Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Kajakzeilen

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.

Kajakzeilen is een combinatie van kajakvaren en zeilen. Het wordt ook wel peddelzeilen genoemd omdat de vaarder soms zal moeten meepeddelen, vooral bij aan-de-windse koersen.

Ontwikkeling

De Inuit uit Alaska en Groenland gebruikten soms al een klein zeil voor extra voortstuwing. De laatste vijftien jaar zijn zeilen ontworpen van 0,8 tot 1,2 vierkante meter waarmee zonder zwaard of kiel kan worden gepeddelzeild, tot zo'n 40 graden aan de wind. Ranke zeekajaks met een diepe V-vormige bodem hebben daarbij de minste last van zijwaartse drift. De zeilen hebben een mast tot op het voordek (niet doorgestoken) waarbij de mast op een kantelbare voet zit. Sommige mastvoetjes bestaan uit een flexibel kunststof steeltje zodat de mast alle denkbare kanten op kan draaien.

De eerste moderne kajakzeilen kwamen uit Australië (Flat Earth) en later ook uit de Verenigde Staten (Falcon). Deze zeilen hebben een paar typische kenmerken om te voorkomen dat de smalle kajak omslaat bij plotselinge rukwinden. Zo bevat de voorstag waarmee de vaarder het zeiltje vanuit zijn kuip omhoog trekt, een stuk elastiek waardoor de mast bij harde wind naar achteren helt. Hierdoor komt er wat ruimte op de zijstagen zodat het zeiltje schuin komt te staan en een overschot aan wind kan lozen via de bovenkant. Verder heeft het zeiltje een duidelijke spiraalvorm wat ook helpt bij het kwijtraken van al te harde rukwinden. De spiraalvorm is echter nadelig voor wie scherp aan de wind wil zeilen. Licht meepeddelen is dan meestal noodzakelijk. De snelheden hangen af van de windkracht en koers. Voor de wind met kracht 4 beaufort levert zo'n 12 kilometer per uur op, los van de surf door achterop komende golven. Halve wind gaat ongeveer net zo snel. Aan de wind gaat het wat langzamer, zo'n 5 kilometer per uur, met meepeddelen.

De zeiltjes zijn eenvoudig te strijken door de voorstag los te gooien. Het zeiltje valt dan naar de vaarder toe die het vervolgens bij elkaar pakt en vastbindt aan dek. De meeste kajaks hebben geen roer. Vaarders sturen tijdens het peddelzeilen door een scheg aan de achterkant van de kajak in het water te laten zakken waardoor de kajak langzaam in de wind zal draaien. Trekt de vaarder de scheg omhoog, dan zal de boot geleidelijk van de wind afdraaien. Snel sturen doen vaarders door met een peddelblad roer te geven aan de achterkant van de boot.

Eskimoteren met zeil

Eskimoteren (onder water weer omhoog rollen) met een kajak met zeil is zeer wel mogelijk. Het rollen gebeurt echter niet in één keer omdat de zeil onder water nogal tegenwerkt. De meeste vaarders die ondersteboven in het water liggen maken een scullende, roerende beweging met hun peddel tot zij aan het oppervlak verschijnen en wachten dan even tot hun zeiltje ook net boven water ligt. Pas dan zetten zij de beweging omhoog door. Sommige vaarders trekken onder water de voorstag en/of de schoot los waarna het zeil en de mast gemakkelijker de draairichting opwaarts kunnen volgen. Het eskimoteren verloopt dan net als normaal in één beweging omhoog, zonder sculmoment.

Nederland

In de jaren tachtig en negentig werd wel driftig geëxperimenteerd met andere zeiltypes maar die waren alleen bruikbaar met de wind mee of hoogstens dwars op de wind. Veel vaarders hebben daarom hun oude zeiltjes weggedaan. In Engeland en Australië worden andere zeilen gebruikt en is het peddelzeilen op zee een stuk gewoner. In Nederland varen nog maar een handvol kajakkers met een zeil.

Zie ook

rel=nofollow