Seksbranche

De seksbranche, ook wel genoemd seksindustrie en seksgerelateerde bedrijvigheid, bestaat uit alle activiteiten die te maken hebben met de exploitatie van seksualiteit. Ook wel gebruikte termen voor de branche of een deel ervan zijn relaxindustrie en verwenindustrie, hoewel deze termen ook betrekking kunnen hebben op niet-seksuele wellness.

De branche kan ruwweg worden ingedeeld in: seks, zichtbare seks, hoorbare seks, en hulpmiddelen. Maar combinaties komen vaak voor. Zo verkoopt een seksshop pornografie en andere seksartikelen, en zijn er soms ook een seksbioscoop en/of videocabines.

Deelgebieden

Seks

• prostitutie
• exploitatie van gelegenheden waar op niet-commerciële basis seksuele handelingen met ter plaatse ontmoete personen verricht kunnen worden (bijv. parenclub, gangbang, darkroom; zie ook publieke seks); soms hoeven vrouwen geen toegang te betalen
• Een lapdance waarbij de danser de klant aanraakt en/of omgekeerd is te beschouwen als een lichte vorm van prostitutie.

Zichtbare of tekstuele seks

• bedrijfsmatige activiteiten m.b.t. pornografie: productie, verkoop, verhuur, vertoning van films (downloaden of streaming video op internet, verkoop of verhuur van DVD's, vertoning van DVD's in een seksbioscoop of in een videocabine), bedrijfsmatige productie en verkoop van foto's (in een blad, op internet, op CD/DVD), tekeningen en teksten
• het bedrijfsmatig live vertonen van seksuele handelingen (in een sekstheater of bij een peepshow, of in de vorm van webcamseks), al of niet interactief
• seksgerelateerde sms-diensten

Hoorbare seks

• het bedrijfsmatig produceren en afspelen van een audio-opname van een ingesproken pornografisch verhaal en/of geluiden die seksuele handelingen simuleren, of gesprek via een audioverbinding met een sekswerker die deze geluiden produceert (sekslijn)

Hulpmiddelen

• productie en verkoop van seksartikelen

Grensgevallen

• Combinaties met andere branches komen vaak voor, bijvoorbeeld met horeca en/of een sauna:
  • Een bar kan een functie vervullen voor het ontmoeten van een partner voor seks elders, maar als deze functie niet overheerst valt een bar niet echt onder de seksbranche;
  • Een homo-ontmoetingsplaats is bedoeld voor seksuele, maar ook voor sociale contacten.
• Een striptease, paaldansen en softporno zijn vaak erotisch zonder expliciete seks te tonen.
• Sommige van bovengenoemde activiteiten vinden ook wel zonder winstoogmerk plaats, bijvoorbeeld in verenigingsverband, zoals bij de NVSH.

Branche-organisaties

De Vereniging Exploitanten Relaxbedrijven (VER) is een Nederlandse ondernemersorganisatie voor (in de eigen formulering) "clubs, privéhuizen, parenclubs, SM-studio's, massage-instituten, erotische cafés, escortbedrijven etc.", tezamen relaxbedrijven genoemd. (Zie voor clubs en privéhuizen: bordeel.) Daarnaast is er nog de SOR: het Samenwerkend Overleg Raamexploitanten, ook wel genoemd de Stichting Overleg Raambordelen.

Moreel kader

Er zijn mensen die morele bezwaren, al dan niet van godsdienstige aard, hebben tegen de handel en wandel van de seksbranche.

Wettelijk kader

In veel landen zijn bovengenoemde activiteiten bij wet verboden, maar ze worden dikwijls gedoogd. In sommige landen zijn onderdelen van de seksbranche gelegaliseerd.

Mensenhandel t.b.v. activiteiten als boven is een illegaal onderdeel van de seksbranche. Verder geldt vaak een minimumleeftijd van 18 jaar voor het bedrijfsmatig verrichten van seksuele handelingen, en 16 of 18 jaar voor klanten. De grens van 18 jaar geldt ook voor modellen en acteurs bij amateurpornografie (ook bijvoorbeeld in het kader van sexting).

In Nederland geeft artikel 151a van de Gemeentewet gemeenten uitdrukkelijk de bevoegdheid om bij verordening voorschriften vast te stellen met betrekking tot het bedrijfsmatig geven van gelegenheid tot het verrichten van seksuele handelingen met of voor een derde tegen betaling. Naast de APV gebruiken de gemeenten ook bestemmingsplannen om de vestiging van seksinrichtingen te reguleren.

Voor incidentele openbaar toegankelijke gebeurtenissen met een erotisch karakter wordt het voorschrijven van een vergunning voor een seksinrichting soms disproportioneel geacht. Voor zo’n gebeurtenis is dan geen vergunning voor een seksinrichting noodzakelijk, maar een evenementenvergunning.

Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche

Aanhangig zijn in Nederland Regels betreffende de regulering van prostitutie en betreffende het bestrijden van misstanden in de seksbranche (Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche), dossier 32211. Het is op 10 november 2009 ingediend en op 15 april 2010 door de demissionaire regering gewijzigd.

Een eerdere versie is onder de titel Regels betreffende de regulering van prostitutie en enkele andere vormen van seksgerelateerde bedrijvigheid (Wet regulering prostitutie) ter consultatie in december 2008 aan diverse organisaties voorgelegd. De meeste hebben hierop gereageerd. In het wetsvoorstel is onder andere het volgende geregeld.

Een seksbedrijf is gedefinieerd als één van drie typen activiteit:

• het bedrijfsmatig gelegenheid geven tot prostitutie
• het bedrijfsmatig gelegenheid geven tot het verrichten van seksuele handelingen voor een ander tegen betaling (zoals sekstheater, peepshow, webcamseks)
• het bedrijfsmatig aanbieden van vertoningen van erotisch-pornografische aard in een seksinrichting tegen betaling (seksbioscoop, seksautomatenhal)

Productie van pornografie valt er (afgezien van webcamseks) niet onder, en ook niet de sekslijn, seksgerelateerde SMS-diensten, parenclub, darkroom, seksshop en videotheek, behalve uiteraard als daar een hierboven genoemde activiteit plaatsvindt. (De Memorie van Toelichting noemt als voorbeelden parenclubs en massagesalons waar seksuele handelingen met of voor een ander tegen betaling plaatsvinden.)

Een seksinrichting is een voor publiek toegankelijke locatie van een seksbedrijf. Een seksbedrijf wordt of locatiegebonden uitgeoefend (in een of meer seksinrichtingen), of niet-locatiegebonden (in de vorm van een escortbedrijf).

Het is verboden een seksbedrijf uit te oefenen zonder vergunning van de gemeente voor één van de drie typen activiteit. Een vast (niet-mobiel) telefoonnummer is verplicht. Een afschrift van de vergunning moet zichtbaar aanwezig zijn in de betreffende seksinrichting(en), en aan de buitenzijde van de seksinrichting moet zichtbaar zijn dat er een vergunning voor is. In advertenties moet het vaste telefoonnummer en het nummer van de vergunning worden vermeld.

Bedoeling van de wet is de bestrijding van gedwongen prostitutie, vrouwenhandel en prostitutie door minderjarigen door het verkleinen van lokale en regionale verschillen, het verkrijgen van meer zicht en grip op de seksbranche door alle vormen van prostitutie onder een vorm van regulering te brengen, en het vergemakkelijken van toezicht en handhaving.

Naast prostitutiebedrijven (eerste van de drie bovengenoemde typen activiteiten) vallen ook de andere twee typen onder de wet uit vrees voor een verschuiving van de problemen rondom prostitutiebedrijven naar dit soort bedrijven. Zie ook de onderdelen van de wet die alleen betrekking hebben op prostitutie.

Model-APV

In de Model-APV van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten staan onder meer de definities:

• escortbedrijf: de natuurlijke persoon, groep van personen of rechtspersoon die bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was prostitutie aanbiedt die op een andere plaats dan in de bedrijfsruimte wordt uitgeoefend;
• seksinrichting: de voor het publiek toegankelijke, besloten ruimte waarin bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was seksuele handelingen worden verricht, of vertoningen van erotisch-pornografische aard plaatsvinden. Onder een seksinrichting worden in elk geval verstaan: een seksbioscoop, seksautomatenhal, sekstheater, een parenclub of een prostitutiebedrijf waaronder tevens begrepen een erotische-massagesalon, al dan niet in combinatie met elkaar
• sekswinkel: de voor het publiek toegankelijke, besloten ruimte waarin hoofdzakelijk goederen van erotisch-pornografische aard aan particulieren plegen te worden verkocht of verhuurd

en de bepalingen:

• Het is verboden een seksinrichting of escortbedrijf te exploiteren of te wijzigen zonder vergunning van het bevoegd bestuursorgaan.
• Het is de rechthebbende op een onroerende zaak verboden daarin een sekswinkel te exploiteren in door het college in het belang van de openbare orde of de woon- en leefomgeving aangewezen gebieden of delen van de gemeente.

Definities en regels in Amsterdam

Als voorbeeld hierbij de definities en een deel van de regels in de APV van Amsterdam.

Definities:

• escortbedrijf: een ruimte of plek waar bedrijfsmatig of in een omvang alsof het bedrijfsmatig is bemiddeld wordt in prostitutie, die op een andere plaats wordt bedreven dan waar de bemiddeling plaatsvindt
• prostituee: degene die prostitutie bedrijft
• prostitutie: het zich beschikbaar stellen om tegen vergoeding seksuele handelingen met een ander te verrichten
• prostitutiebedrijf: een voor publiek toegankelijke, besloten ruimte waar bedrijfsmatig of in een omvang alsof het bedrijfsmatig is, gelegenheid wordt gegeven tot prostitutie
• prostitutiehotel: een prostitutiebedrijf waar kamers ter beschikking worden gesteld aan prostituees die hun klanten elders hebben geworven
• raamprostitutiebedrijf: een prostitutiebedrijf waar het werven van klanten gebeurt door prostituees die zichtbaar zijn vanaf de weg
• seksautomatenhal: een voor publiek toegankelijke besloten ruimte waar door middel van één of meer automaten voorstellingen van erotisch-pornografische aard worden gegeven
• seksbioscoop: een voor publiek toegankelijke besloten ruimte waar uitsluitend of hoofdzakelijk voorstellingen van erotisch-pornografische aard worden gegeven door middel van audiovisuele apparatuur
• seksinrichting: een seksautomatenhal, seksbioscoop of sekstheater
• sekstheater: een voor publiek toegankelijke besloten ruimte waar ook anders dan door middel van audiovisuele apparatuur of automaten voorstellingen van erotisch-pornografische aard worden gegeven
• sekswinkel: een voor publiek toegankelijke besloten ruimte waar uitsluitend of hoofdzakelijk zaken van erotisch-pornografische aard aan particulieren worden verkocht of verhuurd

Deze terminologie wijkt dus af van die in de bovengenoemde wet; in deze APV is een bordeel geen seksinrichting.

Regels:

• Het is de exploitant en de leidinggevende van een seksinrichting verboden toe te laten dat in de seksinrichting prostitutie of escort wordt bedreven.

Een afwijkende en een aanvullende definitie staan in het bestemmingsplan Burgwallen:

Seksinrichting: een gebouw of gedeelte van een gebouw waarin de bedrijfsvoering geheel of voor een aanmerkelijk deel is gericht op handelingen en/of vertoningen van seksuele en/of seksgerelateerde aard dan wel op detailhandel in seksartikelen. Hieronder wordt in ieder geval niet begrepen een darkroom, dat wil zeggen een donkere ontmoetingsruimte die onderdeel uitmaakt van een horecagelegenheid of sauna, waarin uitsluitend op vrijwillige basis en zonder materiële vergoeding seksuele handelingen kunnen plaatsvinden.

Darkrooms zijn in het plangebied uitsluitend toegestaan op vijf adressen in de Warmoesstraat.

Referenties

Referenties

Referenties: