Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Isaac Leeser

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Isaac Leeser (Neuenkirchen, Westfalen, 12 december 1806 – Philadelphia, 1 februari 1868) was een Amerikaans rabbijn, vertaler en schrijver, afkomstig uit Duitsland. Hij legde de basis van de Joodse pers in Amerika.

Leven

Reeds op jonge leeftijd werd Leeser een wees. Hij ging naar het gymnasium in Münster, en studeerde naast Duits ook goed Latijn en Hebreeuws. Hij bestudeerde Talmoedtraktaten onder joodse leraren. Op zeventienjarige leeftijd emigreerde hij naar de Verenigde Staten. Hij kwam aan in Richmond, Vancouver, in mei 1824. Zijn oom Zalma Rehiné, die daar een gerespecteerd handelaar was, stuurde de jongeman naar een privéschool, maar de school sloot na tien weken. De volgende vijf jaar werkte Leeser bij zijn oom op kantoor. Hoewel hij in deze omstandigheden weinig tijd had om joods religieus onderwijs in zich op te nemen, toonde hij zijn belangstelling en inzet door als vrijwilliger de chazan ten helps bij het geven van godsdienstlessen op de sabbat en op zondag, en door artikelen en lezersbrieven te schrijven om de joodse godsdienst te verdedigen.

In 1828 schreef hij als antwoord op een artikel over joden in de London Quarterly een reactie, die werd afgedrukt in de Richmond Whig. Zijn artikel trok de aandacht van de Joodse gemeenschap van Richmond en Philadelphia. Toen de chazan Abraham I Keys op 18 oktober 1828 overleed, werd er een nieuwe chazan gezocht voor de joodse gemeente Mikveh Israel in Philadelphia, en men nodigde Leeser hiervoor uit.

In augustus 1829 ging Leeser naar Philadelphia met het manuscript van zijn eerste boek (The Jews and the Mosaic Law).

In 1857 werd hij benoemd tot rabbijn in Philadelphia. Hij stichtte in 1843 het eerste Amerikaans-joodse tijdschrift The Occident and American Jewish Advocate, toen er in heel de Verenigde Staten nog niet meer dan 15.000 joden waren. Het tijdschrift verscheen maandelijks in Philadelphia, later wekelijks, tot 1868.

Isaac Leeser was de redacteur van de in die periode meest verspreide Engelstalige Bijbelvertaling. Dit was de eerste joodse vertaling van de Bijbel naar het Engels en werd de basis voor de vertaling van de Jewish Publication Society.

Leeser zette zich in voor de rechten van minderheidsgroepen, vooral van religieuze minderheden. In de jaren 1840 en 1850 waarschuwde hij de joodse gemeenschap via de Occident and American Jewish Advocate voor bedreigingen van de godsdienstvrijheid. Hij werkte ook wel samen met andere religies, vooral de zevendedagsbaptisten, in de strijd voor religieuze vrijheid tegenover de Amerikaanse wetten die werk op de zondag verboden.[1]

Isaac Leeser overleed ongehuwd en werd begraven in Philadelphia.

Verwijzingen

  1. º Volk, Kyle G. Moral Minorities and the Making of American Democracy. New York: Oxford University Press 2014. p. 49-68. ISBN 019937192X.
rel=nofollow