Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Somatoforme stoornis
Een somatoforme stoornis is een psychiatrische aandoening waarbij een persoon lichamelijke klachten heeft waarvoor (nog) geen somatische oorzaak (lichamelijke ziekte) gevonden is. De patient ervaart reele lichamelijke klachten, die niet ingebeeld zijn. De klachten zijn niet met opzet of doelbewust nagebootst. Soms is de relatie met psychische oorzaken te leggen, maar niet altijd. Vaak is een ontregeling van het stressregulatiesysteem betrokken bij het ontstaan en in stand blijven van de klachten. Het is dan ook pertinent onjuist om te stellen dat somatoforme stoornissen "tussen de oren" zitten. De patient zal zich hierdoor miskend voelen, wat effectieve behandeling in de weg staat. De diagnose somatoforme stoornis kan niet gesteld worden als de lichamelijke klachten verklaard kunnen worden door een andere psychiatrische aandoening, bijv. een depressieve stoornis of een angststoornis. In een groot aantal gevallen wordt achteraf toch nog een somatische ziekte vastgesteld bij patienten met een somatoforme stoornis. De getallen hierover lopen uiteen van 10-20%. Dit noopt bij de behandeling van dergelijke beelden altijd tot een tweesporenbeleid, waarbij zowel somatische als psychologische factoren worden meegenomen in de beoordeling. De bekendste somatoforme stoornis is waarschijnlijk hypochondrie, waarbij de patiënt doorlopend bang is een ernstige ziekte te hebben of op te zullen lopen. Strikt genomen zou echter de hypochondrie beter onder de angststoornissen geclassificeerd kunnen worden, omdat het wat betreft ziektebeeld en behandeling meer overeenkomsten vertoont met de dwangstoornis dan met de overige somatoforme stoornissen. Andere bekende somatoforme stoornissen zijn fibromyalgie, chronisch vermoeidheidssyndroom en het zogenaamde whiplashsyndroom. Patientenverenigingen voor deze aandoeningen strijden echter om deze aandoeningen als somatische ziekten erkend te krijgen. Onlangs werd bekend dat het stellen van de "diagnose" whiplashsyndroom na een kopstaartbotsing de kans op herstel significant verlaagt. Beter kan in een dergelijk geval gesproken worden van spierpijnklachten. In Nederland is in 2009 een multidisciplinaire behandelrichtlijn verschenen (onder auspicien van het Trimbosinstituut) waarin de huidige 'state-of-the-art' op het gebied van diagnostiek en behandeling van somatoforme stoornissen wordt beschreven. Deze richtlijn spreekt overigens in eerste instantie van SOLK (somatisch onvolledig verklaarde lichamelijke klachten).
In het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders worden de volgende stoornissen beschreven:
- Somatisatiestoornis
- Ongedifferentieerde somatoforme stoornis
- Conversiestoornis
- Pijnstoornis
- Hypochondrie
- Stoornis van de lichaamsbeleving
- Somatoforme stoornis niet anderszins omschreven (NAO)
Zie voor met opzet voorgewende pathologische symptomen: