Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Akropolis van Athene
| Akropolis van Athene | ||
| Werelderfgoed cultuur | ||
| Bestand:Acropolis, Athens-111380.jpg | ||
| Land |  Griekenland
| |
| UNESCO-regio | Europa en Noord-Amerika | |
| Criteria | i, ii, iii, iv, vi | |
| Inschrijvingshistorie | ||
| UNESCO-volgnr. | 404 | |
| Inschrijving | 1987 (11e sessie) | |
| Kaart | ||
  | ||
| UNESCO-werelderfgoedlijst | ||
De Akropolis van Athene is de 156 meter hoge tafelberg in de Griekse hoofdstad, oorspronkelijk door een vruchtbare vlakte omringd, op veilige en toch niet verre afstand van zee gelegen, die zich bij uitstek leende tot een nederzetting. Door de ligging is de Akropolis (Oudgrieks: ἡ Ἀκρόπολις τῶν Ἀθηνῶν, hē Akrópolis tôn Atʰēnôn; Grieks; η Ακρόπολη της Αθήνας, i Akrópoli tis Athínas) van kilometers ver te zien voor wie Athene nadert. Akropolis is een samenvoeging van ἄκρος ('akros', 'hoogste deel van') en πόλις ('polis', 'stad').
Hoewel er sporen van nóg oudere bewoningsvormen zijn gevonden, valt toch de eerste belangrijke periode in de Myceense tijd, tussen 2000 en 1200 v.Chr. Evenals in Mycene zelf was de koningsburcht hier de kern van de burcht: uit de 13e eeuw v.Chr. stamt de 6m dikke ommuring van zware blokken steen. Van deze zogenaamde "Pelasgische muur" is nog een stuk te zien, rechts voorbij de Propyleeën.
De Akropolis bleef de religieuze kern van de stad, ook toen de bevolking zich in de benedenstad ging vestigen en de stad zich begon uit te breiden. De beschermgodin Athena had er haar belangrijkste heiligdom, de Oude Athenatempel, gebouwd in de 6e eeuw v.Chr. De tiran Pisistratus liet de pracht van de Akropolis nog verhogen met allerlei bouwwerken en wijgeschenken.
In 480 v.Chr., kort voor de slag bij Salamis, werd het hele plateau vernield door de Perzen. Na de oorlog begon men onmiddellijk aan de wederopbouw onder Kimon II. In het door spoliatie "gerecycleerde" puin, waarmee het terras na de verwoesting van het gehele complex werd genivelleerd en uitgebreid, zijn tal van sculptuurfragmenten van vóór 480 v.Chr. ontdekt (nu te bewonderen in het Akropolismuseum). De wederopbouw van de tempels geschiedde op initiatief en onder leiding van Perikles, bijgestaan door de beeldhouwer Phidias als artistiek adviseur. Financieel werd de uitvoering mogelijk gemaakt door het overbrengen van de kas van de Delische Bond van Delos naar Athene in 454 v.Chr. Sindsdien was de Akropolis uitsluitend een religieus centrum: het grootse concept maakte de Akropolis tot nationaal heiligdom: zijn militaire en politieke functie behoorde voorgoed tot het verleden.
De belangrijkste (nog bestaande) gebouwen op de Atheense Akropolis zijn:
- het Parthenon: begonnen in 448 en stilgelegd in 432 v.Chr.; architecten: Iktinos en Kallikrates; supervisie en ornamentele sculpturen: Phidias.
- de Propyleeën (met hallencomplex): begonnen in 437 en voltooid in 433 v.Chr.; architect: Mnesikles
- de Tempel van Nikè: begonnen in 427 en voltooid in 424 v.Chr.
- het Erechtheion: begonnen in 421 onder architect Mnesikles (?) en na een lange onderbreking voltooid in 407 v.Chr. onder de architecten Philokles en Archilochus. Naast de tempel groeit de olijfboom die ooit door de godin Athene aan de stad geschonken zou zijn.
Lijst van bouwwerken op en rond de Akropolis
- Parthenon
- Oude Athenatempel
- Erechtheion
- Standbeeld van Athena Promachos
- Propyleeën
- Tempel van Nikè
- Eleusinion
- Heiligdom van Artemis Brauronia
- Chalkotheke
- Pandroseion
- Arrephorion
- Altaar van Athena Polias
- Heiligdom van Zeus Polieus
- Heiligdom van Pandion
- Odeion van Herodes Atticus
- Stoa van Eumenes
- Asklepieion
- Dionysustheater
- Odeion van Perikles
- Tempel van Dionysos
- Aglaureion
Externe links
- (en) Greece, Athens, Acropolis Virtuale Tour met een kaart en compass effect door Tolomeus
- (nl) Greece, Athens, Acropolis De Akropolis in detail
 | Werelderfgoed in Griekenland | |
|---|
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Acropolis of Athens op Wikimedia Commons.
