Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Ald Weishoès: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ald_Weisho%C3%A8s&oldid=48045199 23 nov 2016 29 dec 2022)
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ald_Weisho%C3%A8s&oldid=67390690 17 apr 2024)
 
(Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 16: Regel 16:
| onderschrift2 =  
| onderschrift2 =  
}}
}}
Het '''Ald Weishoês''' (''Oude Weeshuis''), een vroeg-17e-eeuws, in [[Hertogdom Gelre|Gelderse]] [[Renaissance]]stijl gebouwd [[rijksmonument]], ligt op de hoek van de Grote Kerkstraat en de Kleine Kerkstraat te [[Venlo (stad)|Venlo]].
Het '''Ald Weishoês''' (''Oude Weeshuis'') is een [[rijksmonument]] en ligt op de hoek van de [[Grote Kerkstraat (Venlo)|Grote Kerkstraat]] en de [[Kleine Kerkstraat (Venlo)|Kleine Kerkstraat]] te [[Venlo (stad)|Venlo]]. Ten zuiden van het pand bevindt zich het pand [[Drukkerij Wolters-Van Wylick]].


==Geschiedenis==
Het gebouw is in gebruik als stadsherberg.  
In de beginjaren was er een [[Latijnse school]] gevestigd. Deze bleef maar tot [[1619]] in het gebouw waarna het overging in handen van de [[Orde van het Heilige Kruis|Kruisheren]], die de lessen vanaf dat jaar in hun klooster gaven. Wie er daarna in het gebouw kwam is onbekend, wel is bekend dat er vanaf [[1680]] tot [[1883]] er de ''stadsschool'' er was gevestigd, met in de kelder de ''armenschool''.


In [[1885]] werd het pand gekocht door de [[burgerlijke Godshuizen]], een instantie die zich bezighield met armen- en ziekenzorg, en vestigde er een [[gasthuis]]. De burgerlijke Godshuizen waren al eigenaar van het ernaast gelegen weeshuis, ook gebouwd in 1577. Daarnaast weer bouwde de instantie in [[1820]] een bejaardenhuis. De burgerlijke Godshuizen waren dus eigenaar van een groot complex. Op de achterliggende terreinen werd dit complex nog diverse malen uitgebreid. Toch voldeed het niet, want in 1907 had het bestuur van de Godshuizen plannen om het complex gedeeltelijk af te breken en er een nieuw gebouw neer te zetten. Die plannen gingen niet door.
== Geschiedenis ==
[[Bestand:Voorgevel Ald Weishoes.jpg|thumb|De 17e-eeuwse voorgevel van de Latijnse School]]
In de 17e eeuw werd het pand gebouwd, getuige de voorgevel waarin het ankerjaartal 1611 is aangebracht, en werd gebruikt als stadsschool.


In 1926 kwam er een ingrijpende restauratie gecombineerd met nieuwbouw. De benaming Ald Weishoes wordt sinds die tijd gebruikt voor het hele hoekcomplex, maar is in wezen verkeerd. In het hoekpand hebben, na de aankoop ervan door de burgerlijke Godshuizen, maar heel kort wezen gewoond. Het oude weeshuis is dus eigenlijk het pand ernaast.
In 1926 werd het pand geheel gerestaureerd, waarbij de frontgevel behouden is gebleven.


In 1599 schonken Peter van Broeckhuysen en echtgenote cum suis ook nog de hof Voewinckel te Broekhuizen aan het Weeshuis. Deze hof droeg daarna de bijnaam De Wezenhof (tegenwoordig heet het De Vonkel).
== Bouwwerk ==
 
De historische gevel aan de Grote Kerkstraat is symmetrisch en bestaat uit drie bouwlagen die van elkaar gescheiden zijn door een natuurstenen lijst. Centraal in het midden van de gevel bevindt zich de segmentboogvormige toegang met laatgotische ingangsomlijsting onder een rondboog met in het boogveld een [[boogtrommel]] met in reliëf twee engelen en in het midden het monogram [[IHS]]. Links en rechts van de toegang bevinden zich elk twee rechthoekige samengestelde vensters met daarin twee ramen met daarboven een bovenlicht uitgevoerd in glas-in-lood. In de tweede bouwlaag bevindt zich boven de ingang een nis met daarin een beeldje. Links en rechts van deze beeldnis bevindt zich een enkelvoudig venster met bovenlicht in glas-in-lood en daarnaast twee dubbele vensters met bovenlichten. De derde bouwlaag bevat vier dubbele vensters met bovenlichten in glas-in-lood. Daarboven zijn vier enkele vensters aangebracht. De vensters (exclusief de bovenlichten) in de tweede en derde bouwlaag zijn voorzien van luikjes en boven alle vensters zijn diamantkoppen aangebracht. De frontgevel loopt bovenaan uit in twee gezwenkte toppen.
[[File:Voorgevel Ald Weishoes.jpg|thumb|De 17e-eeuwse voorgevel van de Latijnse School]]
 
==Bombardementen==
Door de bombardementen tijdens de oorlog zijn veel historische gebouwen uit de Venlose binnenstad verdwenen zoals de middeleeuwse woningen nabij de Maasbrug (Kwartelenmarkt), de [[synagoge]] en de kloostercomplexen aan de zuidkant. Venlo's voornaamste monument, het 16e-eeuwse stadhuis aan de sfeervolle Markt, is ongeschonden gebleven. Ook het middeleeuwse stratenplan van de binnenstad is goed bewaard gebleven. Recent onderzoek achter de huidige en moderne gevels aan de Vleesstraat/Lomstraat, Klaasstraat en de Parade heeft aangetoond dat veel huizen nog een (laat)middeleeuwse kern hebben. Gelukkig zijn er ook een aantal monumenten overeind blijven staan gedurende de Tweede Wereldoorlog, waaronder het ''Ald Weishoês''.
 
==Huidig gebruik==
In 2006 wordt het gebouw gebruikt als gemeenschapshuis. Er zijn drie etages en een kelder die daartoe in gebruik zijn. Verschillende clubs en verenigingen maken gebruik van de diverse ruimtes in het Ald Weishoês. Tijdens [[carnaval]] vindt in het Ald Weishoês het jeugdcarnaval van Venlo plaats.
In 2020 is het gebouw niet in gebruik maar in een verbouwing tot anno 2022.


== Externe link ==
* [https://www.herbergvenlo.nl/ website Ald Weishoès]
{{Commonscat|Ald Weishoes}}
{{Commonscat|Ald Weishoes}}
{{Appendix|2=
* {{Link rijksmonument|id=37158}}
* [http://cultuurhistorie.venlo.nl/monumenten/05mo-zoek-op-adres-details-monument.asp?MonumentID=76 Ald Weishoes] op Cultuurhistorie Venlo
{{References}}
}}
{{authority control|TYPE=|Wikidata=Q2010239}}
{{Coor title dms|51|22|15|N|6|10|17|E|type:landmark_scale:3125_region:NL}}
{{Coor title dms|51|22|15|N|6|10|17|E|type:landmark_scale:3125_region:NL}}


[[Categorie:Rijksmonument in Venlo]]
[[Categorie:Rijksmonument in Venlo]]
[[Categorie:Voormalig schoolgebouw in Venlo]]
[[Categorie:Voormalig schoolgebouw in Venlo]]
[[Categorie:Voormalige school in Venlo]]
[[Categorie:Voormalige school in Venlo]]

Huidige versie van 29 apr 2024 om 04:35

rel=nofollow

Het Ald Weishoês (Oude Weeshuis) is een rijksmonument en ligt op de hoek van de Grote Kerkstraat en de Kleine Kerkstraat te Venlo. Ten zuiden van het pand bevindt zich het pand Drukkerij Wolters-Van Wylick.

Het gebouw is in gebruik als stadsherberg.

Geschiedenis

Bestand:Voorgevel Ald Weishoes.jpg
De 17e-eeuwse voorgevel van de Latijnse School

In de 17e eeuw werd het pand gebouwd, getuige de voorgevel waarin het ankerjaartal 1611 is aangebracht, en werd gebruikt als stadsschool.

In 1926 werd het pand geheel gerestaureerd, waarbij de frontgevel behouden is gebleven.

Bouwwerk

De historische gevel aan de Grote Kerkstraat is symmetrisch en bestaat uit drie bouwlagen die van elkaar gescheiden zijn door een natuurstenen lijst. Centraal in het midden van de gevel bevindt zich de segmentboogvormige toegang met laatgotische ingangsomlijsting onder een rondboog met in het boogveld een boogtrommel met in reliëf twee engelen en in het midden het monogram IHS. Links en rechts van de toegang bevinden zich elk twee rechthoekige samengestelde vensters met daarin twee ramen met daarboven een bovenlicht uitgevoerd in glas-in-lood. In de tweede bouwlaag bevindt zich boven de ingang een nis met daarin een beeldje. Links en rechts van deze beeldnis bevindt zich een enkelvoudig venster met bovenlicht in glas-in-lood en daarnaast twee dubbele vensters met bovenlichten. De derde bouwlaag bevat vier dubbele vensters met bovenlichten in glas-in-lood. Daarboven zijn vier enkele vensters aangebracht. De vensters (exclusief de bovenlichten) in de tweede en derde bouwlaag zijn voorzien van luikjes en boven alle vensters zijn diamantkoppen aangebracht. De frontgevel loopt bovenaan uit in twee gezwenkte toppen.

Externe link

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Ald Weishoes op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
51°22′15″N, 6°10′17″E