Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Horst Wessellied
Het Horst-Wessel-Lied is een politiek lied, dat sinds ongeveer 1929 een strijdlied werd van de Duitse S.A. (Sturmabteilung), en dat later de officiële partijhymne werd van de NSDAP. Het lied draagt de naam van de S.A.-Sturmführer (luitenant) Horst Wessel, die de tekst tussen 1927 en 1929 schreef, vermoedelijk op een soldatenmelodie uit de 19e eeuw.
Nadat Adolf Hitler aan de macht kwam, werd het lied tot 1945 steeds na de eerste strofe van het Deutschlandlied gezongen als een bijkomend nationaal volkslied. Na de overwinning door de geallieerden, verboden zij het lied in Duitsland. Het verbod is in Duitsland en Oostenrijk nog steeds geldig.
Geschiedenis
De tekst van het Horst-Wessel-Lied verscheen in augustus 1929 als gedicht in het NSDAP-partijblad Der Angriff, met als titel Die Fahne hoch!. Horst Wessel baseerde zich bij het schrijven van de tekst op het lied dat de Duitse reservisten op het oorlogsschip „Königsberg” zongen. Het Königsberg-Lied begon met het vers Vorbei, vorbei sind all die schönen Stunden, en bevatte zinswendingen zoals Zur Abfahrt steht die Mannschaft schon bereit (door Wessel aangepast tot Zum Kampfe stehn wir alle schon bereit). Enkele van de gebruikte uitdrukkingen, herinneren aan socialistische en communistische arbeidsliederen, bijvoorbeeldhet „laatste gevecht” uit de Internationale. De muziekwetenschaper en nazi-cultuurfunctionaris Joseph Müller-Blattau beschreef in 1934 in een muziekwetenschappelijk tijdschrift dat deze melodie tegenover de Internationale kon worden gezet.[1]
Nadat Wessel op 23 februari 1930 overleed aan de gevolgen van een schotwonde, werd het lied herdrukt in de Völkische Beobachter, nu met de titel: Horst Wessels Gruß an das kommende Deutschland (Horst Wessels groet aan het komende Duitsland). Wessel kreeg als „martelaar” van de NSDAP een heldenstatus toegemeten. Het lied werd al gauw het officiële partijlied en volgens Horst Wessels zus Ingeborg „het evangelie van de beweging”. Nadat de nationaalsocialisten de macht overnamen, verordende de minister van binnenlandse zaken, Wilhelm Frick, op 12 juli 1933 dat het gewoonlijk direct na de eerste strofe van het Deutschlandlied gezongen zou worden. Hitler gaf het niet de officiële status als nationaal volkslied.
Tekst
Varianten staan tussen [rechte haakjes]. Gedeelten tussen |: en :| worden herhaald.
| Duitse tekst | Nederlandse vertaling |
|---|---|
|
|
Tot slot werd de eerste strofe herhaald.
Weblinks
- (en) George Broderick, Das Horst-Wessel-Lied – A Reappraisal (in Microsoft Word-formaat)
- Horst Wessellied als mp3
- º Joseph Müller-Blattau, Das Horst-Wessel-Lied, in: Die Musik 26, 1934, p. 327: „Hier war die Melodie, die dem feschen Schwung der ‚Internationale‘ urtümlich Deutsches gegenüberstellen konnte.”