Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Lesbianisme
Een lesbische vrouw of lesbienne is een vrouw die zich emotioneel en/of seksueel aangetrokken voelt tot andere vrouwen.
Volgens een onderzoek gepubliceerd in 2012 voelt naar schatting 1,4% van de vrouwen van 16 jaar en ouder zich seksueel uitsluitend aangetrokken tot de eigen sekse. Nog eens 16% van de vrouwen is enigszins of evenveel op de eigen sekse gericht en kan als biseksueel getypeerd worden.[1]
Terminologie
De term lesbische vrouw is afgeleid van de naam van het Griekse eiland Lesbos, waar de dichteres Sappho leefde, die over de vrouwenliefde dichtte.[2] Soms spreekt men daarom ook wel over Sapphische liefde.
Voor lesbische vrouwen bestaan de volgende synoniemen:
- Lesbienne: een wat verouderde term voor lesbische vrouwen
- Lesbi: in de jaren tachtig gebruikte afkorting van lesbische vrouwen
- Lesbo: steeds vaker voorkomende afkorting voor lesbische vrouwen, met een wat stoerdere klank
- Pot: van lollepot of potje afgeleid scheldwoord voor lesbische vrouwen, maar door hen zelf ook als geuzennaam gebruikt[3]
- Sapphist: ouderwets en weinig gebruikt woord, afgeleid van de Griekse dichteres Sappho.
Anno 2015 is in Nederland de term LHBT gangbaar, waarmee lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen en transgenders bedoeld worden. Ook wordt LHBTI gebruikt om ook mensen met een intersekse-conditie op te nemen. In de Engelstalige wereld zijn de termen LGBT en LGBTI al langer in zwang, maar ook in Nederland wordt LHBT nu gebruikt door de meeste belangenorganisaties, zoals de Nederlandse Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit COC en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen.[4][5] In Vlaanderen wordt vooral de term holebi gebruikt, waarmee lesbiennes, homoseksuelen en biseksuelen worden bedoeld.
Seksualiteit
Onderzoek door de Universiteit van Indiana uit 2014 wees uit dat lesbische vrouwen het gelukkigst zijn in bed: Gemiddeld bereiken heteroseksuele vrouwen bij 61,6 procent van al hun sekspartijen een orgasme, zo blijkt uit de studie onder 2850 personen. Bij lesbische vrouwen ligt dat gemiddelde een stuk hoger. Zij bereiken bij 74,7 procent van al hun sekssessies een hoogtepunt. [6][7]
Acceptatie en lesbofobie
De sociale acceptatie van lesbische vrouwen in Nederland is hoog: 96% van de bevolking staat positief tegenover homoseksualiteit. 19% van de bevolking neemt aanstoot aan twee zoenende vrouwen. De acceptatie van lesbische vrouwen is daarmee hoger dan de acceptatie van homoseksuele mannen: daar is het percentage van de bevolking dat aanstoot neemt aan twee zoenende mannen 29% (14% aan een zoenende man en vrouw). [8]
Homofobie gericht tegen vrouwen wordt ook wel lesbofobie genoemd. Dit is de angst voor vrouwelijke homoseksualiteit (lesbianisme), met name de angst voor het verschijnsel vrouwelijke homoseksualiteit, de beleefsters hiervan en/of de handelingen en expressievormen die met het voorgaande worden geassocieerd; of de angst om zelf lesbisch te worden; alsmede het gedrag of de houding voortkomend uit deze angst.
De term lesbofobie ontstond om lesbiennes en de vijandigheid tegen hen zichtbaarder te maken. Voorts heeft lesbofobie enkele specifieke kenmerken en oorzaken. Vaak gaat het bijvoorbeeld gepaard met seksisme en machismo.
Geschiedenis
Homoseksualiteit onder vrouwen was heel lang verborgen en stilzwijgend. Lesbische vrouwen waren maatschappelijk onzichtbaar, onder meer doordat seksuele contacten tussen vrouwen als minder problematisch werden gezien dan bij mannen onderling.
In het Berlijn van de jaren 20 en 30 waren er, net als voor de homomannen, een behoorlijk aantal voorzieningen, waaronder een eigen tijdschrift onder de naam Die Freundin.
Lesbische uitgaansgelegenheden
In Nederland
In Nederland bleef het lesbische uitgaansleven tot 1970 beperkt tot een aantal locaties in de steden Den Haag, Amsterdam en Rotterdam.
De meeste uitgaansgelegenheden voor lesbische vrouwen waren en zijn te vinden in Amsterdam, waar zij al vroeg terechtkonden in het gemengde Café 't Mandje aan de Zeedijk, na de oorlog gevolgd door sociëteit De Schakel van het COC. Bij die vereniging vormden lesbische vrouwen slechts 15% van het aantal leden, maar werden bijvoorbeeld van 1961 t/m 1965 succesvolle vrouwenlanddagen georganiseerd, waarop telkens ongeveer 200 vrouwen bij elkaar kwamen. Op de latere locatie van het COC aan de Rozenstraat was er tot 2006 een vaste vrouwendansavond op zaterdag.
Het eerste exclusieve vrouwencafé was Tabu, dat van 1970-1977 gevestigd was in de Leidsekruisstraat 19. Dit werd gevolgd door de nog steeds bestaande cafés Saarein en Vivelavie. Daarnaast waren er ook enkele disco's die op lesbische vrouwen gericht waren: Homolulu in de Kerkstraat (1975-1997), Labyrinth in de Koggestraat (1987-1989) en YouII aan de Amstel (1999-2007).
Elders in de wereld
Waar er in grote steden voor homomannen meerdere of zelfs vele bars en clubs zijn, is er voor lesbische vrouwen vaak maar één uitgaansgelegenheid. Zo is bijvoorbeeld in een aantal grote Amerikaanse steden maar 1 lesbische bar en telde New York er in 2008 drie, met een hoogtepunt rond het jaar 2000, toen er vijf bars speciaal voor vrouwen waren.[9]
De enige nog bestaande lesbische bar in 'homohoofdstad' San Francisco, de Lexington Club, sloot eind 2014, nadat in de voorgaande jaren ook al bekende lesbische cafés in Philadelphia, Chicago en Portland dicht waren gegaan. Als reden voor dit geringe aantal uitgaansgelegenheden wordt wel genoemd dat lesbische vrouwen minder drinken dan mannen, sneller het uitgaan ontgroeien en zich minder prettig voelen in dergelijke cafés.[9]
Lesbische media
Nederland
- Zij aan Zij: het enige Nederlandstalige lesbisch tijdschrift voor Nederland en België.
- Chebba: het tijdschrift van SJA Meidenplaza dat jaarlijks voor en door Amsterdamse vrouwen wordt gemaakt.
- FemFusion.nl: een sociaalnetwerksite voor lesbische vrouwen.
- Girls Like US: Engelstalig tijdschrift.
Elders in de wereld
- Diva: lesbisch tijdschrift voor Groot-Brittannië opgericht in 1994.
- Curve: Noord-Amerikaans tijdschrift voor het eerst uitgegeven in 1990 in San Francisco.
Zie ook
Literatuur
- Judith Schuyf, Een stilzwijgende samenzwering. Lesbische vrouwen in Nederland 1920-1970, Amsterdam 1994.
- Hemker, Mirjam & Huijsmans, Linda. Lesbo-encyclopedie. Amsterdam: Ambo, 2009.
Externe links
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Lesbianism symbols op Wikimedia Commons.