Ancel Keys

Dr. Ancel Benjamin Keys (Colorado Springs, 26 januari 1904 – Minneapolis, 20 november 2004) was een Amerikaans wetenschapper. Hij deed vooral onderzoek naar de invloed van voeding op hart- en vaatziekten. Dankzij zijn onderzoek naar de invloed van verzadigde vetzuren in de voeding, met name door de Seven Countries Study, geldt hij als „vader van het mediterraan dieet”.

Leven

Keys werd geboren in Colorado Springs in 1904; zijn ouders waren ongeschoolde tieners die al snel met hem naar Californië verhuisden en zich eerst in San Francisco vestigden. Keys was twee jaar oud toen de aardbeving in San Francisco de drukkerij van zijn vader verwoestte, waarna de familie naar Berkeley verhuisde. Toen Keys op zijn achtste verjaardag een vlieg probeerde te verdoven met chloroform, verdoofde hij zichzelf. Deze ervaring, zei hij later, wekte zijn interesse in de wetenschap.

Nadat hij na drie jaar het Community college cum laude had verlaten, werkte Keys een korte periode in Woolworths voordat hij terugkeerde naar Berkeley om een masterdiploma in biologie te behalen, gevolgd door zijn doctoraat aan het Scripps Institute of Oceanography. In 1930 reisde hij naar Kopenhagen om samen te werken met Nobelprijswinnaar August Krogh en onderzoek te doen naar paling. Vervolgens ging hij terug naar Cambridge en doctoreerde aan het King’s College in de dierenfysiologie.

Toen Keys in 1933 terugkeerde naar de Verenigde Staten, begon hij onderzoek naar sportfysiologie in het Fatigue Laboratory in Harvard. Zijn eerste project was een studie naar de uitwerking van het leven op hoogte op de zuurstofvoorziening in het bloed. Hij geloofde dat dit van praktisch nut kon zijn voor de kopermijnwerkers in Chili. Hij reisde met een kleine groep mensen naar de Chileense Andes en acclimatiseerde hen geleidelijk aan tot een hoogte van 22.000 voet.

In 1939 werd hij door het Amerikaanse Ministerie van Oorlog gevraagd om een voedselrantsoen voor parachutisten te ontwikkelen en te testen. In die tijd was hij hoofd van het Laboratorium voor Fysiologische Hygiëne van de Universiteit van Minnesota, waar hij ook zijn studies over menselijke voeding uitvoerde, die zich in de komende decennia zouden uitstrekken.

De voedselrantsoenen voor parachutisten werden tijdens het project K-rantsoenen (K for Keys) genoemd. Hij had voedsel met een fysiologische calorische waarde van 3200 kcal in waterdichte dozen verpakt als dagrantsoen? Dit werd ingedeeld over het ontbijt, het middag- en het avondeten. De doos bevatte vlees of kaas, koekjes, een reep chocolade en snoep, koffie, citroenen of soeppoeder, kauwgom, toiletpapier en sigaretten.

Minnesota Starvation Experiment

Aangespoord door het probleem van de verstoorde voedselvoorziening in de Tweede Wereldoorlog, startte Keys in 1944 het Minnesota Starvation Experiment, een onderzoek in verband met de uitwerking van ondervoeding.

Met de slogan „Will you starve that they be better fed?” vond men in werkkampen (Civilian Public Service Workcamps) 36 gezonde proefpersonen die zich bereid verklaarden om de nadelen van ondervoeding te ondergaan ten dienste van de wetenschap. Zij waren allen dienstweigeraars, voornamelijk verbonden met vrije kerken. Drie maanden lang werden zij enkel gevoed met wortelgroenten, bruin brood en eenvoudig zetmeelrijk voedsel, terwijl ze een gemiddelde van 22 mijl (35 km) per week moesten lopen. Dit leidde tot een semi-hongersnood of gerichte ondervoeding. Vervolgens werden verschillende voorgedefinieerde voedingsinterventies vergeleken die de gezondheid van de proefpersonen moesten herstellen.

De resultaten werden in 1950 gepubliceerd in de vorm van een boek met de titel Biologie van de Menselijke Verhongering, dat vandaag de dag nog steeds als gezaghebbend wordt beschouwd.

In de loop van het experiment verloren de meeste deelnemers ongeveer 25% van hun gewicht en velen leden aan bloedarmoede, vermoeidheid, apathie, extreme zwakte, prikkelbaarheid, neurologische tekorten en oedeem van de onderste ledematen.

Zevenlandenstudie

In 1951 nam Keys met zijn familie een sabbatical in Oxford. Toen een Italiaanse collega vertelde dat hartziekten in Italië niet zouden voorkomen, reageerde Keys aanvankelijk hierop sceptisch. Samn met zijn vrouw Margaret richtte hij in Napels een ladoratorium op, waar hij al gauw vaststelde dat hartziekten inderdaad niet vaak voorkwamen en dat de Napolitanen ook een laag cholesterolgehalte in hun bloedserum hadden.

Vervolgens reisden Keys en zijn vrouw naar verschillende Europese en Afrikaanse landen om daar het cholesterolgehalte van de bevolking te meten. Beetje bij beetje ontstond er een patroon dat suggereerde dat een dieet rijk aan verzadigd vet het cholesterolgehalte in het bloed verhoogt, wat Keys beschouwde als een belangrijke oorzaak van coronaire hartziekten. Toen Keys zijn onderzoeksresultaten over voedingsgerelateerde hartziekten in 1955 voor het eerst presenteerde aan de Wereldgezondheidsorganisatie in een internationale setting, werd hij geconfronteerd met scepsis. Sir George Pickering eiste verdere bewijzen van Keys, die zich vernederd voelde toen hij ze niet kon leveren.

Dus bracht hij de volgende 15 jaar door met het ontwerpen, implementeren en analyseren van zijn Seven Countries Study: vanaf 1958 liet Keys in zeven landen over een periode van 15 jaar studies uitvoeren, die een correlatie leken te bevestigen tussen het aandeel van dierlijke vetten in de voeding en het voorkomen van coronaire hartziekten. Het onderzoek werd uitgevoerd bij 12.000 gezonde mannen van middelbare leeftijd in Italië, de Griekse eilanden, Joegoslavië, Nederland, Finland, Japan en de Verenigde Staten en werd in 1980 door Harvard Press gepubliceerd in de vorm van een boek. Het heeft er in belangrijke mate toe bijgedragen dat het zogenaamde mediterrane dieet, dat rijk is aan groenten en fruit, brood en olijfolie met vis en zuivelproducten, populair werd in de preventie tegen hartziekten.

BMI

In een artikel dat in 1972 werd gepubliceerd, promootte Keys het gebruik van de berekening die was 1832 ontworpen door Adolphe Quetelet als een goede aanwijzing voor obesitas en noemde dit de body mass index. Terwijl de BMI vandaag voor personen afzonderlijk gebruikt wordt gebruikt, zag Keys de Index eerder als statistisch middel dat op de bevoling als geheel zou worden toegepast.

Verwijzingen