Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Lijst van Italiaanse muziektermen

Uit Wikisage
Versie door Guido den Broeder (overleg | bijdragen) op 29 jun 2009 om 13:25 (cat)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Veel termen in de muziek zijn afkomstig uit het Italiaans, aangezien dat lange tijd de bakermat vormde voor de geschreven muziek.

Zie Italiaanse muziektermen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Italiaanse muziektermen
Italiaanse term vertaling gebruik
A cappella als in een kapel gezongen zonder instrumentale begeleiding
A piacere naar believen uitvoerende krijgt zekere vrijheid voor interpretatie naar eigen goeddunken
A prima vista op het eerste gezicht spelen terwijl je het notenschrift voor de eerste keer ziet, ook wel "a vue" (Frans) genoemd
Accelerando versnellend sneller wordend Tempo
Acciaccatura voorslag korte voorslag
Accompagnato begeleid begeleiding volgt de solist
Ad libitum Naar believen Vrij uit te voeren, vaak in cadenzen.
Adagietto tamelijk rustig sneller dan adagio
Adagio rustig langzaam, maar sneller dan largo
Affettuoso gevoelig gevoelig
Affrettando gehaast gehaast wordend
Agile vlug, beweeglijk met soepelheid en beweeglijk
Agitato geagiteerd snel en opgefokt
Allargando verbredend vertragend Tempo
Allegretto tamelijk opgewekt minder snel dan allegro
Allegro opgewekt, levendig tamelijk snel Tempo
Altissimo heel hoog heel hoog
Andante lopend wandeltempo
Animato geanimeerd geanimeerd, (let wel: animando = levendiger worden)
Appoggiatura voorslag lange voorslag
Aria aria instrumentaal begeleid werk voor solozang (vooral in opera)
Arietta ariaatje kleine of korte aria
Arpeggio harpachtig gebroken akkoord (noot voor noot)
Assai aanmerkelijk voldoende, genoeg
Attacca aanval meteen doorspelen (zonder pauze)
Ballabile dansbaar zo te spelen dat er goed op te dansen valt
Basso continuo continue bas doorlopende bas/klavecimbel arrangement
Battaglia gevecht muziek die een gevecht uitbeeldt
Bel canto mooie stem Italiaanse opera uit 18e en 19e eeuw
Bergamasca van Bergamo boerendans uit Bergamo, een zeer snelle dans in 6/8 maat met het accent op de vierde tel
Bocca chiusa gesloten mond zingen met gesloten mond (hummen)
Bruscamente bruusk bruusk
Burletta grapje komedie of klucht
Cadenza cadens solistische passage, vlak voor het slot
Calando afsluitend in kracht verliezend (qua tempo en volume)
Cambiare wisselen veranderen (bijvoorbeeld van instrument)
Cantabile zingbaar alsof gezongen wordt
Capriccio grillig grillige passage
Chiuso gesloten afgestopt met de hand (hoorn)
Coda staart het slot van een da Capo stuk.
Col arco met stok gestreken met de stok
Col legno met hout met de achterkant van de stok gestreken
Coloratura kleuren uitgebreid versieren van een zangpartij
Comodo comfortabel comfortabel tempo (ook commodo met dubbele m)
Comprimario met de eerste begeleidende rol
Con amore met liefde met liefde
Con anima met bezieling met bezieling, met elan
Con brio met vuur met vuur
Con fuoco met vuur met vuur
Con moto met beweging met beweging of 'vaart'
Con spirito met geestdrift met geestdrift
Concertino concertje solisten groep in het concerto grosso
Concerto grosso groot orkest de barokke vorm van een concerto
Concerto concert werk voor solo instrument met een orkest
Coperti bedekt trom met doek afgedekt
Crescendo aanzwellend luider wordend
Da Capo vanaf begin herhalen vanaf het begin
Dal Segno vanaf teken herhalen vanaf het teken
Decrescendo afnemend zachter wordend
Diminuendo verminderend zachter wordend
Doppio movimento met dubbele snelheid tweemaal sneller
Due corde twee snaren
Espressivo expressief extra tot nadruk brengen
Forte sterk luid
Fortissimo zeer sterk heel luid
Giusto juist als in 'Tempo giusto': het juiste tempo
Glissando glijdend vloeiend van de ene toon naar de volgende glijden
Intermezzo tussenspel kort verbindende passage
Larghetto tamelijk breed sneller dan largo
Largo breed langzaam en statig tempo
Legato gebonden Statig strijkende violen (bijvoorbeeld)
Lento langzaam langzaam tempo
ma non troppo maar niet te veel als in allegro ma non troppo, snel maar niet te.
Martellato gehamerd alsof met een hamer gespeeld (met name op een piano)
Meno Mosso minder beweeglijk, langzamer
Mezzo forte middel luid tamelijk luid
Mezzo piano middel-zacht tamelijk zacht
Molto veel zeer
Opera buffa vrolijke opera komische opera
Opera seria serieuze opera een serieuze opera met doorgaans een klassiek thema
Opera werken drama op muziek voor zang en orkest
Pianissimo zeer zacht heel zacht
Piano zacht zacht
Pastorale herderlijk herderlijk, landelijk
Pizzicato getokkeld snaar met de vingers getokkeld
Poco een beetje
Portato gedragen articulatieterm
Prestissimo klaar zo snel mogelijk
Presto klaar snel tempo
Prima donna eerste vrouw belangrijkste vrouwelijke zangstem
Più Mosso beweeglijker, sneller
Rallentando vertragend
Ripieno vol begeleidingsgroep in het concerto grosso (tutti)
Ritardando vertragend
Ritenuto plotseling vertraagd
Rubato vrij in tempo
Scordatura het anders dan normaal stemmen van de snaren van een viool- of gitaarachtig muziekinstrument
Sonata geluiden een compositie in sonatevorm
Soave zacht
Staccato stotend noot wordt kort en afgezet gespeeld
Staccatissimo zo stotend mogelijk noot wordt zo kort en afgezet mogelijk gespeeld
Tempo tijd snelheid van spelen
Tempo giusto juiste tijd strikt in het het aangegeven, juiste, tempo
Tempo Primo weer naar het aanvankelijke tempo
Tre corde drie snaren opheffing van una corda: het linkerpedaal op de piano loslaten
Tutte le corde alle snaren
Una corda één snaar met het linkerpedaal op de piano
Vivace levendig levendig

    Zie ook: de Categorie:Muziekterm voor meer of andere termen

Externe link