Johan Severin Svendsen

Dit artikel valt onder beheer van Dorp:Luisterrijk.

De Noorse componist Johan Severin Svendsen ((Oslo, Noorwegen), 30 september 1840 – Kopenhagen, 14 juni 1911)

Bestand:Johan Christian Svendsen.jpg

<<<<<<Johan Svendsen omstreeks 1885>>>>>

was een Noors componist, dirigent en muziekpedagoog, die al op 11-jarige leeftijd een compositie voor viool schreef en zijn muzikale opleiding voor een groot deel in Duitsland genoot.
Johan Svendsen was een vertegenwoordiger van de Noorse romantiek, maar zijn werk was in zekere zin ook baanbrekend, aangezien zijn twee symfonieën de eerste symfonieën waren die door een Noorse componist werden geschreven.

Beginjaren

Svendsens vader, Guldbrand Svendsen, speelde in een militaire kapel en gaf Johan de eerste muzieklessen. Hij gaf hem vioollessen, maar hij leerde hem ook op fluit en klarinet te spelen. Op 15-jarige leeftijd ging Johan Svendsen in militaire dienst en speelde - hoewel nog een jonge jongen was - al spoedig in een militaire kapel. Daarnaast speelde hij ook in dansorkesten en in het orkest van het theater in Oslo. Van 1857 tot 1859 musiceerde hij als violist bij de zogenoemde Abonnementsconcerten.
De algemene situatie in het bijzonder cultureel armoedige Kristiania - tegenwoordig Oslo geheten - in de jaren 1850 - 1860, bood hem geen mogelijkheden voor een verdere muzikale ontwikkeling. Ook een concertreis in 1862 bracht daar weinig verandering in.
Met een studiebeurs van de Noorse koning Karel kon hij van 1863 tot 1867 in Leipzig studeren aan het Koninklijk Conservatorium voor muziek en theater. Zijn leraren daar waren bekende componisten en docenten, onder meer Ferdinand David, Carl Reinecke en Ernst Friedrich Richter. Door zijn grote muzikaliteit kreeg Svendsen een baan als plaatsvervangend dirigent van het conservatoriumorkest. In 1867 slaagde hij cum laude en verliet het conservatorium. Intussen voltooide hij zijn eerste symfonie en zijn eerste strijkkwintet.

Verdere muzikale ontwikkeling

Svendsen begon zijn loopbaan als vioolvirtuoos, maar concentreerde zich – doordat hij last had van één van zijn handen – al tamelijk snel op het componeren en dirigeren. Na een tijd in Parijs en in Bayreuth te hebben doorgebracht - waar hij in de nabijheid van Richard Wagner verkeerde - dirigeerde hij een tijdlang samen met zijn tijdgenoot Edvard Grieg de Christiania Music Society-concerten en componeerde hij zijn meest opmerkelijke werken, waaronder de orkestrale legende Zorahayda, en de fantasie Romeo en Julia , zijn Tweede Symfonie en Drie Noorse rapsodieën.
Zijn ster bleef stijgen, en hij kreeg vanaf 1883 de leiding van de Koninklijke Opera te Kopenhagen, en genoot van deze indrukwekkende positie in het muzikale leven van de stad. Tijdens zijn vele reizen ontmoette hij belangrijke componisten als Camille Saint-Saens en Pablo de Sarasate, en sloot hij vriendschap met Richard Wagner.
Intussen was hij in New York in het huwelijk getreden met Sarah Levett.

Romantiek

Johan Svendsen, was net als Edvard Grieg, een vertegenwoordiger van de Noorse romantiek op zijn top. Svendsen heeft hierbij - ondanks dat hij in de schaduw stond van Grieg - altijd een groep van bewonderaars behouden. Net als Edvard Grieg en Christian Sinding gebruikte Johan Svendsen elementen uit de Noorse volksmuziek.
Naast belangrijke werken als het Vioolconcert, het Celloconcert, het Strijkoctet en twee Strijkkwartetten, zijn vooral zijn beide symfonieën en de – ook hier in ons land zeer geliefde - Romance in G-groot voor viool en orkest een garantie voor zijn blijvende bekendheid als componist. Ze staan nog altijd op het repertoire van de grote orkesten.

Teruggang

Kathedraal van St. Olav in Oslo

Ondanks alle triomfen die hem ten deel vielen, was echter zijn huwelijk intussen verslechterd, totdat een dieptepunt werd bereikt. Zijn jaloerse vrouw Sarah gooide namelijk - in een aanval van jaloezie en woede – het net voltooide manuscript van zijn derde symfonie in de haard. Deze dramatische gebeurtenis deed het huwelijk geen goed en in 1884 gingen de echtelieden uit elkaar. Dit lijkt ook de aanleiding te zijn van de ernstig afnemende creativiteit van Svendsen. Een kleine tien jaar componeerde hij niet meer. Hij hertrouwde in 1901.
Zijn internationale reputatie zette hij nog voort totdat hij in 1908 door ziekte werd gedwongen te stoppen met optreden. Eerder had Svendsen al malaria opgelopen waarvoor zijn arts hem een dagelijkse inname van cognac voorschreef, wat uitgroeide tot alcoholisme.
Johan Severin Svendsen stierf in Kopenhagen en werd begraven op het kerkhof Vår Frelsers Gravlund in Oslo waar ook de schrijver Henrik Ibsen en de schilder Edvard Munch begraven zijn.

Link

  Johan Svendsen: Romance in G-groot voor viool en orkest op YouTube