Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Geten (plaats)
Deelgemeente in België .png){kind=small}
| |||
  | |||
| Gewest |  Wallonië
| ||
| Provincie |  Waals-Brabant
| ||
| Coördinaten | 50°040′N 4°057′E | ||
| Inwoners (21/02/2007) | 2.248[1] | ||
| Postcode | 1350 | ||
| Netnummer | 019 | ||
 | |||
| |||
Geten (Frans: Jauche) is een dorp in de Belgische provincie Waals-Brabant en een deelgemeente van de gemeente Adorp-Geten. Het was een zelfstandige gemeente tot het bij de fusie van 1977 opging in de nieuwe fusiegemeente Adorp-Geten.
Het dorp ligt in het westen van de gemeente Adorp-Geten langs de weg van Hannuit naar Waver. De Kleine Gete stroomt door het dorp. Het is een Haspengouws landbouwdorp dat zich stilaan ontwikkelt tot een woondorp. Er is nog in ruime mate akkerbouw en veeteelt aanwezig.
Geschiedenis
Geten lag in het hertogdom Brabant en werd rond 1100 de zetel van een heerlijkheid die tot baronie verheven was. De heerlijkheid bleef hierna in handen van vier opeenvolgende families tot aan de Franse Revolutie. Verscheidene religieuze instellingen zoals de abdij van Heylissem en de abdij van Averbode bezaten er gronden.
Bij het ontstaan van de gemeenten in 1795 werd Geten een zelfstandige gemeente. Gedurende korte tijd was het de hoofdplaats van een kanton maar deze verhuisde enkele jaren later naar Geldenaken. Aan het begin van de 19de eeuw leefde de bevolking vooral van de landbouw. Na 1865, toen de spoorlijn Landen - Tamines werd aangelegd, ontstond er een beperkte industrie zoals metaalbewerking en een melkfabriek, die later de kaasfabriek Gervais werd en in 1967 door Danone werd overgenomen. Deze industrie is echter volledig verdwenen.
In 1971 werden de voormalige gemeenten Énines en Folx-les-Caves aangehecht maar in 1977 werd Geten zelf opgeheven en ontstond een nieuwe fusiegemeente Adorp-Geten waarvan Groot-Adorp en Geten de belangrijkste kernen zijn.
Bezienswaardigheden
- De classicistische Sint-Martinuskerk uit 1763-1766 met een arduinen doopvont dateert uit 1571.
- De voormalige pastorie waarvan in 1973 de ingang met duiventoren werd beschermd als monument.
- Het ingangsgebouw met de twee hoektorens van het verdwenen kasteel. Dit aparte gebouw werd in 1948 beschermd als monument.
- De voormalige watermolen van Geten op de Kleine Gete. De molen werd reeds vermeld voor 1440. In 1912 werd de molen volledig herbouwd en werd het metalen rad vervangen door een turbinerad. De watermolen bleef malen tot in de jaren 1980. In 2002 werd het molengebouw gerenoveerd waarbij het rad behouden bleef.
Lijst van burgemeesters
- Jean-Noël Bodesse, notaris en procureur in Brussel, was "mayeur de Jauche", geboren in Geten, gedoopt in de Sint-Martinuskerk op 25 december 1704 (getuigen : Joannes Scaltin en Maria Augustina Bodes in naam van Maria Francisca de Hemptines)[2] en overleden in Geten op 13 maart 1773, begraven in de Sint-Martinus kerk[3], zoon van Charles Bodes (sic) en Maria Catharina de Hemptinne. Hij trouwde op 13 maart 1746 in Brussel (Ste-Goedele) (get.Philippe van der Borcht et Denys Suys) met Anna Maria Van Dievoet[4], geboren op 23 mei 1702 en overleden op 13 maart 1772, dochter van Joannes-Baptista Van Dievoet en Anna Vander Borcht.
- Jean-Lambert De Hemptinne, getrouwd met Jeanne-Françoise Drouin, was "chef-mayeur" van Geten.
Literatuur
- Jean-Jacques Sarton, Histoire de la commune de Jauche (Geten) de l'an 1000 à l'an 2000, twee delen, Jauche : Les cahiers Jauchois, 2004.
Referenties
- º inclusief Énines
- º Geten,Sint-Martinus kerk, : « December 1704. 25 Baptizatus est Joannes Natalis filius legitimus Caroli Bodes et Mariae Chatarinae de Hemptines conjugum susceptores Joannes Scaltin et Maria Augustina Bodes nomine Mariae Franciscae de Hemptines ».
- º Geten, Sint-Martinus kerk : « 1772. 13a Martii obiit joannes natalis bodesse obiit exeuntium sacramentis munitus. Sepultus in templo » en ook van zijn zuster: « 1772. 23a Aprilis obiit maria josepha bodesse exeuntium sacramentis munita sepulta est in ecclesia ».
- º Jean-Noël Bodesse en Anna-Maria Van Dievoet woonden op de Oude Markt. Rijksarchief, notaris Den Abt, n° 9189, 16 en 4 october 1760 : « ils revoquent par le present codicille et qu’ils annullent et mettent au néant le legs de deux mille florins ou de la moitié de la maison qu’ils occupent actuellement sur le Vieux marché en cette ville, qu’ils ÿ ont fait a la Delle Marie Josephe Bodesse sœur cadette du premier comparant et testateur ».
