Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Boze oog
Het boze oog is een algemeen bekend folkloristisch of bijgelovig element: men geloofde dat iemand met het boze oog (bijvoorbeeld heksen) anderen expres zouden willen bezeren of zelfs doden. Men had in het verleden verschillende trucjes om het zogenaamde boze oog te ontwijken, zo ging men bijvoorbeeld verzen uit de Bijbel opzeggen, of bedacht men verschillende amuletten. Het boze oog is dan ook de naam die gebruikt wordt voor dit amulet dat het kwaad wegkijkt. Die naam is dus misleidend, omdat het niet het boze oog is, maar het boze oog zou wegkijken. De blauwe kleur van het oog is al sinds de vroegste tijd een kleur die zuivert.
Men vermoedt dat het geloof in het boze oog ontstaan is in het Soemerische rijk. Het geloof in het boze oog is erg sterk in het Midden-Oosten, Azië en Europa, vooral in het Middellandse Zeegebied. Veel schepen in dit laatste gebied worden op de boeg gesierd met een oog. Het geloof in het boze oog verspreidde zich ook naar Noord-Europa, vooral in Keltische gebied. De oude Romeinen kenden het boze oog ook al, onder de naam oculus malus.
Het boze oog komt voor in de islamitische wereld (Arabisch: ayin harsha, in Turkije ook wel bekend als nazar). Dit moet gezien worden als een volkstraditie die door bepaalde stromingen binnen de islam verworpen wordt. Men kent volgens deze stromingen krachten toe aan een voorwerp dat geen kracht kan hebben. In combinatie met een passage uit de Koran, zoals het Troonvers wordt het door anderen weer wel als een middel gezien om het kwaad te weren. Een Turkse nazar bestaat uit concentrische cirkels (van binnen naar buiten: donkerblauw, wit, lichtblauw, donkerblauw). De steen kan als elk mogelijk sieraad gebruikt worden, zoals speld, halsketting en armband. Daarnaast wordt het ook vaak opgehangen aan muren.
Ook in de joodse mythologie (ook wel bekend als ayin horeh in het Hebreeuws) is het boze oog terug te vinden.
Het boze oog wordt in verschillende landen in het Middellandse Zeegebied in vele vormen als souvenir aangeboden, zoals armbandjes, kettinkjes, oorbellen, boekenleggers en andere prullaria. Het zou echter alleen werkzaam zijn, indien het boze oog niet zelf gekocht is, maar geschonken.
Zie ook
- Alziend oog
- Oog, andere betekenissen van "oog" (doorverwijzing)
Vrije mediabestanden over Nazar op Wikimedia Commons