Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Internet Archive
Internet Archive (Nederlands: Het Internetarchief) is een website en project met als doel universele toegang te bieden tot alle menselijke kennis. Het project is begonnen door Brewster Kahle in 1996 en was gevestigd in het Presidio van San Francisco, Californië, Verenigde Staten. Sinds november 2009 is het gevestigd in een voormalige Christian Science kerk in San Francisco.
Collectie
De collectie omvat:
- Kopieën van websites op het World Wide Web (Wayback Machine)
- Films
- Geluidsopnames, waaronder opnames van liveconcerten van bands die dit toestaan
- Boeken
- Software
Wayback Machine
Het archief onderhoudt de Wayback Machine, met inhoud die gedoneerd wordt door Alexa Internet. Nadat een gebruiker een URL opgeeft, zorgt deze machine voor gearchiveerde versies van de website, door de jaren heen. Het archief wacht altijd zes maanden alvorens pagina's online te zetten.
De naam Wayback Machine komt uit een tekenfilmserie, genaamd The Rocky and Bullwinkle Show. De hond Mr. Peabody en zijn assistent, een jongen genaamd Sherman, gebruiken een tijdmachine, genaamd de WABAC Machine om beroemde gebeurtenissen uit het verleden te bezoeken.
Films
Internet Archive heeft onder de categorie Moving Images een gevarieerd aanbod aan audiovisueel materiaal. In November 2007 bestond de collectie uit meer dan 109.000 films en filmpjes.[1]
Subcollecties van Moving Images zijn:
- Animation & Cartoons: tekenfilms uit de jaren '30 en '40, computer- en 3D-animatie en zogenaamde Brick-films met Lego-mannetjes.
- Arts & Music: materiaal van de TV-programma's Punkcast, GrooveTV,This or That! en Coffee House TV. Daarnaast ook ingezonden filmpjes.
- Computers & Technology: Diverse programma's over de geschiedenis van computers en internet.
- Cultural & Academic Films: Diverse documentaires, met veel materiaal over archeologie en sociale bewegingen.
- Ephemeral Films: Educatie- promotie- en andere niet-entertainment-filmpjes. Hieronder vallen Britse oorlogspropaganda-filmpjes, reclames voor drive-in-bioscopen, oude filmpjes uit San Francisco en een collectie amateurfilms, verzameld door Skip Elsheimer.
- Movies: Hieronder vallen onder andere meer dan duizend bioscoopfilms die in het publieke domein zijn gevallen, en een verzameling filmtrailers.
- News & Public Affairs: Nieuws- en actualiteiten. Hieronder een verzameling nieuwsopnames van de aanslagen van 11 september, programma's over de oorlog in Irak, het programma Democracy Now! en een verzameling toespraken van George W. Bush.
- Non-English Videos: Een verzameling niet-Engelse video's. De talen van de meeste video's zijn Arabisch, Duits, Chinees, Frans, Italiaans, Japans en Spaans.
- Open Source Movies: Ingezonden filmpjes met een Creative Commons-licentie. Met meer dan 72000 filmpjes de grootste collectie.
- Prelinger Archives: de archieven van Rick Prelinger.
- Sports Videos: Ingezonden sportvideo's.
- Video Games: Een grote verzameling filmpjes over computerspellen. Hieronder vallen reclames, maar ook filmpjes van mensen die spellen zitten te spelen.
- Vlogs: Weblogs vermengd met amateur-televisie. Een uiteenlopende verzameling programma's, onder andere over bordspelen, hardlopen, geocaching en erotiek.
- Youth Media: Programma's voor jongeren.
Geluidsopnames
Onder de categorie "Audio" bevinden zich meer dan 200.000 geluidsopnames. Net als bij de films is de collectie ingestuurd materiaal het grootste: meer dan 120.000 geluidsbestanden zijn ingestuurd. De muzieksectie omvat grotendeels muziek van onafhankelijke artiesten, die zich laten vertegenwoordigen door zogenaamde netlabels. Daarnaast is er een grote collectie live-opnames van artiesten, die een open beleid voeren ten aanzien van geluidsopnames van hun concerten, zoals de Grateful Dead, Jefferson Starship, Ryan Adams, en Alejandro Escovedo. Verder zijn er collecties audioboeken, gedichten, hoorspelen en colleges te vinden.
Omvang en opslag
De totale omvang van het archief bedroeg in 2003 ongeveer 100 terabyte aan gegevens, met een groeicijfer van 12 terabyte per maand. In 2004 bereikte het een grootte van meer dan een petabyte, met een groeicijfer van 20 terabyte per maand. Dit is inclusief 40 miljard webpagina's. Een kopie van de gegevens wordt ook bijgehouden in de Bibliotheca Alexandrina in het Egyptische Alexandrië.
Licenties
Het meeste van de films, boeken en geluidsopnames vallen onder het publieke domein of vallen onder de Creative Commons-licentie. De live-opnames van artiesten kunnen bestaan omdat die artiesten een open beleid voeren bij hun optredens, maar dat maakt de muziek zelf nog niet vrij van auteursrechten.
Controverse
Verwijdering van Scientologysites
Eind 2002 verwijderde de Internet Archive verschillende websites uit de Wayback Machine die kritisch waren ten aanzien van Scientology.
De foutboodschap die men kreeg, wanneer een gearchiveerde versie van de verwijderde website werd opgevraagd, liet blijken dat dit op verzoek van de website zelf was. Later werd echter opgehelderd dat advocaten van de Scientologykerk geëist hadden dat het materiaal moest worden verwijderd en dat de websites zelf helemaal niet hadden gevraagd om verwijdering.
Ongevraagd kopiëren
Critici wijzen op het gegeven dat de Internet Archive ongevraagd kopieën maakt van websites die niet onder een vrije licentie vallen (zoals het publieke domein of Creative Commons). Als reactie wijst Internet Archive erop dat de opgeslagen gegevens altijd op verzoek van de websites zelf verwijderd kunnen worden of dat websites met behulp van robots.txt de toegang voor Internet Archive kunnen blokkeren.
Zie ook
Externe links
Algemeen
- Internet Archive (Engels)
- Wayback Machine (Engels)
- European Archive
- Kopie van de Internet Archive in de Bibliotheca Alexandrina (Engels)
Voorbeelden Wayback Machine
- De Nederlandstalige Wikipedia op 19 oktober 2001 (alles: .com en .org)
- Volkskrantwebsite op 13 februari 1997 (alles)
- BRTN-website op 30 oktober 1996 (alles: brtn en vrt)
- Google op 2 december 1998 (alles)
- Microsoftwebsite op 20 oktober 1996 (alles)
| Bronnen, noten en/of referenties
|