Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Ernst Voorhoeve: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 12: Regel 12:
| RKD              = 81795
| RKD              = 81795
}}
}}
'''Ernst Voorhoeve''' ([[Rotterdam]], [[27 maart]] [[1900]] – [[Nijmegen]], [[9 november]] [[1966]]) was een Nederlands [[beeldhouwer]], [[kunstschilder|schilder]].<ref>{{Link RKD|id=81795}}</ref> Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] was hij onder meer propagandaleider van de [[Nationaal-Socialistische Beweging]] (NSB) en het [[Departement van Volksvoorlichting en Kunsten]].
'''Ernst Voorhoeve''' ([[Rotterdam]], [[27 maart]] [[1900]] – [[Nijmegen]], [[9 november]] [[1966]]) was een Nederlands [[beeldhouwer]] en [[kunstschilder]].<ref>{{Link RKD|id=81795}}</ref> Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] was hij onder meer propagandaleider van de [[Nationaal-Socialistische Beweging]] (NSB) en het [[Departement van Volksvoorlichting en Kunsten]].


== Leven en werk ==
== Leven en werk ==
Voorhoeve was een zoon van Jacob Voorhoeve, commissionair in effecten, en Hedwig Weiss. Hij kreeg zijn kunstzinnige vorming bij [[Edouard Valet]] in Zwitserland (1917-1921), waar hij wegens ziekte verbleef, en bij de Nijmeegse schilder [[Eugène Lücker]] (1922-1924).<ref name="Wallaard">Michiel Wallaard, [https://www.scribd.com/document/87378455/In-de-Ban-van-Van-Severen-Ernest-Michel-Henri-Bruning-Ernst-Voorhoeve-Over-drie-katholieke-kunstenaars-en-hun-passie-voor-een-Vlaamse-Fascistenleider ''In de ban van Severen : Ernest Michel, Henri Bruning en Ernst Voorhoeve – over drie katholieke kunstenaars en hun passie voor een Vlaamse Fascistenleider''], Bachelorscriptie opleiding Geschiedenis, Erasmus Universiteit Rotterdam.</ref> In het begin van de jaren twintig bekeerde hij zich tot het katholicisme. Voorhoeve maakte aanvankelijk [[schilderij]]en, [[tekening]]en, [[houtsnede]]s en boekillustraties, maar ontwikkelde zich na zijn bekering tot beeldhouwer. Hij maakte (religieuze) sculpturen en kruisbeelden in hout en brons, die een primitief karakter hebben.<ref>''[https://www.henribruning.nl/fragmenten/voorhoeve/blz000.htm Houtplastiek van Ernst Voorhoeve]'', met een inleiding van Henri Bruning. Tilburg: H. Gianotten.</ref>
Voorhoeve was een zoon van Jacob Voorhoeve, commissionair in effecten, en Hedwig Weiss. Hij kreeg zijn kunstzinnige vorming bij [[Edouard Valet]] in Zwitserland (1917-1921), waar hij wegens ziekte verbleef, en bij de Nijmeegse schilder [[Eugène Lücker]] (1922-1924).<ref name="Wallaard">Michiel Wallaard, [https://www.scribd.com/document/87378455/In-de-Ban-van-Van-Severen-Ernest-Michel-Henri-Bruning-Ernst-Voorhoeve-Over-drie-katholieke-kunstenaars-en-hun-passie-voor-een-Vlaamse-Fascistenleider ''In de ban van Severen: Ernest Michel, Henri Bruning en Ernst Voorhoeve – over drie katholieke kunstenaars en hun passie voor een Vlaamse Fascistenleider''], Bachelorscriptie opleiding Geschiedenis, Erasmus Universiteit Rotterdam.</ref> In het begin van de jaren twintig bekeerde hij zich tot het katholicisme. Voorhoeve maakte aanvankelijk [[schilderij]]en, [[tekening]]en, [[houtsnede]]s en boekillustraties, maar ontwikkelde zich na zijn bekering tot beeldhouwer. Hij maakte (religieuze) sculpturen en kruisbeelden in hout en brons, die een primitief karakter hebben.<ref>''[https://www.henribruning.nl/fragmenten/voorhoeve/blz000.htm Houtplastiek van Ernst Voorhoeve]'', met een inleiding van Henri Bruning. Tilburg: H. Gianotten.</ref>


In 1924 trouwde hij met Maria Elizabeth Hendrika Weve (1891-1958), dochter van [[Jan Jacob Weve]].<ref>Genealogie Weve, ''[[Nederland's Patriciaat]]'' 39 (1953), p. 308.</ref> Voorhoeve vestigde zich in 1927 met zijn gezin in [[Groesbeek]], en richtte daar in 1932 de Don Bosco stichting op, waar jongens werden gevormd in de [[toegepaste kunst|kunstnijverheid]].<ref>[https://studiezaal.nijmegen.nl/detail.php?nav_id=7-1&index=43&imgid=2296679579&id=2296679573 Foto van jongens aan het werk], collectie [[Regionaal Archief Nijmegen]].</ref> Hij was naast Ton Kerssemakers, Ernest Michel en [[Henri Bruning]] een van de redacteuren van het katholieke tijdschrift ''[[De Paal (tijdschrift)|De Paal]]'' (1930-1931) en met Bruning en Michel van het blad ''[[De Christophore]]'' (1933-1934).<ref>[[Adriaan Venema]] (1989) [https://www.dbnl.org/tekst/vene001schr02_01/vene001schr02_01_0005.php ''Schrijvers, uitgevers en hun collaboratie. Deel 2 De harde kern'']. Amsterdam: Uitgeverij De Arbeiderspers.</ref>
In 1924 trouwde hij met Maria Elizabeth Hendrika Weve (1891-1958), dochter van [[Jan Jacob Weve]].<ref>Genealogie Weve, ''[[Nederland's Patriciaat]]'' 39 (1953), p. 308.</ref> Voorhoeve vestigde zich in 1927 met zijn gezin in [[Groesbeek]], en richtte daar in 1932 de Don Bosco stichting op, waar jongens werden gevormd in de [[toegepaste kunst|kunstnijverheid]].<ref>[https://studiezaal.nijmegen.nl/detail.php?nav_id=7-1&index=43&imgid=2296679579&id=2296679573 Foto van jongens aan het werk], collectie [[Regionaal Archief Nijmegen]].</ref> Hij was naast Ton Kerssemakers, Ernest Michel en [[Henri Bruning]] een van de redacteuren van het katholieke tijdschrift ''[[De Paal (tijdschrift)|De Paal]]'' (1930-1931) en met Bruning en Michel van het blad ''[[De Christophore]]'' (1933-1934).<ref>[[Adriaan Venema]] (1989) [https://www.dbnl.org/tekst/vene001schr02_01/vene001schr02_01_0005.php ''Schrijvers, uitgevers en hun collaboratie. Deel 2 De harde kern'']. Amsterdam: Uitgeverij De Arbeiderspers.</ref>


[[Bestand:Ernst Voorhoeve te Brussel - 48177.webm|thumb|Verhoeve houdt in 1941 in Brussel een toespraak voor de in België wonende Nederlandse NSB'ers (1941)]]
[[Bestand:Ernst Voorhoeve te Brussel - 48177.webm|thumb|Verhoeve houdt in 1941 in Brussel een toespraak voor de in België wonende Nederlandse NSB’ers (1941)]]
;Nationaal-socialist
;Nationaalsocialist
In 1932 werd Voorhoeve uit belangstelling lid van het [[Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen]] (Verdinaso). Nadat hij in 1934 een toespraak van [[Joris van Severen]] had bijgewoond, werd hij als rijksorganisatieleider actief binnen de beweging.<ref name="Wallaard" /> In 1938 werd de Nederlandse tak verzelfstandigd en kwam deze onder zijn leiding te staan, maar twee jaar later ging Verdinaso-Nederland onder druk van de bezetter op in de [[Nationaal-Socialistische Beweging]] (NSB). Voorhoeve werd propagandaleider van de NSB en in 1942 van het nationaalsocialistische [[Departement van Volksvoorlichting en Kunsten]] (DVK). Hoewel hij zelfs enige tijd aan het [[Oostfront (Tweede Wereldoorlog)|Oostfront]] vocht, was Voorhoeve geen voorstander van annexatie door de Duitsers. Hij verloor hun goedkeuring en moest in 1943 opstappen als propagandaleider van de NSB en het DVK.
In 1932 werd Voorhoeve uit belangstelling lid van het [[Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen]] (Verdinaso). Nadat hij in 1934 een toespraak van [[Joris van Severen]] had bijgewoond, werd hij als rijksorganisatieleider actief binnen de beweging.<ref name="Wallaard" /> In 1938 werd de Nederlandse tak verzelfstandigd en kwam deze onder zijn leiding te staan, maar twee jaar later ging Verdinaso-Nederland onder druk van de bezetter op in de [[Nationaal-Socialistische Beweging]] (NSB). Voorhoeve werd propagandaleider van de NSB en in 1942 van het nationaalsocialistische [[Departement van Volksvoorlichting en Kunsten]] (DVK). Hoewel hij zelfs enige tijd aan het [[Oostfront (Tweede Wereldoorlog)|Oostfront]] vocht, was Voorhoeve geen voorstander van annexatie door de Duitsers. Hij verloor hun goedkeuring en moest in 1943 opstappen als propagandaleider van de NSB en het DVK.


Eind juli 1945 werd hij in het Duitse Nienburg gearresteerd, waarna hij werd overgebracht naar [[Bad Nieuweschans|Nieuweschans]].<ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010692877:mpeg21:a0014 Ernst Voorhoeve gearresteerd], ''[[Groninger Dagblad (1911-1948)|Groninger Dagblad]]'', 27 juli 1945</ref> Het Bijzonder Hof te Arnhem veroordeelde Voorhoeve in maart 1949 tot elf jaar gevangenisstraf, met aftrek van het voorarrest, vanwege het rekruteren voor het Oostfront en dienstneming bij de vijand. Na zijn vrijlating pakte hij zijn werk als beeldhouwer weer op.
Eind juli 1945 werd hij in het Duitse Nienburg gearresteerd, waarna hij werd overgebracht naar [[Bad Nieuweschans|Nieuweschans]].<ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010692877:mpeg21:a0014 Ernst Voorhoeve gearresteerd], ''[[Groninger Dagblad (1911-1948)|Groninger Dagblad]]'', 27 juli 1945</ref> Het Bijzonder Hof te Arnhem veroordeelde Voorhoeve in maart 1949 tot elf jaar gevangenisstraf, met aftrek van het voorarrest, vanwege het rekruteren voor het Oostfront en dienstneming bij de vijand. Na zijn vrijlating pakte hij zijn werk als beeldhouwer weer op.


Hij hertrouwde in 1964 met Louise Eugénie Marie barones van Lamsweerde (1913-1989).<ref>Genealogie Van Lamsweerde, ''[[Nederland's Adelsboek]]'' 87 (1998), p. 31; zij hertrouwde in 1978 met de musicus Jacobus Josephus Claassen (1895-1980).</ref> Voorhoeve overleed twee jaar later, op 66-jarige leeftijd, en werd begraven op het r.k.-kerkhof Jonkerbos te Nijmegen.
Hij hertrouwde in 1964 met Louise Eugénie Marie barones van Lamsweerde (1913-1989).<ref>Genealogie Van Lamsweerde, ''[[Nederland's Adelsboek]]'' 87 (1998), p. 31; zij hertrouwde in 1978 met de musicus Jacobus Josephus Claassen (1895-1980).</ref> Voorhoeve overleed twee jaar later, op 66-jarige leeftijd, en werd begraven op het rooms-katholieke kerkhof Jonkerbos te Nijmegen.


== Enkele werken ==
== Enkele werken ==
Regel 33: Regel 33:
* beeldhouwwerk, onder andere wijwatervaten, doopvont en de kruizen op het hoog- en zijaltaar, voor de [[Lourdeskerk (Nijmegen)]]<ref>[https://wikimiddenbrabant.nl/R.K._Parochie_OLV_Hemelvaart R.K. Parochie OLV Hemelvaart], Wiki Midden-Brabant</ref>
* beeldhouwwerk, onder andere wijwatervaten, doopvont en de kruizen op het hoog- en zijaltaar, voor de [[Lourdeskerk (Nijmegen)]]<ref>[https://wikimiddenbrabant.nl/R.K._Parochie_OLV_Hemelvaart R.K. Parochie OLV Hemelvaart], Wiki Midden-Brabant</ref>
* twee zevenarmige houten kandelaars naast het hoogaltaar van de [[Obrechtkerk]], [[Amsterdam]]
* twee zevenarmige houten kandelaars naast het hoogaltaar van de [[Obrechtkerk]], [[Amsterdam]]
* grafsteen voor prof. dr. [[Henricus Weve|H.J.M. Weve]] (1963), zwager van Voorhoeve, op de katholieke begraafplaats Zeist
* grafsteen voor prof. dr. [[Henricus Weve|H. J. M. Weve]] (1963), zwager van Voorhoeve, op de katholieke begraafplaats Zeist


==Verwantschap==
Ernst Voorhoeve’ overgrootvader heette Hermanus Cornelis Voorhoeve (1787-1824), wiens gelijknamige zoon [[Herman Cornelis Voorhoeve]] Bijbelvertaler was (dus een oom van Ernsts grootvader).
<!--
== Fotogalerij ==
== Fotogalerij ==
<gallery heights=200 widths=200>
<gallery heights=200 widths=200>
Regel 40: Regel 43:
Nijmegen - hoogaltaar Lourdeskerk door Ernst Voorhoeve.jpg|kruis op hoogaltaar (1957) Lourdeskerk
Nijmegen - hoogaltaar Lourdeskerk door Ernst Voorhoeve.jpg|kruis op hoogaltaar (1957) Lourdeskerk
</gallery>
</gallery>
 
-->
== Literatuur ==
== Literatuur ==
* H.J.A. Bodewes (2011) ''"Dien heerlijken cruizenmaker Ernst": het werk van de beeldhouwer Ernst Voorhoeve''. 256 p. {{ISBN|9789090260334}}
* H. J. A. Bodewes (2011) ''„Dien heerlijken cruizenmaker Ernst”: het werk van de beeldhouwer Ernst Voorhoeve''. 256 p. {{ISBN|9789090260334}}
 
* Anthonius A. de Jonge; Frank van Berne, {{NEVB|Voorhoeve, Ernst}}
{{Commonscat}}
{{Appendix|2=
{{Appendix|2=
{{References}}
{{References}}
}}
}}
{{Authority control}}
{{Authority control|TYPE=p |RKD=81795 |ISAAR=au::20632 |Wikidata=Q44429033}}
{{Commonscat}}
 
{{DEFAULTSORT:Voorhoeve, Ernst}}
{{DEFAULTSORT:Voorhoeve, Ernst}}
[[Categorie:Nederlands beeldhouwer]]
[[Categorie: Nederlands beeldhouwer]]
[[Categorie:Nederlands collaborateur in de Tweede Wereldoorlog]]
[[Categorie: Nederlands collaborateur in de Tweede Wereldoorlog]]
[[Categorie:Nederlands kunstschilder]]
[[Categorie: Nederlands kunstschilder]]
[[Categorie:Nederlands nationaalsocialist]]
[[Categorie: Nederlands nationaalsocialist]]
[[Categorie:NSB-lid]]
[[Categorie: NSB-lid]]
[[Categorie: Voorhoeve]]
[[Categorie: Geboren in Rotterdam]]
[[Categorie: Overleden in Nijmegen]]
[[Categorie: Geboren in 1900]]
[[Categorie: Overleden in 1966]]
{{stek}}

Versie van 26 sep 2020 15:50

rel=nofollow

Ernst Voorhoeve (Rotterdam, 27 maart 1900Nijmegen, 9 november 1966) was een Nederlands beeldhouwer en kunstschilder.[1] Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij onder meer propagandaleider van de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) en het Departement van Volksvoorlichting en Kunsten.

Leven en werk

Voorhoeve was een zoon van Jacob Voorhoeve, commissionair in effecten, en Hedwig Weiss. Hij kreeg zijn kunstzinnige vorming bij Edouard Valet in Zwitserland (1917-1921), waar hij wegens ziekte verbleef, en bij de Nijmeegse schilder Eugène Lücker (1922-1924).[2] In het begin van de jaren twintig bekeerde hij zich tot het katholicisme. Voorhoeve maakte aanvankelijk schilderijen, tekeningen, houtsnedes en boekillustraties, maar ontwikkelde zich na zijn bekering tot beeldhouwer. Hij maakte (religieuze) sculpturen en kruisbeelden in hout en brons, die een primitief karakter hebben.[3]

In 1924 trouwde hij met Maria Elizabeth Hendrika Weve (1891-1958), dochter van Jan Jacob Weve.[4] Voorhoeve vestigde zich in 1927 met zijn gezin in Groesbeek, en richtte daar in 1932 de Don Bosco stichting op, waar jongens werden gevormd in de kunstnijverheid.[5] Hij was naast Ton Kerssemakers, Ernest Michel en Henri Bruning een van de redacteuren van het katholieke tijdschrift De Paal (1930-1931) en met Bruning en Michel van het blad De Christophore (1933-1934).[6]

Bestand:Ernst Voorhoeve te Brussel - 48177.webm
Verhoeve houdt in 1941 in Brussel een toespraak voor de in België wonende Nederlandse NSB’ers (1941)
Nationaalsocialist

In 1932 werd Voorhoeve uit belangstelling lid van het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso). Nadat hij in 1934 een toespraak van Joris van Severen had bijgewoond, werd hij als rijksorganisatieleider actief binnen de beweging.[2] In 1938 werd de Nederlandse tak verzelfstandigd en kwam deze onder zijn leiding te staan, maar twee jaar later ging Verdinaso-Nederland onder druk van de bezetter op in de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB). Voorhoeve werd propagandaleider van de NSB en in 1942 van het nationaalsocialistische Departement van Volksvoorlichting en Kunsten (DVK). Hoewel hij zelfs enige tijd aan het Oostfront vocht, was Voorhoeve geen voorstander van annexatie door de Duitsers. Hij verloor hun goedkeuring en moest in 1943 opstappen als propagandaleider van de NSB en het DVK.

Eind juli 1945 werd hij in het Duitse Nienburg gearresteerd, waarna hij werd overgebracht naar Nieuweschans.[7] Het Bijzonder Hof te Arnhem veroordeelde Voorhoeve in maart 1949 tot elf jaar gevangenisstraf, met aftrek van het voorarrest, vanwege het rekruteren voor het Oostfront en dienstneming bij de vijand. Na zijn vrijlating pakte hij zijn werk als beeldhouwer weer op.

Hij hertrouwde in 1964 met Louise Eugénie Marie barones van Lamsweerde (1913-1989).[8] Voorhoeve overleed twee jaar later, op 66-jarige leeftijd, en werd begraven op het rooms-katholieke kerkhof Jonkerbos te Nijmegen.

Enkele werken

  • grafmonument van Gerard Bruning (1926)
  • reliekschrijn (1926) voor O.L.V. van Altijddurende Bijstandkerk (Gregoriuskerk), Bilthoven
  • Lidwinapaneel (1952) voor de Lidwinakerk, Tilburg (later overgebracht naar de Gerardus Majellakerk
  • beeldhouwwerk, onder andere wijwatervaten, doopvont en de kruizen op het hoog- en zijaltaar, voor de Lourdeskerk (Nijmegen)[9]
  • twee zevenarmige houten kandelaars naast het hoogaltaar van de Obrechtkerk, Amsterdam
  • grafsteen voor prof. dr. H. J. M. Weve (1963), zwager van Voorhoeve, op de katholieke begraafplaats Zeist

Verwantschap

Ernst Voorhoeve’ overgrootvader heette Hermanus Cornelis Voorhoeve (1787-1824), wiens gelijknamige zoon Herman Cornelis Voorhoeve Bijbelvertaler was (dus een oom van Ernsts grootvader).

Literatuur

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Ernst Voorhoeve op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Informatie over deze kunstenaar bij het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie
  2. 2,0 2,1 Michiel Wallaard, In de ban van Severen: Ernest Michel, Henri Bruning en Ernst Voorhoeve – over drie katholieke kunstenaars en hun passie voor een Vlaamse Fascistenleider, Bachelorscriptie opleiding Geschiedenis, Erasmus Universiteit Rotterdam.
  3. º Houtplastiek van Ernst Voorhoeve, met een inleiding van Henri Bruning. Tilburg: H. Gianotten.
  4. º Genealogie Weve, Nederland's Patriciaat 39 (1953), p. 308.
  5. º Foto van jongens aan het werk, collectie Regionaal Archief Nijmegen.
  6. º Adriaan Venema (1989) Schrijvers, uitgevers en hun collaboratie. Deel 2 De harde kern. Amsterdam: Uitgeverij De Arbeiderspers.
  7. º Ernst Voorhoeve gearresteerd, Groninger Dagblad, 27 juli 1945
  8. º Genealogie Van Lamsweerde, Nederland's Adelsboek 87 (1998), p. 31; zij hertrouwde in 1978 met de musicus Jacobus Josephus Claassen (1895-1980).
  9. º R.K. Parochie OLV Hemelvaart, Wiki Midden-Brabant
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
 
rel=nofollow