Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Zwebe
De familienaam Schwaebe later verbasterd tot Zwebe is afkomstig is uit Leisnig an der Mulde, in het district Mittelsachsen in de Duitse deelstaat Saksen. Alle Zwebes in Nederland zijn afstammelingen van Johan Godhold Schwaebe, een koopman en musicus die in 1764 naar Amsterdam kwam. Hij was tevens uitgever van muziekstukken. Hij gaf op latere leeftijd (tussen 1770 en 1780) twee muziekstukken uit:
- “Six Sonates pour le Clavecin avec l’acompagnement d’un Violon Obligé, composé pas J.W. Leeder a Amsterdam, chez J.G. Schwaebe & Comp. Marchand & Imprimeur de Musique, prix ƒ 4,-“. Het orgineel bevindt zich te Brussel bij de Bibliotheek van het Koninklijk Conservatorium aldaar.
- “Simphonie Periodique a deux Violons, deux Flutes, deux Corres de Chasse, deux Tailles Obligés & Vioncello, composé pas Gio.Th. Greiner, a Amsterdam chez J.G. Schwaebe en Comp. Marchand & Imprimeur de Musique, prix ƒ 1-10.” Het orgineel bevindt zich in de letterenbibliotheek te Utrecht.
Deze werken bevinden zich tevens op microfiche bij het Nederlands Muziek Instituut in Den Haag.
De naam Zwebe die tegenwoordig wordt gehanteerd is een verbastering van het Duitse Schwebe of Schwaebe. Het kan zijn dat het woord Schwebe weer een verbastering is van het woord Zwaben. De eerste Schwebe die in het gemeentearchief van Amsterdam te vinden is de voorheen genoemde Johan Godhold Schw(a)ebe (1717-1795), zoon van Georg Gottlieb Schwebe en Anna Maria. Waarschijnlijk is hij naar Nederland gekomen met zijn 4 kinderen, en was hij reeds weduwnaar. Alle Zwebes in Nederland zijn afstammelingen van zijn jongste zoon Frederik Christian Willem Schwebe (1754-1822).
De bekende Rotterdamse uitgever, drukker en schrijver Johan Filip Koenraad Schwaebe (1806-1885) was een afstammeling van Johan Godholds oudste zoon Johan Philip Coenraad Schwaebe (1745-1815). Hij had enige tijd een uitgeverij op de Oppert 116 te Rotterdam. In 1845 schrijft hij onder het Pseudoniem Satan het boek "Raadgevingen van Satan aan de door de Heeren Michelet en Quinet in het naauw gebragte Jesuiten". Dit werk ligt ter inzage bij de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag.
Henderina Schwaebe (1836-1917), zijn enig kind, trouwde met Martinus Gerardus van den Arend, deze was samen met zijn vader en later neef eigenaar van Tabaksmaatschappij Arendsburg te Rotterdam. De naam Schwaebe is in Nederland met de dood van Henderina Schwaebe uitgestorven.
Voorbeelden van het werk van Johan Filip Koenraad Schwaebe
- Alexandre Dumas: “Eene Corsicaanse familie”, Deventer, P. Hoovenaar Rutering (R'dam, J.F.K.Schwaebe en/of R'dam, D.Bolle).
- Oefeningen voor het hart in vaderlijke lessen en kindervertellingen / door de M. de Saint Eugène ; (uit het Fransch) de Saint Eugène Pseud. van Auguste de Imbert, Rotterdam J.F.K. Schwaebe 1860
- Toetsteen der Ware en Valsche genade 1, door Theodorus van der Groe 1705-1785, Rotterdam, J.F.K. Schwaebe, 1858, 4e druk
- “Proza en Poëzij”. Door P.van Limburg Brouwer, B.T.Lublink Weddik, Mr.J. van Lennep, J.J.L. ten Kate, W.J. van Zeggelen en anderen. Verzameld door -.(BOUDEWIJN = J.L.van der Vliet, 1815-1851), Rottterdam, J.F.K. Schwaebe 1850. Or.linn. II, 251, 135p
- Desiderius Erasmus: “Lof der Zotheid, ironisch-comisch Hekelschrift”. Uit het Latijn vertaald door -. Met Aanteekeningen van den Vertaler. Te Amsterdam, bij de Gebroeders Diederichs 1828. Or.omsl (los) 208p. Met één gekl.gravure. Achterz. omsl. ontbr. Op voorzijde omsl.: Rotterdam, bij J.F.K.Schwaebe 1847.1854 en een boek van Witsen Geysbeek, P.G., (1774-1833)
- "Bundel van uitmuntende en uitgezochte predikatiën, handelende over onderscheidene keurige stoffen uit het Oude en Nieuwe Testament", door Theodorus van der Groe 1705-1785 - Rotterdam Schwaebe, 1845
- "Raadgevingen van Satan aan de door de Heeren Michelet en Quinet in het naauw gebragte Jesuiten ; met een voorrede van Beëlzebuth, versierd met het echte portrait en de handteekening van den schrijver",Auteur: Satan pseud. van J.F.K. Schwaebe 1845, Rotterdam H. Nijgh
- Den donderslag der Godloozen, wegens het schrikkelijk oordeel en de pijn der helle, het eerste deel. Met de hemelsche vreugde, voor de geloovige zielen, het tweede deel. Onveranderd, door Cornelis van Niel, Rotterdam, J. F. K. Schwaebe, ca. 1840
- Liederenbundel; Het spreeuwtje, fluitende en zingende allerhande liedjes op bekende oude en nieuwe wijzen, Organisatie: Gezelschap Democriet te Haarlem, 3e druk 1832, uitgever: Haarlem Wed. A. Loosjes Pz.,Drukker, Rotterdam Schwaebe
Referenties
- Informatie over de naam Zwebe op de Nederlandse Familienamen Databank van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
- Naam Schwaebe komt niet voor in in de Nederlandse Familienamen Databank van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
- Duitse website van gemeente Leisnig geboorteplaats van Johan Godhold Schwaebe
- Resultaten catalogus naam Schwaebe van de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag
- Adressenboek Rotterdam 1875 met adres boekhandelaar en uitgever J.F.K. Schwaebe