Majoor Kees en de Sinterklahaas, Deel 1 / Majoor en de Sinterklahaas, Deel 2 7"single PHILIPS 6012 654
1982 Vlaanderen / Er Is Nog Zoveel Niet Gezegd 7"single PHILIPS 6017 418
1985 Pappa Is Blijven Hangen (Aan De Sixties) / De Sprookjes Zijn De Wereld Nu Wel Uit 7"single PHILIPS 880 554 7
1985 Het Touwtje Uit De Brievenbus / Het Noorden 7"single QUINTESSENCE 100 001
1990 Het Touwtje Uit De Brievenbus / Pappa Is Blijven Hangen Aan De Sixties 7"single EMI 127 555 7
1991 Vlaanderen / Pappa Is Blijven Hangen Aan De Sixties 7"single EMI 127 567 7
1992 A2 (roadsong) / Pappa 7"single EMI 872 008 7

Dvd’s

  • Zondag in Den Haag (+ documentaire ‘Er is nog zoveel niet gezegd’)
  • Jubileumbox - In de Optocht door de Tijd
  • Verzamel-dvd zijn mooiste conferences 2005

Boeken

  • Er is nog zoveel niet gezegd
  • Een gat in de lucht
  • Je moet nooit boos gaan slapen
  • Ken je dat gevoel?
  • Dat zijn leuke dingen voor de mensen
  • Zeewind in de stad
  • Kan ik even langskomen?
  • Jubileum box – In de Optocht door de tijd
  • Ik drink op de mensen
  • Sinterklaas en de dubbelganger
  • Brieven aan God en anderen mensen

Onderscheidingen en prijzen

Koninklijke onderscheidingen

  • 1976 Ridder in de Zweedse Orde van de Poolster
  • 1987 Ridder in de Orde van Oranje – Nassau
  • 2001 Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
  • 2008 Eremedaille voor Kunst en Wetenschap (uit handen van HM. Koningin Beatrix, voor zijn indrukwekkende loopbaan als cabaretier en UNICEF ambassadeur)

Overige onderscheidingen en prijzen

  • 1965 Winnaar van I.C.C.-cabaret concours (toen het enige cabaretfestival)
  • 1971 Edison voor de lp Een Avond Aan Zee met Paul van Vliet
  • 1974 Gouden Harp
  • 1989 Eremedaille van de gemeente Den Haag
  • 1992 Oeuvreprijs
  • 2005 Ereburger van de gemeente Den Haag
  • 2005 International UNICEF award
  • 2010 Blijvend Applaus Prijs
  • 2012 Paul van Vliet Award (uitgereikt door UNICEF)
  • 2013 Groenman-taalprijs
  • Cultuurprijzen van de steden Den Haag, Rotterdam (2x) en Vlaanderen (in totaal 18)

Externe link

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º (nl) Arno Gelder. De Dood heeft me drie keer laten lopen. Algemeen Dagblad (2018-02-24)
  2. º (nl) Cabaretier Paul van Vliet stopt met zondagvoorstellingen. Omroep West (2018-05-25)
rel=nofollow
rel=nofollow

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Paul van Vliet op Wikimedia Commons.

rel=nofollow