Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Computervertaling
Een computervertaling is een vertaling die met een computerprogramma gemaakt is. Dit programma kan gebruikt worden voor losse woorden of hele teksten. Met de huidige stand van de vertaalsoftware vergt het laatste doorgaans echter nog veel nabewerking. Er is al veel onderzoek verricht naar de mogelijkheid om vertalingen helemaal door een computer te laten maken, bijvoorbeeld met behulp van het programma SYSTRAN. Tot dusver heeft een dergelijke computervertaling echter nog geen goede vertaalde tekst opgeleverd. Wel kan een computervertaling soms een basis vormen voor de vertaler om zelf een goede tekst te redigeren. Dit is onder meer het geval bij teksten met veel vakspecifieke termen zoals bij (ontwerpen van) EU-richtlijnen.
Sedert de jaren 2010 werd ook meer en meer kunstmatige intelligentie (AI) ingezet bij computervertalingen.
Geschiedenis en technieken
De geschiedenis van automatisch vertalen gaat terug tot de jaren 40, toen het een van de eerste gedroomde toepassingen van de elektronische computer was. In de jaren 50 werden enkele demonstratieprogramma's gebouwd, maar met de destijds gebruikte technieken lukte het niet een robuust systeem te bouwen. Aanvankelijk gebruikte men eenvoudige vertaalwoordenboeken en met de hand opgestelde regels om woorden te ordenen. Latere pogingen tot vertaalsystemen omvatten volledige syntactische analyses en regels om deze om te zetten. Sommige vertaalsystemen maakten daarbij gebruik van een formele tussentaal of interlingua, zodat in principe <math>n</math> talen in elkaar omgezet konden worden door <math>2n</math> regelstelsels, in plaats van <math>n^2</math>. Deze pogingen strandden echter vaak op de complexiteit van de interlingua.
De meeste vertaalsystemen werken tegenwoordig op basis van statistieken van alignments tussen zinnen in meertalige corpora. Hiermee worden woorden en korte frases in de brontaal gekoppeld aan de frases die zij 'oproepen' in de doeltaal. Pas in de jaren 90 kwamen de eerste vertaalsystemen op de markt die op basis van deze statistische methoden fatsoenlijke prestaties leverden.