Goud - Vergeten in Siberië

De documentaire ***GOUD -vergeten in Siberië***[], *** GOLD - lost in Siberia *** Документальный фильм *** ЗОЛОТО - затерянный в Сибири *** van Theo Uittenbogaard en Gerard Jacobs werd in de zomer van 1993 gefilmd in Magadan, Ust-Umshug, Susuman en in de Sverovostok Zoloto goudmijn, in het verre oosten van Siberië, door de eerste buitenlandse filmploeg, die na de toen ingezette perestroika, in het Kolyma District werd toegelaten. Tot die tijd, en in de 60 jaar ervoor, was het verboden gebied en stond het district onder directe controle van de Sovjet geheime dienst (NKVD/KGB) onder de deknaam Dalstroj. Na de eerste goudvondsten in het begin van de 20ste eeuw, bleek het gebied niet alleen enorme goudvoorraden te bevatten, maar ook uranium en andere zeldzame metalen. Daarmee werd de exploitatie van de Kolyma-rijkdommen van levensbelang voor de ontwikkeling en macht van de jonge Sovjet-staat onder het bewind van Jozef Stalin. En Kolyma werd het synoniem voor "naar Siberië gestuurd worden". Want na het aanvankelijke enthousiasme van jonge Sovjet-pioniers, die vrijwillig naar het verre oosten van Siberië trokken, maar door het barre klimaat en de bittere koude afhaakten, werden tenslotte scheepsladingen willekeurig opgepakte dwangarbeiders, zgn "Vijanden van de Volk" [1], in de -speciaal daartoe gebouwde- havenstad Magadan aan land gezet om met de hand een 500 kilometer lange verbindingsweg naar goudstad Susuman aan te leggen -"kruipend tegen de bergen op, wegzakkend in het moeras".

De documentaire is een travellogue in ruimte en tijd.

Tijdlijn

0:04 openings shots

2:12 titel GOUD - vergeten in Siberië

2:34 oorspronkelijke bevolking van Kolyma, Tungus

6:09 Tungus, rendiernomaden

9:48 gold rush

10:20 communisme

11:20 Vadim Kozin -zanger

19:53 Ivan Lukin - vrijwilliger/constructeur

22:14 Magadan havenstad aan de Baai van Ochotsk

26:58 dwangarbeid

27:54 Svetlana Sabenin - archivaris strafkamp Sevvostlag

29:36 Bottenweg 500 kilometer met de hand aangelegd door dwangarbeiders "onder elke meter ligt een geraamte"

31:39 Stephania Fjodrovna - veroordeeld als 'Vijand van het Volk'

38:56 Zenaida Shepel - veroordeeld als crimineel

43:36 Igor Petelin - veroordeeld als 'Zoon van een Vijand van het Volk'

46:06 Susuman goudstad

49:03 Viktor Margaritto - journalist

53:34 Stalinist

1:02:34 Sverovostok Zoloto goudmijn

1:03:47 goud

1:04:44 Olga Lysenko en collega-goudsorteersters

1:06:48 laatste beelden van ontredderde oorspronkelijke Tungus bevolking

Crew en medewerkers

samengesteld, geregisseerd, geinterviewd en verteld door Theo Uittenbogaard

naar een oorspronkelijk idee van en geproduceerd en geresearched door Gerard Jacobs

producers in Kolyma: Wladimir Suchatsky en Valentin Akishkin

producer in Susuman: Viktor Margaritto

camera: Melle van Essen

camera assistent: Dimitri Petrov

geluidsopnamen: Charles Kersten

tolken: Irena Riltseva, Valentin Akishkin,

vertalers: Gertrud Alleman, Fred Visser

montage: Mario Steenbergen

titels en assistent montage: Gerrit Netten

geluidsmizage: Ad Roest

assistent van de producer: Lilian Peters

executive producer: Ruud van Beugel

deelnemers en medewerkers:

Vadim Kozin - zanger

Ivan Lukin - vrijwiliiger

Svetlana Sabenin - Sevostlag archivaris, Magadan

Zenaida Shepel - voormalig crimineel

Stefania Fjodorovna - voormalig 'Vijand van het Volk'

Igor Petelin -voormalig 'Zoon van een Vijand van het Volk'

Viktor Margaritto - journalist

Vladimir Christov - directeur Sverovostok goudmijn, Susuman

Olga Lysenko en collega's van de Sverovostok Zoloto goudmijn

TV Magadan - documentaire propagandafilm NKVD (1937)

KGB, district Magadan - algemene assistentie en bemiddeling vervoer

Sevostlag archief, Magadan - dossiers van gevangenen

Commando OMON, Susuman - veiligheidstroepen

Sovjet Ust Umchug - overnachting

Mstislav Rostropovich - cello en het Melos Quartet voerden de filmmuziek uit String Quintet D956 door Franz Schubert

subsidiëring: Janine Hage, Ger Bouma, Monique Wolf, Peter van der Wolf

Mention Spéciale

De documentaire GOUD verwierf een 'Mention Speciale' op het FIPA FILMFESTIVAL, Nice 1995