Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Andromeda-Melkweg-botsing

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.

De Andromeda–Melkweg Botsing is een Galactische botsing welke zich over ongeveer 4 miljard jaar tussen de twee grootste sterrenstelsels in de Lokale Groep de Melkweg (met daarin onder andere ons Zonnestelsel en de Aarde) en het Andromedastelsel, dit werd in 2012 aangetoond door NASA wetenschappers. hoewel de betrokken sterren voldoende ver uit elkaar dat het onwaarschijnlijk is dat ze individueel zullen botsen.

Huidige situatie

Met behulp van de Hubble-telescoop bracht NASA de beweging van het Andromedastelsel in kaart. Nu bevindt dit sterrenstelsel zich nog op zo’n 2,5 miljoen lichtjaar van ons, maar het komt met honderden kilometers per seconden (400.000 km per uur!) op ons af.[1] Die beweging wordt veroorzaakt doordat de twee sterrenstelsels elkaar aantrekken en door donkere materie die de sterrenstelsels omringt. Het Andromedastelsel heeft flink wat snelheid, maar door de immense afstand duurt het toch nog zeker vier miljard jaar voor het sterrenstelsel hier is.[2]

Verandering hemelaanzicht

Al geruime tijd voor de botsing zullen er veranderingen merkbaar zijn, het eerste wat veranderen gaat is dat het Andromedastelsel met de tijd steeds groter en helderder gaat worden, over 2 miljard zal ze duidelijk genoeg zijn om met het blote oog individuele sterren te kunnen onderscheiden![3]

Over 3,75 miljard jaar zullen de stelsels elkaars structuur gaan verstoren, tegen die tijd slokt Andromeda al een enorm deel van de nachtelijke hemel op. Dan over 3,85 miljard jaar is zal de hemel één grote turbulente orgie van sterren die alle kanten uit schieten als gevolg van zwaartekracht interactie zijn, de hemel is dan s'nachts zo helder dat je er een boek bij kan lezen.[4] Over 4 miljard jaar is de eerste passage achter de rug, de band die de melkweg van af de aarde aan de hemel vormde zal dan gebogen, krom en wanordelijk aan de hemel staan met op de achtergrond een lang uitgestrekte Andromedanevel... wanneer over 5,1 miljard jaar de tweede passage plaats zal vinden lijken de kernen van de Melkweg en Andromeda slechts nog heldere witte bollen en is de structuur van beide stelsels onherkenbaar veranderd. Deze keer is er veel minder kleur in de nachtelijke hemel, omdat tijdens de vorige passage al heel veel nevels zijn omgezet in sterren. Er is niet meer zoveel 'brandstof' over voor stervorming. Uiteindelijk over zo'n 7 miljard jaar zouden de sterrenstelsels zo goed als uitgeraasd moeten zijn...[5]

Stellaire botsingen

Hoewel het Andromedastelsel meer dan 1 biljoen sterren bevat en de Melkweg meer dan 300 miljard, is de kans op stellaire botsingen vrijwel nihil door de enorme afstanden tussen sterren. Bijvoorbeeld de dichtstbijzijnde ster (na de Zon) is Proxima Centauri, de afstand bedraagt 4,2421(16) ly omgerekend naar kilometers is dat 4.013.351.610.942.261 (4 biljard) kilometer van de zon vandaan! Als de zon de grote had van een ping-pong bal,zou Proxima Centauri de grote hebben van een knikker 1100 kilometer hiervandaan, en de melkweg zou zich dan uitstreken over 30 miljoen km breedte, zelfs tussen de sterren in het centrum van het sterrenstelsel (die altijd extreem dicht op elkaar staan) zouden nog 160 km uit elkaar staan. Dus is de kans vrijwel nihil dat twee sterren zullen botsen.

Zwarte gaten botsingen

De Melkweg en het Andromedastelsel hebben beiden een supermassief zwart gat in hun kern, deze zijn Sagittarius A* (ca. 3.6 x 106 zonnemassa's) bij de melkweg en een object in de kern van het Andromedastelsel (1-2 x 108 zonnemassa's). Deze zwarte gaten zullen op den duur fuseren nabij het centrum van het nieuw gevormde sterrenstelsel, de hierbij vrijkomende energie zal sterren die vroeger zeer dicht bij het galactisch centrum draaiden in wijdere banen rond het nieuwe galactisch centrum plaatsen, een proces dat miljoenen jaren kan gaan duren. Wanneer ze elkaar binnen een lichtjaar zullen naderen, zullen ze sterke gravitonische golfen gaan produceren, dat zal blijven gebeuren tot ze volledig gefuseerd zijn. Gas dat door de gefuseerde zwarte gaten aangetrokken word kan een lichtgevende quasar of actieve galactische kern creëren.

Eindresultaat

Het eindproduct van deze botsing is Melkomeda of Melkdromeda. Volgens simulaties, zal dit object een gigantische elliptisch sterrenstelsel zijn met waarschijnlijk een triljoen sterren, maar met een centrum waarin minder stellaire dichtheid zal zijn dan bij de huidige elliptische sterrenstelsels.

In de verdere toekomst zullen ook de resterende sterrenstelsels van de Lokale Groep (zoals bvb. M-33) zich bij dit object voegen, wat de volgende evolutionaire fase van de lokale groep inhoud.

Bij de botsing zullen de meerderheid van nevels in beide stelsels zijn omgezet tot sterren, na de botsing zullen bijna geen nieuwe sterren meer gevormd worden de oude zullen over de miljarden jaren langzaam uitbranden tot er slechts een donker en dood sterrenstelsel rest...

Was er al een botsing?

Op basis van de in 1983 door professor Mordehai Milgrom van het Weizmann Instituut ontwikkelde MoND-theorie (Volgens deze theorie bestaat er geen donkere materie. Zwaartekracht gedraagt zich volgens de MoND-theorie in het heelal anders dan op kleinere schaal.), stelde Dr. Hongsheng Zhao van de universiteit van St. Andrews en zijn collega’s de bewegingen van de sterrenstelsels van de lokale groep opnieuw vast. Hieruit volgde uiteindelijk dat de melkweg en het Andromedastelsel 10 miljard jaar geleden ook al eens zijn gebotst, de MoND-theorie verklaart ook waarom de sterrenstelsels niet zijn gefuseerd, zonder donkere materie zouden twee grote sterrenstelsels elkaar kunnen passeren zonder samen te smelten. Wel zouden ze materie bij elkaar wegtrekken. [6]

Zie ook

Q335988 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Bron
  1. º http://www.nu.nl/wetenschap/2824065/melkweg-gaat-frontaal-botsen-met-andromeda.html
  2. º www.scientias.nl/melkweg-zeker-op-ramkoers-met-andromedanevel/64830
  3. º http://www.goeievraag.nl/vraag/wetenschap/ruimtevaart-sterrenkunde/gebeurt-andromeda-nevel-melkwegstelsel-botst.20570
  4. º http://www.astroforum.nl/showthread.php/100810-Botsing-Andromeda-stelsel-Melkweg-stelsel
  5. º www.flabber.nl/linkdump/plaatjes/uitzicht-vanaf-aarde-over-4-miljard-jaar-als-onze-melkweg-tegen-het-andromeda-stel
  6. º www.scientias.nl/is-onze-melkweg-al-een-keer-op-het-andromedastelsel-gebotst/89444
rel=nofollow
rel=nofollow