Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Cautaerts
| Huis d'Enghien de Coutereau | ||
| ||
| Wapenspreuk | Atis et Sapientia | |
| Stamvader | Jakemin Philippe de Coutard | |
| Familiehoofd | M. Cautaerts | |
| Etniciteit | Belgisch / Frans | |
| Hoofdtak | d'Enghien de Coutereau | |
| Zijtakken |
Cautaerts, Frénais de Coutard, Cautaerts de Steenbrugghe, Cautaert | |
De familie de Couterau - de Coutard - Cautaerts - Frénais de Coutard - Cautaerts de Steenbrugghe - Cautaert, is een oud-Waals geslacht van Franse oorsprong, afstammend van Jakemin d'Enghien de Couttereau. Alle familieleden zijn rechtstreekse afstammelingen van de Heren van Edingen. De familie behoort tot de Franse adel en voert in Frankrijk nog altijd de titel van graaf, overdraagbaar op de eerstgeboren zoon. De andere leden uit het huis dragen de titel Baron of Barones. Door huwelijken werd de familie de toestemming gegeven om de familienaam uit te breiden tot de Frénais de Coutard.
In Vlaanderen verloor ze stilaan haar Franse karakter, dit was vooral door de vele oorlogen. Ten tijde van Filips II van Spanje, steunde de familie getrouw de koning. Maar dit was tegen de wil van de Vlamingen en Brabanders. Als de familie hier een deftig onderkomen wilde hebben en als heren werden aanzien moesten ze de taal van het volk spreken alsook hun naam veranderen en vernederlandsen. Anders konden ze terug naar Frankrijk keren. Maar de liefde en het geloof besliste dat de familie al haar waarden en privileges achter moest laten en haar familienaam veranderde. Dit werd door de koning niet in dank afgenomen en hij besliste om de adeldom op te heffen voor de familieleden in het toenmalige graafschap Vlaanderen.
De familie heeft haar wortels tot de in de 11e eeuw, de Heren van Edingen. Door huwelijken komen in de stamboom vooraanstaande families als de Cröy, d'Aerenberg en de Mérode voor.
Door oorlogen en politieke situaties werd de naam de Coutereau vernederlandst naar Cautarts. De familie is bouwheer van verschillende kastelen in de buurt van Edingen, alsook het Kasteel van Westmalle, dat tot lange tijd in handen van de familie was en in 1695 verkocht werd.
Betekenis
De familienaam Cautaerts is in de eerste plaats een plaatsnaam, in tegenstelling tot wat sommige woordenboeken beweren. De familienaam is afkomstig van het dorpje Cauterets, in Zuid-Frankrijk. Cauterets is gelegen in de Pyreneeën tussen Lourdes en de grens met Spanje (tussen Pamplona en Andorra). In Cauterets ligt ook het ontstaan van de familie. De familienaam is doorheen de geschiedenis altijd Frans getint geweest. Zo ook in de 11e en 12e eeuw, tijdens de Spaanse Inquisitie en tijdens de trek naar de Lage landen. Pas nadien kreeg de familienaam een Nederlands karakter. Volgens verschillende woordenboeken zouden er nog enkele betekenissen bestaan voor de familienaam. Cautaerts lijkt een echte Nederlandse familienaam. In werkelijkheid bestaat deze Nederlandse nog niet zo lang. Het is een Franse naam, afkomstig van het Franse Coutard. Coutard of Coutereau is een afleiding van "cotte", wat herenrok of wapenrok betekent. Een tweede betekenis van deze familienaam is het Middelnederlands "cauter" of "kouter". Dit is afkomstig uit het Latijn "cultura", wat akker of bebouwd land betekent.
Oorsprong
De oorsprong van de familie Cautaerts gaat terug tot de 10e en 11e eeuw in Frankrijk. In het huidige België treffen we de eerste personen aan in 1338. Toen werd voor het eerst in een oorkonde ridder Jakemin Cottart of Coutard vermeld. In de oorkonde staat achter de naam van ridder Jakemin de Coutard de stad Nijvel vermeld. Waarschijnlijk zou in deze Waalse stad Nijvel (Nivelles) de eerste voorvader van de huidige familie Cautaerts opduiken (in België). Volgens een familielegende zou niet Nijvel, maar Doornik de plaats zijn waar de eerste naamgenoot in België terug te vinden is.
Wapenschild
De familie d'Enghien de Coutereau had al een familiewapen, dat dateert uit de peridode (1337-1453). Ook werd toen de Huisorde de Coutereau ingericht.
Sinds de 19e eeuw is de familie Cautaerts terug in het bezit van een familiewapen. De kleuren van het familiewapen zijn keel (rood, wat staat voor moed en opoffering) en zilver (metaal, wat staat voor trouw). De wapenspreuk "Atis et Sapientia", betekent: "Eerbied en Wijsheid".
Op 1 november 2021 werd in de Sint-Appoloniakerk te Ledeberg (Roosdaal) de vlag met het familiewapen gewijd door de pastoor van Roosdaal. Dit gebeurde met de goedkeuring en zegen van aartsbisschop Jozef De Kesel, aartsbisschop van België.
Verspreiding van de familienaam
Het is geen familienaam die veel voorkomt in België. In 1998 droegen maar 211 personen in België de familienaam. Opvallend is wel dat er 2 grote gebieden in België zijn waar de naam voorkomt. De meeste leden wonen in het Pajottenland (omgeving Roosdaal) - Denderstreek (Aalst-Ninove) een ander gebied waar de familienaam veel voorkomt, is door huwelijk is het Duitstalig gebied in België (Eupen - Sankt Vith). Alle personen stammend uit deze familie hebben dezelfde voorvader.
Stamboom
- Ansiaul d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1030, ridder, Heer van Edingen Lijst van heren van Edingen
- Englebert I d'ENGHIEN de COUTEREAU 1065, ridder, Heer van Edingen
- Englebert II d'ENGHIEN de COUTEREAU 1090, ridder, Heer van Edingen
- Hugues d'ENGHIEN de COUTEREAU 1120-1190, ridder, Heer van Edingen
- Englebert III d'ENGHIEN de COUTEREAU1140-1205 , ridder, Heer van Edingen x Elisabeth De Trazegnies
- Siger I d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1185-1253, ridder, Heer van Edingen
- Gauthier I d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1210-1271, ridder, Heer van Edingen
- Gauthier II d'ENGHIEN de COUTEREAU 1267-1309, ridder, Heer van Edingen
- Gauthier III d'ENGHIEN de COUTEREAU1302-1345
- Jean (Jakemijn) d'ENGHIEN de COUTEREAU †1380
- Engelbertus d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1360-1415
- Jean d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1400-1478
- Louis d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1432-1503
- Pierre d'ENGHIEN de CAUTEREAU ca 1469-1540
- Jean d'ENGHIEN de CAUTART ca 1495-1554
- Philippe Cautaert, geboren 1524- 1577
- Henri Cautaert. Hij trouwde met Cathelijne Meganckx (buitenpoorters van de stad Geraardsbergen)
- Josse I Cautaert, geboren rond 1595 - 1673. Hij trouwde met Cathérine van Bonte (dochter uit het geslacht van de Heren van Kortenberg)
- Philip Cautaerts de Steenbrugghe
- Adrien Cautaert 1626 - 1662. Hij trouwde met Petronille Cardoen, grootgrondbezitters te Meerbeke (Ninove)
- Henri Cautaert 1664 - 1725. Hij trouwde met Marie de Leytens d'Idderghem, schepen en burgermeester
- Jean Cautaert 1699 - 1743. Hij trouwde met Anne de Beeckman
- Jean-Baptist Cautaerts 1737 - 1779. Hij trouwde met Anne Marie Grijseels, pachter, rentenier te Okegem
- Pierre Joseph Cautaerts 1774 - 1845. Hij trouwde met Josine Philippine Josine Appelmans, eerste Cautaerts te Pamel
- Josse II Cautaerts 1810 - 1895. Hij trouwde met Marie Elisabeth Hemmerijckx
- François Joseph Cautaerts 1853 - 1935. Commandeur in de Kroonorde. Eigenaar van het Nevelsborrebos te Pamel. Trouwde met Marie-Cathérine de Houtem Baronie Houtem (via een voorouder is deze familie verwant met Paola Ruffo di Calabria en de familie Van Cauwelaert)
- Josephus Desiderius Cautaerts 1888 - 1962. Hij trouwde met Clémentine Bornauw, laatste kerkbaljuw "suisse" in de Sint-Gaugericuskerk (Pamel)
- Frans Cautaerts (1909-2000)
- Clément Cautaerts (1911-1995) x Germaine van Belle
- Marie Cautaerts (1915-2005) x Albert Joseph de Medts (1917-1976)
- Hyppoliet Cautaerts (1923-1998) x Julie Hélène Verpaelst (1920-2006)
- Frieda Berlindis Cautaerts (1945)
- Lydia Clémentine Lucienne Cautaerts (1947)
- Etienne Albert Cautaerts (1951-2009) x Yvette Alice Geldhof (1951)
- Anja Maria Cautaerts (1971) x Jos Willems
- Philip Cautaerts (1975) x Nancy Devogel
- Robbe Cautaerts (2006)
- Marc Cautaerts (1962) x Christina Marcellina Renders (1961), verwantschap met de families Van den Bossche, De Liedekerke
- Koenraad Hyppoliet Marie Désiré Joseph Cautaerts (1986), Kerkbaljuw "suisse" te Meerbeke (Ninove) en Aarschot)
- Ann Cautaerts (1964)
- Joseph Benedictus Cautaerts 1889 - 1973. Hij trouwde met Maria Joanna Valckenier
- Marie Celine Cautaerts 1890 - 1961. Zij trouwde met Henri Barbé
- Marie Celestine Cautaerts 1891 - 1988, ongehuwd
- Carolus Ludovicus Cautaerts 1893 - 1970. Hij trouwde met Maria Jules Laureyssen (tak uit Antwerpen)
- Frans Cautaerts (1925-2004) x Angela Van der Kelen
- Leo Cautaerts (1951) x Edith Warnez
- Paul Cautaerts (1952) x Eveline Vets
- Frans Cautaerts (1925-2004) x Angela Van der Kelen
- Marie Julie Cautaerts 1894 - 1983, ongehuwd
- Marie Victoire Cautaerts 1896 - 1896
- Marie Victoire Cautaerts 1897 - 1897
- Hortense Marie Clémentine Angeline Cautaerts 1898 - 1970. Zij trouwde met Jonkheer Victor Mertens de Wilmars
- Jean Baptist Cautaerts 1899. Hij trouwde met mdm van der Stockt
- Pierre Cautaerts, geestelijke onder de naam Boudewijn
- Bertha Eugenie Cautaerts 1902 - 1992. Zij trouwde met Renaat van der Stockt
- Remi Cautaerts 1904 - 1999. Hij trouwde met Celine Meulemans (tak uit Aalst-Gijzegem)
- Rosa Cautaerts
- Frans Cautaerts x Renée Haelterman
- Alphonse Joseph Cautaerts 1906 - 1997. Hij trouwde met Clémence Segers (tak uit Brussel)
- François Cautaerts
- Roger Cautaerts x Ghislaine Rodenbach
- Victor Cautaerts 1908 - 1982. Hij trouwde met Ludovica De Boitselier (1910 - 1989)
- Georges Cautaerts - Louisa Guldemont
- Hugo Cautaerts / Patrick Cautaerts - Pascale Courtoy
- Chiara Cautaerts / Sven Cautaerts
- Justin Cautaerts / Chloe Cautaerts
- Josephus Desiderius Cautaerts 1888 - 1962. Hij trouwde met Clémentine Bornauw, laatste kerkbaljuw "suisse" in de Sint-Gaugericuskerk (Pamel)
- François Joseph Cautaerts 1853 - 1935. Commandeur in de Kroonorde. Eigenaar van het Nevelsborrebos te Pamel. Trouwde met Marie-Cathérine de Houtem Baronie Houtem (via een voorouder is deze familie verwant met Paola Ruffo di Calabria en de familie Van Cauwelaert)
- Josse II Cautaerts 1810 - 1895. Hij trouwde met Marie Elisabeth Hemmerijckx
- Pierre Joseph Cautaerts 1774 - 1845. Hij trouwde met Josine Philippine Josine Appelmans, eerste Cautaerts te Pamel
- Jean-Baptist Cautaerts 1737 - 1779. Hij trouwde met Anne Marie Grijseels, pachter, rentenier te Okegem
- Jean Cautaert 1699 - 1743. Hij trouwde met Anne de Beeckman
- Henri Cautaert 1664 - 1725. Hij trouwde met Marie de Leytens d'Idderghem, schepen en burgermeester
- Adrien Cautaert 1626 - 1662. Hij trouwde met Petronille Cardoen, grootgrondbezitters te Meerbeke (Ninove)
- Henri Cautaert. Hij trouwde met Cathelijne Meganckx (buitenpoorters van de stad Geraardsbergen)
- Philippe Cautaert, geboren 1524- 1577
- Jean d'ENGHIEN de CAUTART ca 1495-1554
- Pierre d'ENGHIEN de CAUTEREAU ca 1469-1540
- Louis d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1432-1503
- Jean d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1400-1478
- Engelbertus d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1360-1415
- Jean (Jakemijn) d'ENGHIEN de COUTEREAU †1380
- Gauthier III d'ENGHIEN de COUTEREAU1302-1345
- Gauthier II d'ENGHIEN de COUTEREAU 1267-1309, ridder, Heer van Edingen
- Gauthier I d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1210-1271, ridder, Heer van Edingen
- Siger I d'ENGHIEN de COUTEREAU ca 1185-1253, ridder, Heer van Edingen
- Englebert III d'ENGHIEN de COUTEREAU1140-1205 , ridder, Heer van Edingen x Elisabeth De Trazegnies
- Hugues d'ENGHIEN de COUTEREAU 1120-1190, ridder, Heer van Edingen
- Englebert II d'ENGHIEN de COUTEREAU 1090, ridder, Heer van Edingen
- Englebert I d'ENGHIEN de COUTEREAU 1065, ridder, Heer van Edingen
Trivia
- Charlotte Robertine Coutard, dochter van Gui Pierre Coutard (Ridder in de orde van Saint-Louis), trouwde op 30 oktober 1800 met Pierre Charles Graaf de Moreton de Chabrillan (1771-1817). Zij kregen twee zonen Charles, graaf de Charbillan (1796-1883) en Adelbert Joseph (1801-1801). Hun oudste zoon trouwde met Honorine de la Tour du Pin la Charce, dochter van René, markies de la Tour du Pin la Charce en van Honorine Grimaldi (prinses van Monaco). Uit het huwelijk van Charles en Honorine Grimaldi werden twee zonen geboren: Hyppoliet Camille (1828-1900), trouwde later met Anne Françoise de Cröy en Louis Robert werd ridder in het legioen van eer (1832-1892).
- Henri Cautaerts werd gewond door een kogel in de linkerschouder op 23 september 1830. Hij vocht mee tijdens de Belgische revolutie van 1830. Het incident vond plaats op het Koningsplein te Brussel. Later kreeg hij de medaille van het vuurkruis uit handen van koning Leopold I.
Aanverwante families
- Appelmans
- Beeckman de West-Meerbeeck
- Bornauw
- Brepols
- De Ligne
- de Croÿ
- De Liedekerke
- de Leytens d'Idderghem
- De Merode
- de Moreton de Chabrillan
- De Trazegnies
- Frénais de Coutard
- Hemmerijckx
- Mertens de Wilmars
- Ruffo di Calabria
- van Bonte
- Van Cauwelaert
- de Houtem (Baronie Houtem)
Personen met de achternaam Cautaerts, Coutard
- Josephus Desiderius Cautaerts, de laatste Kerkbaljuw van Pamel (deelgemeente van Roosdaal)
- François Cautaerts, Belgisch schilder
- Louis François Coutard, Graaf, Luitenant-Generaal in het leger van Napoleon
- Petrus Josephus Cautaerts, gemeenteraadslid te Pamel, voorzitter V.O.S en voorzitter Pamelse oud-strijders
- Koenraad Cautaerts, Kerkbaljuw "suisse" in de Onze-Lieve-Vrouwekerk (Aarschot) en de Sint-Pieterskerk te Meerbeke (Ninove) [1] [2]
Externe links
- º (nl) VRT NWS. Kerkbaljuw terug bij zondagsmis in Aarschot: "Vroeger zetten we mensen buiten, nu eerder ceremonieel". vrtnws.be (2022-01-30) Geraadpleegd op 2022-02-01
- º (nl) Onze-Lieve-Vrouwekerk van Aarschot heeft opnieuw een 'suisse': "Vroeger zette hij mensen buiten als ze praatten, nu is het eerder ceremonieel". ROB-tv - Regionale Omroep Brabant Geraadpleegd op 2022-02-01