Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Funk
Funk is een muziekstroming afkomstig uit Noord-Amerika. Funk is een sterk ritmische muziekstijl en leunt sterk op het ritmisch staccato samenspel tussen percussie, baslijnen, slaggitaren en blaasinstrumenten.
In funk benadrukt de ritmesectie (vooral de bas) de eerste noot van de maat. Verder zijn syncopen zeer prominent.
Geschiedenis
Naam
Het woord "funk" betekent van origine lichaamsgeur of de geur van geslachtsgemeenschap en werd in het algemeen als een onfatsoenlijk woord ervaren.
In de Afro-Amerikaanse muziek gebruikte men de aanduiding "funky" om dat deel van de muziek aan te geven dat los, sexy, langzaam, riff-georiënteerd en/of dansbaar was. Funk kan dus gezien worden als een subgenre binnen Rhythm and Blues en de term wordt sinds medio jaren 60 als genre-aanduiding gebruikt.
Jaren zestig
In de jaren zestig ontstond funk als muziekgenre, voornamelijk ontwikkeld door James Brown en de groep muzikanten rondom hem en later ook door de The Meters.
Artiesten van het eerste uur waren onder andere Bootsy Collins, Charles Wright & the Watts 103rd Street Rhythm Band, George Clinton, Maceo Parker, Sly & The Family Stone, The Commodores, The Isley Brothers, Alan Evans, The Ohio Players en War.
Jaren zeventig
In de jaren zeventig ontstond een nieuwe stroming binnen de funk die George Clinton en zijn Parliament/Funkadelic-collectief p-funk noemde. Funk ligt ook aan de basis van de disco, dat opkwam aan het eind van de jaren zeventig. Bekende artiesten uit deze tijd waren Earth, Wind and Fire en Rick James. Ook ontstond in de jaren zeventig de jazzfunk met onder andere Herbie Hancock met het album Headhunters uit 1973. In de muziek van Mother's Finest, een groep met zowel zwarte als blanke bandleden, smolt de funk destijds met rockmuziek samen.
Jaren tachtig
In de jaren tachtig ging de funk zich steeds meer vermengen met andere muziekstijlen. Zo ontstond in de Amerikaanse stad Minneapolis een aparte funkscene, met name dankzij het succes van de artiest Prince. Deze mengden onder andere pop, new wave en rock met funk. Ook de in 1989 doorbrekende Red Hot Chili Peppers hadden sterke funkinvloeden in hun muziek en speelden hoofdzakelijk funkmetal en later ook funkrock.
Ook had de funk veel invloed op de commerciëlere popmuziek in en vanaf deze tijd.
Jaren negentig en 2000
Vanaf de jaren tachtig was funk voornamelijk van invloed op de grooves en samples in respectievelijk de dance en de hiphop. Binnen de hiphop zag met name de rapgroep Digital Underground zich als een voortzetting van de P-funk. Bekende rapnummers als Hit em up van 2Pac en California love van 2Pac en Dr. Dre hebben samples en uitspraken van funk nummers. Een andere vorm van funk die in de jaren negentig is opgekomen, is G-funk, wat gemaakt is door de rappers. G-funk heeft net zoals funk een opvallende bass.
Een meer met jazz verbonden revival ontstond met artiesten als John Scofield, Medeski Martin & Wood of Soulive
Daarnaast ontwikkelde zich de uit Amerika overgewaaide Hammondbeat, gekenmerkt door veelal instrumentale en hypnotiserende funkgrooves, waarin scheurende hammondorgels en wah-wah-gitaren centraal staan, met artiesten als The New Mastersounds, Breakestra, Speedometer, Big Boss Man, Galactic en The Bamboos.
Ook de Dancescene laat het funkidioom niet los met nieuwe variaties onder de noemer Nu-Funk of ook wel Break-Funk. Deze stroming kenmerkt zich met opgevoerde Hiphopbeats en al dan niet zelf ingespeelde funk- en jazzpatronen. Toonaangevend in laatstgenoemde variant zijn producers als Dr Rubberfunk, Skeewiff, Lack of Afro, Chris Joss, Max Sedgley, Smoove, Thunderball en DJ Slow. Daarnaast verschijnen er talloze, soms anonieme, nummers op vinyl en cd waarin oude Soul, Funk, Jazz en Blues songs met elektronische beats en samples zijn geremixed. Dit worden Re-Edits of simpelweg Bootlegs genoemd. Bekende "Bootleggers" zijn onder andere Super Value, Zamali, Breakbeat Junkie en bekende platenlabels zijn onder andere Gamm en Good Groove Records.
Nederland
De door de tijd heen belangrijkste Nederlandse funkartiesten zijn: American Gypsy, Bastian, Cheyenne, Funkaholic, F.O.O.B., Gellybooty, Gotcha!, Houseband, Rosa King & Upside Down, OctavePussY (OPY) en Seven Eleven. De laatste jaren komt naast de P-funk, die nooit weggeweest is, ook weer de rauwere deepfunk op in Nederland. Deze funk is meer gestoeld op het eind jaren 60 begin 70 geluid van funkartiesten als James Brown, The Meters of Eddie Bo. Voorbeelden van Nederlandse bands die deepfunk spelen:The Soul Snatchers, Rare Groove Orchestra, en AIFF. Ook de nieuwe hammond sound is in Holland te horen: van de bands Euro Cinema en Sven Hammond Soul verschijnen zelfs platen op het Amerikaanse platenlabel Hammondbeat Records. Lefties Soul Connection is in binnen en buitenland erg succesvol met een funkgeluid dat gebaseerd is op funky drums, gierende hammondorgel, soepele baslijnen en ritmisch gitaarspel.
Verschillende dj's richten zich specifiek op het draaien en promoten van oude en nieuwe funk. Bekende funk dj's en feesten zijn onder andere Struttin (Alviz, Barth Fader & Taco Fett), Loosefit, Dordrechtse Beatclub dj's, Drumsuite, Funk-a-Flex, Soulclap, Rundfunk (Echte Boter), Fudge (SJU Utrecht), Dirty Laundry, Funkafied (Rafadelic & Ronny Hammond), Supernatural en Pure Delight.
Subgenres en invloeden
Subgenres zijn:
Genres die veel funkinvloeden hebben zijn: