|
Label: Nieuwe doorverwijzing |
| (Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| :''{{Zie ook|Zie ook : [[hemel]] (doorverwijzing), voor andere betekenissen van "hemel".}}''
| | #redirect [[hemel]] |
| -----
| |
| [[geloof|Gelovigen]] [[aanname|nemen aan]] dat er een '''hemel''' is, welke duidt op een plaats, bestaanssfeer of mentale toestand aan waar men '''na de [[dood]]''' heen kan gaan en die gekarakteriseerd wordt door het inherent aangenaam of [[geluk (emotie)|gelukkig]] zijn van het (leven) daar. In de [[middeleeuwen]] noemde men het onder andere het ''empyreum'', de zesde der zeven sferen; in overdrachtelijke zin: het [[paradijs]]. In veel van de [[religie|wereldreligies]] en [[spiritualisme|spirituele filosofieën]] worden meerdere vormen van ''hemels'' erkend.
| |
| | |
| Deze ''aannames'' betreffend de periode nadat iemand overleden is sluiten niet aan bij diverse [[wetenschap]]pen en [[aantoonbaarheid|aantoonbaarheden]], met name de [[biologie]] en de [[psychologie]]. Namelijk houdt het begrip ''dood'' in dat er bij [[organisme]]n geen ''levenssappen'' meer stromen in het lichaam, en dat daardoor de [[levensfunctie]]s gestopt zijn, inclusief het [[denken]]. Bij [[mens]]en bestaat het denken uitsluitend uit het [[bewustzijn]], [[onderbewustzijn]], [[menselijk geheugen|geheugen]] en [[gevoelens]], en ontwikkelt zich naar opgedane [[ervaring]]en en [[waarneming]]en. Gezien alles betreffend ''het leven'' langs deze weg al een wetenschappelijke onderbouwing / verklaring heeft, is er geen sprake van iets dat het lichaam zou verlaten na het overleiden, temeer alle levensfuncties simpelweg gestopt zijn, evenals [[plant]]en en [[dier]]en ook op een gegeven moment dood gaan. Verder rest alleen nog de [[biochemie]] van de [[hersenen]] (waar de [[ziel]] zich zou huizen), waarvan de doorwerking aangetoond heeft dat het hierbovengenoemde zo tot stand komt en wanneer het niet tot stand komt, danwel stopt tot stand te komen.
| |
| | |
| '''Twee typen van visies'''<br />
| |
| Er zijn twee typen van visies op het leven na de dood. Het eerste is gebaseerd op een vorm van ''geloof'' in bijvoorbeeld de [[Bijbel (christendom)|Bijbel]], de [[Koran]] of de [[Talmoed]]. Dit artikel gaat over deze visies. Er is ook een type van visie op het leven na de dood die gebaseerd is op ''waarnemingen'', bijvoorbeeld van [[bijna-doodervaring]]en, [[Uittreding (parapsychologie)|uittredingen]], [[bandstemmen]] en [[Medium (esoterie)|mediums]]. Ook [[wetenschap]]pelijk onderzoek naar het leven na de dood, bijvoorbeeld het werk van [[Pim van Lommel]]<ref>[http://www.pimvanlommel.nl/ Pim van Lommel - Eindeloos Bewustzijn]</ref> en andere wetenschappers<ref>[http://www.rnlnd.com/wetenschappelijk-onderzoek.htm Wetenschappelijk onderzoek naar leven na de dood]</ref> is van dit type. Punt van discussie is dan altijd of het om echte waarnemingen gaat of om voorstellingen die door het [[hersenen|brein]] zelf worden geproduceerd.
| |
| | |
| De oudste associaties van de relatie tussen hemel en het uitspansel gaan terug tot de astronomie in de [[oudheid]].
| |
| | |
| == Kenmerken ==
| |
| Veel [[religie]]s hebben de hemel(en) voorgesteld als bevolkt met [[engel]]en, [[demon]]en, [[god]]en en godinnen. Soms (bijvoorbeeld in het [[boeddhisme]] en het [[hindoeïsme]]) wordt een leven in een hemel als een fijnstoffelijk of immaterieel (puur geestelijk) leven beschreven. Men heeft er dus geen fysiek [[Menselijke anatomie|lichaam]] zoals de mens (op [[Aarde (planeet)|aarde]]) dat heeft. Sommige religies (de [[monotheïsme|monotheïstische]] religies) stellen zich de hemel voor als een plaats waar men het [[eeuwig]] leven heeft; in andere religies is het leven in een hemel slechts tijdelijk.
| |
| | |
| Door sommige moderne, orthodoxe filosofen en theologen wordt verondersteld dat de hemel in een 'hogere [[dimensie]]' gesitueerd is. Driedimensionale wezens (zoals de mens) kunnen zich de hemel daardoor niet voorstellen. Deze hogere dimensie 'omvat' als het ware ons [[heelal]], dat dus een deel zou zijn van deze hogere dimensie. Zie ook de boeken van [[C.S. Lewis]] waarin dit nader wordt uitgewerkt.
| |
| | |
| == Hemel in het monotheïsme ==
| |
| === Jodendom ===
| |
| Het concept hemel is binnen de christelijke en islamitische religies duidelijker gedefinieerd dan in het jodendom. In de [[Joodse eschatologie|Joodse perceptie van het leven hierna]] is er soms sprake van "olam haba", de wereld die komen zal, maar het concept van leven na dit leven is in het [[jodendom|Judaisme]] nooit zo officieel en systematisch uitgewerkt als in het christendom en in de islam. Het jodendom zou volgens vele [[rabbijn]]en een onafscheidbare eenheid van lichaam en ziel leren: als het lichaam sterft dan gaat de [[geest]] (wat in de joodse visie eerder een soort 'levengevende' kracht is, uitgaande van God, die het lichaam levend maakt dan een bewuste geest) terug naar God en is de '[[bewustzijn|bewuste persoon]]' er niet meer. Alleen bij de [[verrijzenis]] op het eind der tijden als geest en lichaam door God herenigd worden is men weer een compleet en bewust persoon.
| |
| | |
| === Klassieke mythologie ===
| |
| Het ''Elysium'' was in de klassieke mythologie de plaats waar de ''gelukzaligen'' verbleven. Deze uitverkorenen gingen na hun dood naar de ''Elizeese velden''.
| |
| | |
| === Christendom ===
| |
| De hemel is binnen het christelijk geloof een belangrijke doctrine, omdat er na het leven een opwekking uit de dood is, waarna men ofwel de [[hel (geloofsconcept)|hel]], het [[vagevuur]] (bij [[katholieken]]) of de hemel kan betreden.
| |
| Over de toestand direct na de dood is het [[Nieuwe Testament]] niet echt duidelijk. Sommige stromingen nemen aan dat men na de dood niet bewust meer is totdat de doden allemaal opgewekt worden door God bij het [[laatste oordeel]] zoals ook in het jodendom geleerd wordt. Dit leren bv. de [[Jehova's getuigen]] (het 'herinneringsgraf') en ook verscheidene protestants evangelische kerken. Zij zeggen dat het concept van een ziel 'gevangen' in het lichaam en deze verlatend bij de dood een typisch [[Plato (filosoof)|platonische]] leer is die in de eerste eeuwen het christendom is binnengeslopen. Andere menen dat men wel een bepaalde 'tussenstaat' ervaart totdat de ziel/geest definitief weer herenigd wordt met het opgestane lichaam. Zij beroepen zich op de [[Gelijkenis van de rijke man en Lazarus|parabel van Jezus over de arme Lazarus]] die na zijn dood in 'Abrahams schoot' rust terwijl de rijke in de hel zit. Maar volgens anderen is dit een allegorisch verhaal dat Jezus vertelde om te illustreren dat het gedrag tijdens het leven gevolgen heeft voor iemands uiteindelijke bestemming na de dood, terwijl het niet letterlijk over 'het leven na de dood' ging.
| |
| De tussenliggende status (tussen de dood en de terugkomst van [[Jezus (traditioneel-christelijk benaderd)|Jezus Christus]]) is niet helder, maar de uiteindelijke, uit de dood opgewekte vorm van de gelovigen zal een nieuw lichaam zijn, in het "[[Nieuwe Jeruzalem]]" op de "[[Nieuwe hemel en aarde|Nieuwe aarde]]".
| |
| | |
| === Islam ===
| |
| {{Hoofdartikel|Akhirah}}
| |
| De hemel ([[Arabisch|Ar.]]:'''جنة''', al-janna, djanna (de tuin)) wordt binnen de islam voorgesteld als een weelderige tuin. In [[soera De Gelovigen]] staat beschreven dat de hemel uit 7 lagen bestaat. [[Soera Mohammed]] spreekt van rivieren van wijn, melk, honing en water. Met betrekking tot deze wijn die [[Halal en haram|haram]] op aarde is, moet in acht worden genomen dat de aardse beperkingen, zoals dronken worden, in de hemel niet mogelijk zijn. In [[Soera De Resurrectie]] staat dat de mensen er bediend zullen worden door knapen en maagden,en dat het grootste genot het aanschouwen van het Gods aangezicht is. Bepaalde stromingen binnen de islam gaan van een bepaalde [[tafsir]] uit dat de mens niet voor het aanschijn Gods kan komen staan.
| |
| | |
| Het is niet duidelijk of een overledene direct na het overlijden de hemel kan betreden. Eerst verkeert men in het zogenoemde [[barzakh]] (hindernis), een soort slaaptoestand. In [[soera De Gelovigen]] 100 wordt gesteld:<ref>''Islam voor Dummies'', Malcom Clark, Uitgeverij Addison Wesley, 2004, blz. 72, ISBN 90-430-0845-1</ref>
| |
| :''Opdat ik recht doe in hetgeen ik heb achtergelaten." (Dan wordt er gezegd): "In geen geval; het is slechts een woord dat hij uit." En achter hen is een hindernis tot de Dag waarop zij gewekt zullen worden.''
| |
| | |
| == Hemels in oosterse religies ==
| |
| In oosterse religies (en in een aantal westerse tradities) bestaat de leer van [[reïncarnatie]] en [[wedergeboorte (boeddhisme)|wedergeboorte]], en is het concept hemel daardoor minder dominant dan in de [[monotheïsme|monotheïstische]] religies.
| |
| | |
| Het begrip hemel is vaak wel aanwezig, zoals in het [[boeddhisme]], waar verschillende hemelen zijn; zij die goed [[karma]] hebben verworven worden opnieuw geboren als een [[deva (godheid)|deva]] (de boeddhistische term voor [[god]]en), in een hemel. Hun verblijf daar is echter niet eeuwig; na verloop van tijd sterven ook de devas, en zij worden daarna wederom wedergeboren ofwel als [[mens]], [[Dierenrijk|dier]], [[geest]], in een [[hel (geloofsconcept)|hel]] of opnieuw in een andere of dezelfde hemel. In het boeddhisme is wedergeboorte in een hemel een goed of gunstig iets, maar het is niet het voornaamste doel van de religie; dat is het bereiken van het [[Nirwana]].
| |
| | |
| == Het verwerven van een hemels bestaan ==
| |
| Religies met een hemel verschillen in de manier waarop men deze kan verwerven of betreden.
| |
| # Sommigen (volgelingen van het [[universalisme (theologie)|universalisme]]) menen dat iedereen daar zal komen, hoe zij op aarde ook geleefd hebben. | |
| # In religies als het [[boeddhisme]], het [[hindoeïsme]] en sommige christelijke stromingen onderwijst men dat het betreden of wedergeboren worden in een hemel afhankelijk is van hoe men geleefd heeft. Indien met een goed of eerlijk leven geleefd heeft of veel goede daden verricht heeft, zal men na de dood (waarschijnlijk) in een hemel leven. Zij die niet goed geleefd hebben komen na de dood in de [[hel (geloofsconcept)|hel]] terecht; een pijnlijke plaats (in het christendom ook wel een plaats van straf).
| |
| # In de islam is het al of niet verwerven van de hemel geheel de beslissing van God: in principe heeft de gelovige daarop weinig invloed. Het helpt wel als de moslim tijdens zijn leven de geboden van God zoals vastgelegd in de [[Koran]], en uitgelegd door de moslimtheologen, in acht neemt. Dit weegt positief mee in het uiteindelijke oordeel. Maar uiteindelijk is de moslim niet zeker van zijn of haar behoud. Gelaten wacht men het oordeel van God af en zegt men: "[[Inshallah]]" (als God het wil). Ongelovigen en afvalligen kunnen wel zeker zijn van de eeuwige straf.
| |
| # Veel stromingen in het christendom maken de toegang niet afhankelijk van het verrichten van goede werken, maar van geloof en vertrouwen in [[God]], en het aannemen van het aanbod van genade. Na de [[Zondeval]] zou de zonde in elke mens zitten en zou iedereen gestaft worden. Door het aannemen van het aanbod van genade is de straf al gedragen en kan men de hemel binnentreden. In de [[Calvinisme|calvinistische]] opvatting gaat men naar de hemel niet op basis van wat men gedaan of onafhankelijk gekozen heeft, maar omdat men door God [[uitverkiezing|uitverkoren]] (uitgekozen) is voor deze gunst (zie [[predestinatie]]). Omdat binnen het Calvinisme ook de rechtvaardiging op basis van geloof speelt, ligt hier een gevoelige relatie.
| |
| | |
| == Zie ook ==
| |
| * [[Boeddhistische kosmologie]]
| |
| * [[Hel (geloofsconcept)|Hel]]
| |
| * [[Eschatologie]]
| |
| * [[Nirwana]]
| |
| * [[Paradijs]]
| |
| * [[Vagevuur]]
| |
| * [[Walhalla (mythologie)|Walhalla]]
| |
| | |
| === Bronnen & voetnoten ===
| |
| {{reflist}}
| |
| [[Categorie:Boeddhistische kosmologie]]
| |
| [[Categorie:Christelijke mythologie]]
| |
| [[Categorie:Germaanse mythologie]]
| |
| [[Categorie:Godsdienstfilosofie]]
| |
| [[Categorie:Joodse mythologie]]
| |
| [[Categorie:Islamitische mythologie]]
| |
| [[Categorie:Mythische plaats]]
| |
| [[Categorie:Religie]]
| |
