Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Lijst van gevallen vorstenhuizen

Uit Wikisage
Versie door Gentenaar (overleg | bijdragen) op 10 okt 2019 om 16:48 (Cat anders)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

In de Middeleeuwen en vlak daarna was Europa een groot feodaal gebied, waarin gebieden versnipperd waren en verbonden door banden van leenheerschap en leenmanschap. In deze tijd waren monarchen heel normaal. Het Republikeinse gedachtegoed bleef beperkt tot zeer weinig staten, zoals Zwitserland, Nederland, Venetië, ... en vaak was er dan nog een of andere familie die de facto de positie waarnam als koning, zoals het huis van Oranje-Nassau.

Alles veranderde met de verlichting. In Engeland had men al een republikeins experiment ondergaan met Oliver Cromwell, maar dit bleek niet succesvol, en de monarchie werd hersteld. Maar de Amerikaanse Revolutie betekende het begin van de republikeinse tijden. Dit fenomeen kende een iets minder fraaie evolutie tijdens de Franse Revolutie.

Steeds meer en meer landen vervingen hun koningen door presidenten, of eventueel door andere vorsten. Hier volgt een lijst van koningshuizen die van hun troon verstoten zijn. Merk op dat in de geschiedenis allerlei rijken zijn geweest die over verschillende (hedendaagse) landen hebben geregeerd. We bekijken de koningshuizen per land, niet per rijk, om de overzichtelijkheid te bewaren.

Afrikaanse koningshuizen

Algerije

  • Fatimiden: Kaliefen van Egypte van 901 tot 1015, veroverd op de Hammamiden
  • Ziriden: Berberse dynastie die van 972 tot 1148 over Tunesië en het oosten van Algerije heerste
  • Hammadiden: Sultans van Algerije van 1015 tot 1152, geannexeerd door de Marokko (Almohaden)
  • Zayyaniden: Sultans van Algerije van 1236 tot 1543 en veroverd door Spanje
  • Osmanli: Sultans van het Osmaanse Rijk van 1544 tot 1830, veroverd door Frankrijk

Ethiopië

  • Salomo: Koningen van Aksum van 204 v.Chr. tot 927 n. Chr.
  • Zagwe: Keizers van Abbesinië van 916 tot 1270
  • Salomo: Keizers van Abbesinië van 1270 tot 1868
  • Zagwe: Keizers van Abbesinië van 1868 tot 1871
  • Tigray: Keizers van Abbesinië van 1871 tot 1889
  • Salomo: Keizers van Abbesinië van 1889 tot 1974

Marokko

Marokko was in de middeleeuwen verdeeld in twee koninkrijken: Fez en Marrakech.

  • Idrisiden: Sultans van Marokko van 789 tot 974 en vervalt aan de kalifaat van de Fatimiden.
  • Magharawa: Sultans van Marokko van 987 tot 1070 over naar de Almoraviden.
  • Almoraviden: Sultans van Marokko van 1073 tot 1147
  • Almohaden: Sultans van Marokko van 1147 tot 1269 afgezet door de Mariniden.
  • Meriniden: Sultans van Marokko van 1258 tot 1465
  • Wattasiden: Sultans van Marokko van 1472 tot 1549
  • Saadiden: Sultans van Marokko van 1511 tot 1659
  • Saadiden: Sultans van Fez van 1610 tot 1641

Soedan

  • Meroë: Koningen van Napata van 970 tot 593
  • Meroë: Koningen van Meroë van 593 v.Chr. tot 355 na Chrsitus
  • Ayyubiden: Kaliefen van het Ayyubiden-rijk waaronder Egypte en Soedan van 1174 tot 1210
  • Mammeluken: Kaliefen van het Mammeluken-rijk van 1293 tot 1304
  • Funj: Sultans van Sennar van 1503 tot 1601 en 1607 tot 1821
  • Pasha Khedive en Koning van Egypte 1821 tot 1953

Tunesië

  • Omajjaden: Kaliefen van Andalusië van 647 tot 800
  • Aghlabiden: Emir van Tunesië van 800 tot 909
  • Fatimiden: Kaliefen van Egypte van 909 tot 1160 veroverd door Sicilië
  • Hafsiden: Gouverneurs van de Almohaden van 1207 tot 1222 en 1224 tot 1228
  • Almohaden: Sultans van Marokko van 1222 tot 1224
  • Meriniden: Sultans van Marokko van 1228 tot 1465
  • Wattasiden: Sultans van Marokko van 1465 tot 1543 wisselend tussen Sicilië en de Ottomanen
  • Osmanli: Sultans van het Osmaanse Rijk van 1574 tot 1881 daarna aan
  • Hoessein: Bey en Koning van Tunesië onder heerschappij van Frankrijk van 1956 tot 1957

Amerikaanse Keizershuizen

Mexico en Haïti zijn door keizers geregeerd.

Aziatische koningshuizen

China

Mantsjoerije

  • Fuyu: Koningen van Noord-Mantsoerije van 100 v. Chr tot 347 n. Christus.
  • Yen: Koningen van Mantsoerije van 348 tot 557
  • Verschillende: Koningen van Bo-Hai (land) vazalstaat van China, van 557 tot 927
  • Liao: Onderdeel van keizerrijk Kitan van 927 tot 1125
  • Juchen: Onderdeel van keizerrijk van Chin van 1115 tot 1559
  • Ch'ing: Koningen van Mantsoerije van 1559 tot 1661
  • Kang te: Keizers van China en Manchuko van 1934 tot 1945

Mongolië

  • Verschillende: Bogdo Gegeen (spirituele leiders) van Mongolië van 1759 tot 1917 afgezet en van 1921 tot 1924 afgezet
  • Borjegin: Wang (koningen) van Mongolië van 950 tot 1634
  • Hori-Tumat: Leidster van Mongolië tot 950

Perzië (Iran)

  • Achaemenid: Sjahs van Perzië van 559 v. Chr. tot 330 v. Chr.
  • Arsacid: Sjahs van Parthen van 247 v. Chr. tot 224.
  • Sassanied: Sjahs van Perzië van 224 tot 651. Afgezet door de Araben.
  • Tahirid: Keizers in Oost-Perzië van 821 tot 873.
  • Samanid: Keizers in Oost-Perzië van 819 tot 899.
  • Saffarid: Keizers in Oost-Perzië van 861 tot 1003.
  • Ghaznavid: Sultanen in Oost-Perzië van 963 tot 1186.
  • Seltsjoek: Sultanen in West-Perzië van 1038 tot 1194.
  • Chorazm: Sjahs van Perzië van 1077 tot 1231. Afgezet door de Mongolen.
  • Dzjengizid (Il-kan): Kans van Perzië van 1266 tot 1343.
  • Timoerid: Kans van Perzië van 1370 tot 1507.
  • Safawid: Sjahs van Perzië van 1501 tot 1722, van 1729 tot 1736, en van 1749 tot 1773.
  • Afsharid: Sjahs van Perzië van 1736 tot 1749 en van 1750 tot 1796.
  • Hotakid: Sjahs van Perzië van 1722 tot 1729.
  • Kadjar: Sjahs van Perzië van 1796 tot 1925.
  • Pahlavi: Sjahs van Perzië (Iran) van 1925 tot 1979.

Europese koningshuizen

De geschiedenis van Europa zit ingewikkeld in elkaar, staten komen en gaan en koningen, komen en gaan. Hieronder volgt een lijst van Europese koninghuizen per land, dit omdat er dan een overzicht ontstaat. Er kan ook worden gekeken naar de geschiedenis van het land.

Albanië

Bosnië

Byzantium

Bohemen

Bulgarije

Denemarken

  • Folkung: koningen van Denemarken uitgestorven in 1412
  • Jelling: Koningen van Denemarken overgegaan in 1157
  • Olaf: Vikingen / Koningen van Denemarken uitgestorven in 958
  • Greifen: koning van Denemarken afgezet in 1439
  • Waldemar: koningen van Denemarken afgezet in 1376
  • Wittelsbach: koning van Denemarken afgezet in 1448

Duitsland

Verschillende huizen van Duitsland:

  • Holland: keizer van het Heilige Roomse Rijk in 1256
  • Nassau: keizer van het Heilige Roomse Rijk in 1298
  • Luxemburg: keizers van het Heilige Roomse Rijk afgezet in 1313, in 1400 en uitgestorven in 1438

Provincies

Engeland

  • Lancaster: koningen van Engeland afgezet in 1461 en 1471
  • Stuart: koningen van Engeland afgezet in 1649 (hersteld 1660) en uitgestorven in 1714
  • Tudor: koningen van Engeland uitgestorven in 1603
  • York: koningen van Engeland afgezet in 1470 en 1485

Frankrijk

  • Bonaparte: keizers van Frankrijk verstoten in 1815 en in 1870
  • Bourbon: koningen van Frankrijk verstoten in 1792 en 1848
  • Capet: koningen van de Franken en later van Frankrijk uitgestorven in 1328
  • Karolingers: koningen van de Franken uitgestorven in 987
  • Merovingers: koningen van de Franken afgezet in 751
  • Valois: koningen van Frankrijk uitgestorven in 1538

Griekenland

Ierland

Italië

Kroatië

Luxemburg

  • Ardenne: graven van Luxemburg uitgestorven in 1136
  • Bourgondië: hertogen van Luxemburg uitgestorven 1482
  • Habsburg: hertogen van Luxemburg tot 1814 geannexeerd door Oranje-Nassau
  • Limburg: graven en hertogen van Luxemburg, verkocht in 1441
  • Namen: graven van Luxemburg uitgestorven (mannelijke lijn) 1214
  • Oranje-Nassau: groothertogen van Luxemburg uitgestorven in mannelijke lijn in 1890

Nederland

Zie ook lijst van machthebbers van de Lage Landen.
  • Valois-Bourgondië: heersers over de Bourgondische Nederlanden, in 1482 uitgestorven en overgegaan op Habsburg
  • Wettin - Albertijnse linie: hertogen van Saksen die heersten als erfpotestaten van Friesland, verstoten in 1515
  • Egmont: hertogen van Gelre, verstoten in 1473, meermaals hersteld en ten slotte in 1538 uitgestorven
  • Van der Mark: hertogen van Gelre, verstoten in 1543
  • Habsburg: heer der Nederlanden, afgezet met het Plakkaat van Verlatinghe in 1581
  • Oranje-Nassau: prinsen als stadhouders van de gewesten, uitgestorven in 1702, voorgezet vanuit Nassau-Dietz tot de Franse Tijd 1795
    • Nassau-Dillenburg: graven als stadhouders van de noordelijke gewesten, uitgestorven in 1620 en overgegaan op Nassau-Dietz
    • Nassau-Dietz: graven, later vorsten als stadhouders van de noordelijke gewesten, lijfden in 1702 de titel Oranje-Nassau in
  • Bonaparte: koningen van Holland 1806–1810, daarna keizers der Fransen, verstoten in 1813

Noorwegen

  • Sverre: koningen van Noorwegen uitgestorven in 1387
  • Ynglinge: koningen van Noorwegen uitgestorven in 1184

Oostenrijk

Polen

  • Bàthory: koning van Polen afgezet in 1586
  • Capet: koningen van Polen afgezet in 1399
  • Jagiello: koningen van Polen afgezet in 1572
  • Piasten: hertogen en groothertogen van Polen afgezet in 1296 en in 1370
  • Přemysliden: koningen van Polen afgezet in 1306
  • Wasa: koningen van Polen afgezet in 1688
  • Wettin: koningen van Polen afgezet in 1763

Portugal

  • Afonso: koningen van Portugal stierf uit in 1383
  • Aviz: koningen van Portugal stierf uit in 1580
  • Brangança: koningen van Portugal, keizer van Brazillië stierf uit in 1853
  • Habsburg: koning van Portugal en Spanje verstoten in 1640
  • Saksen-Coburg-Gotha: koningen van Portugal verstoten in 1910

Roemenië

Rusland

  • Romanov: Tsaren van 1613 tot 1917
  • Rurikovich: Groot-prinsen van Rusland van 1362 tot 1574 en in 1598
  • Soezdal: Groot-prinsen van Rusland tot 1362

Schotland

  • Alpin: koningen van Schotland uitgestorven in 1058
  • Dunkeld: koningen van Schotland uitgestorven in 1290
  • Balliol: koningen van Schotland uitgestorven in 1296
  • Bruce: koningen van Schotland uitgestorven in 1371
  • Stuart: koningen van Schotland uitgestorven in 1714

Servië / Joegoslavië

Spanje

  • Bonaparte: koning van Spanje afgezet in 1813
  • Habsburg: koningen van Spanje. Spaanse Linie uitgestorven in 1700
  • Savoya-Aosta: koning van Spanje afgezet in 1873
  • Albret: koningen van Navarra afgetreden in 1555
  • Capet: koningen van Navarra afgetreden in 1328
  • Champagne: koningen van Navarra afgetreden in 1274
  • Evreux: koningen van Navarra afgetreden in 1425
  • Foix: koning van Navarra afgetreden in 1483
  • Iñiguez: koningen van Navarra uitgestorven in 905 (?)
  • Jimenez: koningen van Navarra uitgestorven in 1234
  • Trastamara: koningen van Navarra uitgestorven in 1479

Wales

  • Deheubarth: koningen en prinsen van Wales uitgestorven in 1271
  • Gwynedd: koningen van Wales uitgestorven in 1378
  • Powys: koningen en prinsen van Wales uitgestorven in 1160

Zweden

  • Folkung: koningen van Zweden afgezet in 1359
  • Hessen-Kassel: koning van Zweden afgezet in 1751
  • Mecklenburg: koning van Zweden afgezet in 1389
  • Stenkil: koningen van Zweden afgezet in 1130
  • Sverker: koningen van Zweden afgezet in 1250
  • Uppsala: koningen van Zweden afgezet in 1060
  • Wasa: koningen van Zweden afgezet in 1654

Zie ook


q957801 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow