Gebruiker:Franciscus/kladblok 2

Ohm (eenheid)

Georg Simon Ohm (Erlangen, 16 maart 1789 – München, 6 juli 1854) was een Duits wis- en natuurkundige. Hij is vooral bekend geworden door de naar hem genoemde wet- De Wet van Ohm - waarin de relatie tussen de elektrische stroom I, de elektrische spanning U en de weerstand R wordt uitgedrukt.

Wet van Ohm

In 1826 toonde Georg Ohm aan dat de stroomsterkte I in een metalen draad recht evenredig is met de aangelegde spanning U en omgekeerd evenredig met de elektrische weerstand R van deze draad.
Gedefinieerd wordt dit:

Deze wet – die naderhand De Wet van Ohm werd genoemd - verscheen in het beroemde boek: Die galvanische Kette, mathematisch bearbeitet –(1827 ) ¹⁾ waarin Georg Simon Ohm zijn complete theorie over elektriciteit uiteenzette.

Getallenvoorbeeld

De elektrische weerstand van een draad – in het algemeen een geleider – wordt uitgedrukt in de eenheid ohm, met als symbool de Griekse letter Ω. Het lineaire verband tussen de spanning U en de stroom I wordt met een getallenvoorbeeld en een grafische voorstelling duidelijk gemaakt.
Eerst wordt een spanning U van 75 V aangelegd aan een weerstand R = 5 Ω , waarbij de stroom I wordt berekend. Daarna wordt een spanning van 150 V aangelegd, waarbij blijkt de stroom I verdubbeld is.

Grafische voorstelling

De berekening van de spanning - zoals hiervoor uitgevoerd - is op een grafische voorstelling nog duidelijker te zien.

• Het lineaire verband tussen de spanning U en de stroom I komt in de grafiek duidelijk tot uitdrukking.

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

• ¹⁾ Dit boek is nog steeds in de handel
• Volt (eenheid)
• Ampère

Alice in Spiegelland

Charles Lutwidge Dodgson, die onder de naam Lewis Carroll wereldberoemd zou worden, werd in 1832 te Daresbury geboren. Toen hij 19 jaar oud was, kwam hij als student in Oxford, waar hij tot zijn dood in 1898 verbleef. Hij studeerde in 1854 cum laude af in de wiskunde, waarna hij later als docent aan het Christ Church College werd verbonden.
Hij publiceerde - naast diverse verhandelingen over wiskundige onderwerpen - ook gedichten en enkele kinderverhalen, waarvan Alice in Wonderland, dat in 1865 in druk verscheen met houtgravures van John Tenniel.
Na het onmiddellijke succes dat Lewis Carroll had met de publicatie van Alice's Adventures in Wonderland, verscheen in 1871 Through the looking-glass, and what Alice found there ( Alice in Spiegelland ),dat nieuwe avonturen van Alice bevatte en dat met hetzelfde enthousiasme werd ontvangen.

Synopsis

In Alice in Wonderland is Alice aan het eind van het verhaal druk in de weer met de Koningin en de Koning uit het kaartspel, en blijkt alles een droom te zijn geweest.
Kort daarop ziet Alice kans om via een spiegel in het Spiegelhuis te komen. Ook daar beleeft ze weer wonderlijke avonturen en komt ze vreemde figuren tegen.
De spiegelwereld is een omgekeerde wereld, waardoor er soms absurde gebeurtenissen plaatsvinden, waardoor tijd en werkelijkheid verschuiven.
Zo heeft Ze een ontmoeting met Tiedeldom en Tiedeldie, twee vreemde snuiters, waar merkwaardige gesprekken mee ontstaan, en ontmoet ze Hompie Dompie, die uitleg geeft over een eigenaardig gedicht, met de titel:Wauwelwok.
En jawel hoor: Ze komt de Witte en de Zwarte Koning en de Koningin uit het schaakspel tegen, die zich vreemd gedragen; minstens zo vreemd als de Koningin en de Koning uit het kaartspel in Wonderland en aan het eind van het verhaal wordt Alice zelf koningin.

Spiegelland

Dit zei Alice, toen ze voor de spiegel stond:

Laten we doen alsof we er op een of andere manier in kunnen komen.

Laten we doen alsof het glas helemaal zacht geworden is, als een dun gordijn,

dan kunnen we er door.

Kijk,nu verandert het warempel in een soort nevel! Nu is het makkelijk genoeg om binnen

te komen.

Terwijl ze het zei, was ze al op de schoorsteenmantel, hoewel ze nauwelijks wist, hoe ze daar gekomen was. Nog een ogenblikje, en Alice was door het glas heen en kwam met een luchtig sprongetje in de Spiegelhuiskamer.
Vrijwel onmiddellijk komt ze de Witte Koning uit het schaakspel tegen en gebeuren er vreemde dingen.
Hierna gaat Alice een ruimte in en vindt een boek op tafel. Ze bladert erin, of ze niet een stuk kon vinden, wat ze kan lezen.

Want het is allemaal in een taal, die ik niet ken, zei ze tot zich zelf.

Ze piekerde er een poosje over, maar op 't laatst kreeg ze een ingeving.

Maar natuurlijk, het is een spiegelboek! En, als ik het voor een spiegel houd, staan alle woorden weer goed.

Dit was het gedicht dat Alice las: Wauwelwok 't Wier bradig, en de spiramants, Bedroorden slendig in het zwiets: Hoe klarm waren de ooiefants, Bij 't bluifen der beriets. Pas op de Wauwelwok, mijn kind! Zo scherp getand, van klauw zo wreed! Zorg dat Tsjoep-Tsjoep je nimmer vindt Vermijd de Barbeleet. Hij nam zijn gnijpend zwaard ter hand: Lang zocht hij naar den aarts-schavoest Maar nam toen rust in lommers lust Op een tumtumboomknoest. En toen hij zat in diep gedenk, Kwam Wauwelwok met vlammend oog, Dwars door het bos met zwalpse zwenk, Sluw borbelend wijl hij vloog. Eén, twee! Hup twee. En door en door Ging kier de kling toen krissekruis. Hij sloeg hem dood en blodd' rig rood Bracht hij het tronie thuis. Hebt gij versnaggeld Wauwelwok? Kom aan mijn hart, o jokkejeugd! O, heerlijkheid, fantabeltijd! Hij knorkelde van vreugd. 't Wier bradig en de spiramants, Bedroorden slendig in het zwiets: Hoe klarm waren de ooiefants, Bij 't bluifen der beriets.

Het lijkt erg aardig,zei ze, toen ze het uit had,

maar het is erg moeilijk om te begrijpen! Ik krijg er wel allerlei ideeën door,

alleen weet ik niet precies wat ze betekenen! In ieder geval,

iemand maakte iets dood: dat is alvast duidelijk.

Wauwelwok

Als Alice wat verder wandelt, komt ze een eigenaardig figuur tegen die meer van ei heeft dan van een mens. Hompie Dompie is de naam van dit eigenaardige wezen.

U bent geloof ik erg knap in het verklaren van woorden, mijnheer, zei Alice,

zou u mij misschien kunnen uitleggen wat het gedicht Wauwelwok betekent?

Laat maar eens horen, zei Hompie Dompie, ik kan alle gedichten verklaren

die ooit bedacht zijn, en een heleboel die nog niet bedacht zijn.

Dit klonk erg hoopgevend, daarom zei Alice het eerste couplet op:

't Wier bradig en de spiramants

Bedroorden slendig in bet zwiets:

Hoe klarm waren de ooiefants

Bij 't bluifen der beriets.

Dat is voorlopig genoeg, onderbrak Hompie Dompie,er komen volop moeilijke

woorden in voor. Bradig betekent vier uur 's middags, de tijd wanneer

je het vlees voor het avondeten gaat braden.

Prachtig, dat komt goed uit, en Slendig?

O, slendig betekent slijmerig en behendig. En behendig is een deftig woord

voor handig. Net een soort koffer dus, je kan twee betekenissen in één woord stoppen.

Nu begin ik het te begrijpen, zei Alice bedachtzaam en wat zijn Spiramants?

Wel, spiramants zijn zoiets als salamanders en zoiets als kurketrekkers.

Die zullen er dan wel erg vreemd uitzien,:zei Alice.

Inderdaad,’ zei Hompie Dompie.Verder maken ze hun nest onder zonnewijzers

en ze leven van kaas.

En wat betekent Bedroren?

Bedroren betekent al maar in het rond draven en tegelijk gaten maken als een drilboor.

En het Zwiets is zeker het stuk gras om een zonnewijzer? :zei Alice, verbaasd over haar eigen vindingrijkheid.

Natuurlijk, en het heet zwiets, omdat je, als je er in gaat graven,

zo zwart wordt.Als iets, vulde Alice aan.

Precies. Verder betekent Klarm vreselijk arm en klein. En een Ooiefant is

een haveloos dier, dat lijkt op een ooievaar en op een olifant en tegelijk

een beetje op een fazant. En het heeft ook iets bezemsteel-achtigs.

En wat betekent Beriets? zei Alice. Het spijt me erg dat ik u zo moet lastig vallen.

Ja, dat is heel ingewikkeld. Je weet misschien, dat berispen hetzelfde is

als beknorren. Beriets zijn dus groen-achtige knorzwijnen, verwant aan de

langorige rhinoceros uit de omgeving van het Tsaadmeer.

En wat betekent Bluifen?

Bluifen houdt het midden tussen blaffen en fluiten met halverwege een

soort genies. Wie heeft je toch al die zware kost voorgedragen?

Ik heb het in een boek gelezen, zei Alice.

( Een vader waarschuwt zijn zoon voor drie dieren: de Wauwelwok, de Tsjoep-Tsjoep en de Barbeleet die de omgeving onveilig maken. Vooral de Jabberwock is gevaarlijk. De jongen gaat er met een zwaard op uit en slaagt erin de Jabberwock te doden. Thuis wordt hij met vreugde ontvangen.)

Tiedeldom en Tiedeldie/De Witte Koningin

Verder lopend in het bos komt Alice twee dikke, identieke mannetjes tegen. Gelijk ontstaan er misverstanden en langs-elkaar-heen gepraat.
Als Alice probeert de weg door het bos te vragen, wordt ze overladen met ellenlange gedichten.
Wanneer alle gepraat van de broers uiteindelijk tot duelleren tussen hen leidt, ziet ze kans weg te glippen. Direct daarna komt ze de Witte Koningin tegen, waarbij onmiddellijk een verwarrend gesprek ontstaat, doordat De Witte Koningin vreemde uitspraken doet, zoals:

....Dat komt door het achteruitleven, zei de Koningin vriendelijk,

dat maakt je in het begin altijd een beetje duizelig.

Achteruit leven? vroeg Alice zeer verwonderd,

daar heb ik nog nooit van gehoord!

.....maar het heeft één groot voordeel: je geheugen werkt vooruit en achteruit.!

Mijn geheugen werkt altijd maar één kant op, zei Alice.

Ik kan me de dingen niet herinneren voordat ze gebeuren.

Een geheugen dat alleen maar achteruit werkt is maar een zielig iets,

vond de Koningin.

De Leeuw en de Eenhoorn

‘Vechten ze om de kroon? Alice had niet genoeg adem om nog meer te praten: ze draafden dus zwijgend voort, totdat ze in de verte een grote menigte zagen, temidden waarvan de Leeuw en de Eenhoorn aan het vechten waren. Er hing zo'n dichte stofwolk om hen heen, dat Alice eerst niet goed kon zien wie wie was, maar al spoedig kon ze de Eenhoorn herkennen aan zijn ene hoorn.

Alice's lippen krulden zich onwillekeurig tot een glimlach en ze begon: ‘Weet u dat ik juist altijd dacht dat Eenhoorns sprookjesmonsters waren. Ik heb tot nu toe nog nooit een levende gezien.’ ‘Wel, dan hebben we elkaar nu gezien,’ zei de Eenhoorn, ‘als je in mij gelooft zal ik in jou geloven. Afgesproken?’ ‘Goed, zoals u wilt,’ zei Alice. Ondertussen was de Leeuw er bij gekomen, hij zag er erg moe en slaperig uit en zijn ogen waren half dicht. ‘Wat is dat?’ zei hij en gluurde lodderig naar Alice; hij sprak op een diepe, holle toon en het klonk als het luiden van een grote klok. ‘Ja, wat zou dat nu zijn?’ riep de Eenhoorn dadelijk. ‘Je raadt het nooit. Ik kon het tenminste niet.’ De Leeuw keek Alice verveeld aan. ‘Ben je een dier - of een plant - of een gesteente?’ vroeg hij en hij geeuwde bij ieder woord. ‘Het is een sprookjesmonster!’ riep de Eenhoorn voor Alice kon antwoorden.Ga dan maar eens rond met de pruimentaart, Monster,’ zei de Leeuw, en ging liggen met zijn kin op zijn voorpoten. ‘

.....Nu, vandaag heb ik in ieder geval geen trek in jam.,

Je zou het niet eens krijgen, ook al wou je, zei de Koningin.

De regel is: morgen jam en gisteren jam, maar nooit vandaag jam.

Soms zal het toch wel eens vandaag jam moeten zijn,

merkte Alice op.

‘Neen, dat kan niet,’ zei de Koningin. ‘Het is: jam om de andere dag, en vandaag is nu eenmaal niet de andere dag, snap je?’ ‘Ik begrijp u niet,’ zei Alice. ‘Het is vreselijk verwarrend!’ ‘‘Wat voor dingen kunt u zich het best herinneren?’ waagde Alice te vragen. ‘O, de dingen die over twee weken gebeurden,’ Lewis

¹⁾Jabberwocky is de oorspronkelijke titel van het beroemde nonsensgedicht van Lewis Carrol. In het Nederlands omgezet is dit Wauwelwok ¹⁾ geworden. Een vader waarschuwt zijn zoon voor drie dieren de Wauwelwok, de Tsjoep-Tsjoep en de Barbeleet die de omgeving onveilig maken. Vooral de Jabberwock is gevaarlijk.
De jongen gaat er met een zwaard op uit en slaagt erin de Jabberwock te doden. Thuis wordt hij met vreugde ontvangen.

Een vertaling van het origineel in traditionele zin is niet mogelijk, maar er zijn wel diverse herdichtingen in allerlei talen. Drie van die "vertalingen" zijn In het Nederlands zijn er die vertalingen, waarvan de bekendste de Wauwelwok is, geschreven door door Alfred Kossmann & C. Reedijk. Jabberwocky is een parodie op de oude Duitse ballade: De herder van het Reuzengebergte, waarin een herder een griffioen doodt die zijn schapen aanvalt.

Description Français : Antraigues-sur-Volane - Ardèche - France : Vue Panoramique Date July 2010 Source Own work Author Patrice78500 Licensing[edit] Public domain I, the copyright holder of this work, release this work into the public domain. This applies worldwide. In some countries this may not be legally possible; if so: I grant anyone the right to use this work for any purpose, without any conditions, unless such conditions are required by law.

Erling Mandelmann (1935– ) Link back to Creator infobox template wikidata:Q689120

Erling Mandelmann

wikidata:Q689120

Permission Reusing this file) OTRS Wikimedia This work is free and may be used by anyone for any purpose. If you wish to use this content, you do not need to request permission as long as you follow any licensing requirements mentioned on this page. Wikimedia has received an e-mail confirming that the copyright holder has approved publication under the terms mentioned on this page. This correspondence has been reviewed by an OTRS member and stored in our permission archive. The correspondence is available to trusted volunteers as ticket #2010090210007829. If you have questions about the archived correspondence, please use the OTRS noticeboard. Ticket link: https://ticket.wikimedia.org/otrs/index.pl?Action=AgentTicketZoom&TicketNumber=2010090210007829 Attribution (required by the license) Erling Mandelmann / photo©ErlingMandelmann.ch / CC BY-SA 3.0

[[Categorie: Muziek] Catagorie: Balletmuziek