Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Voormalige Nederlandse gemeenten A

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Dit is een lijst van voormalige Nederlandse gemeenten, overeenkomstig de stand van zaken per 1 januari 2011.

Voor een overzicht van naamswijzigingen en opheffingen van Nederlandse gemeenten, zie lijst van voormalige Nederlandse gemeenten per provincie.

Inleiding

Tot 1795 kende Nederland, destijds de Republiek, sterk uiteenlopende vormen van lokaal bestuur. Tijdens de Bataafse Republiek (1795-1806) werden naar Frans voorbeeld dorpen en steden gelijkgesteld in een nieuwe bestuursvorm met de naam gemeente. In de Staatsregeling des Bataafschen Volks van 1 mei 1798 werd de term gemeente voor het eerst gebruikt als aanduiding voor de plaatselijke besturen. Dit zorgde echter nog niet direct voor een systematische organisatie van het gemeentewezen of voor een systematische verdeling van het land in gemeenten. Het duurde tot in de loop van 1811 voordat de rechtspraak, de notariële taken en de waterschapstaken afzonderlijk waren georganiseerd. Pas vanaf toen kregen de gemeenten de plaats in het openbaar bestuur die ze nu ook nog hebben, zij het met aanvankelijk minder taken en bevoegdheden. Op 1 januari 1812 werd de eerste systematische indeling van kracht. In onderstaand overzicht zijn alle gemeenten opgenomen die op of na dat moment in Nederland hebben bestaan en die inmiddels niet meer als zelfstandige gemeente bestaan.

Overzicht

A'dam
code[1] 		CBS
code 		Provincie Gemeente Alternatieve namen Burg Bestaan vanaf Ontstaan uit Bestaan tot Opgegaan in Opmerkingen
10531 1000 (647) Zeeland Aagtekerke Aagtekerk Lijst 01-07-1966 Mariekerke
10228 Gelderland Aalst (Gelderland) Lijst 01-01-1818 Poederoijen
11423 1001 Noord-Brabant Aalst (Noord-Brabant) Lijst 01-01-1923 Waalre
11020 0648 Zeeland[2] Aardenburg Lijst 01-01-1995 Sluis-Aardenburg Viel van 14-02-1814 tot 28-04-1814 onder speciaal bestuur, daarna tot 19-09-1814 onder de provincie Brabant
11242 1002 Zuid-Holland Aarlanderveen Aarlanderveen en Pulmot Lijst 01-01-1918 Alphen aan den Rijn
10757 0739 Noord-Brabant Aarle-Rixtel Aarle; Aarle Rixtel; Aarle-Rikstel Lijst 01-01-1997 Laarbeek
10439 0359 Noord-Holland Abbekerk Abbekerk en Lambertschaag; Abbekerk en Lambertshage Lijst 01-01-1979 Noorder-Koggenland
11026 0481 Zuid-Holland Abbenbroek Lijst 01-01-1980 Bernisse
10712 Utrecht[2] Abcoude (Oud) Lijst 01-01-1818 Abcoude-Proostdij (naamswijziging) Viel tot 19-09-1814 onder de provincie Noord-Holland
10712 0305 Utrecht Abcoude Lijst 01-05-1941 Abcoude-Baambrugge, Abcoude-Proostdij 01-01-2011 De Ronde Venen
11184 1003 Utrecht Abcoude-Baambrugge Abcoude Baambrugge; Abkoude-Baambrugge; Abkoude-Baambrug; Baambrugge Lijst 01-01-1818 Baambrugge (naamswijziging) 01-05-1941 Abcoude
10712 1004 Utrecht Abcoude-Proostdij Abcoude Proosdij; Abcoude Proostdij; Abcoude, Proostdij en Aasdom; Abcoude-Proosdij; Abcoude-Proostdij en Aasdom; Abkoude-Proosdij Lijst 01-01-1818 Abcoude (Oud) (naamswijziging) 01-05-1941 Abcoude
11068 Utrecht Abstede Lijst 01-01-1818 Utrecht 01-08-1823 Utrecht
10946 1301 Zuid-Holland Abtsregt Absregt Lijst 01-04-1817 Pijnacker 01-09-1855 Vrijenban
10141 1302 Utrecht Achthoven (Montfoort) Lijst 01-01-1818 Linschoten 08-09-1857 Linschoten
10524 1005 Utrecht Achttienhoven (Utrecht) Lijst 01-01-1818 Westbroek 01-01-1954 Westbroek
10972 1303 Zuid-Holland Achttienhoven (Zuid-Holland) Achttienhoven en de Bosch Lijst 01-04-1817 Nieuwkoop 01-09-1855 Nieuwkoop
10013 1304 Zuid-Holland Ackersdijk en Vrouwenregt Ackersdijk; Ackersdijk c.a. Lijst 01-04-1817 Pijnacker 01-09-1855 Vrijenban
10996 0001 Groningen Adorp Lijst 01-01-1990 Winsum
10999 0002 Groningen Aduard Adeward Lijst 01-01-1990 Zuidhorn
10157 1006 Friesland Aengwirden Ængwirden; Engwirden Lijst 01-10-1816 Tjalleberd (naamswijziging) 01-07-1934 Heerenveen
11015 Gelderland Afferden (Gelderland) Lijst 01-01-1818 Druten
10346 0360 Noord-Holland Akersloot Akersloot en Woude Lijst 01-01-2002 Castricum
10140 Friesland Akkrum Lijst 01-01-1812 01-10-1816 Utingeradeel
10124 0477 Zuid-Holland Albrandswaard (Oud) Albrandswaard en Kijvelanden; Albranswaard Lijst 01-04-1817 Poortugaal 01-01-1842 Poortugaal
10745 Noord-Brabant Alem Lijst 01-01-1821 Alem, Maren en Kessel
10495 1007 Noord-Brabant Alem, Maren en Kessel Alem; Alem c.a. Lijst 01-01-1821 Alem; Maren; Kessel (Noord-Brabant) 01-01-1958 Lith; Maasdriel
10349 0483 Zuid-Holland Alkemade Lijst 01-01-2009 Kaag en Braassem
11053 Overijssel Almelo (Oud) Almeloo Lijst 01-07-1818 Ambt Almelo; Stad Almelo
10001 Friesland Almenum Lijst 01-01-1812 01-10-1816 Barradeel; Franekeradeel
10788 0740 Noord-Brabant[2] Almkerk Almkerk c.a.; Almkerk en Uitwijk Lijst 01-01-1973 Woudrichem; Werkendam Viel van 19-09-1814 tot 10-02-1815 onder de provincie Zuid-Holland
10517 1008 Zuid-Holland Alphen (Zuid-Holland) Alfen; Alphen en Rietveld Lijst 01-01-1918 Alphen aan den Rijn
10995 Gelderland Alphen (Gelderland) Lijst 01-01-1818 Appeltern
10710 0741 Noord-Brabant Alphen en Riel Alfen (Noord-Brabant); Alfen en Riel; Alphen c.a. Lijst 01-01-1997 Alphen-Chaam; Goirle
11065 1009 Overijssel Ambt Almelo Almelo (Ambt); Ambt Almeloo; Ambt-Almelo; Schoutambt Almelo Lijst 01-07-1818 Almelo (Oud) 01-01-1914 Almelo
11400 0142 Overijssel Ambt Delden Ambt-Delden; Delden (Ambt); Schoutambt Delden Lijst 01-07-1818 Delden 01-01-2001 Hof van Twente
10396 1010 Gelderland Ambt Doetinchem Ambt Deutekom; Ambt-Doetinchem; Doetinchem (Ambt) Lijst 01-01-1818 Hummelo 01-01-1920 Doetinchem
10174 1011 Overijssel Ambt Hardenberg Ambt-Hardenberg; Hardenberg (Ambt); Schoutambt Hardenberg Lijst 01-07-1818 Hardenberg (Oud) 01-05-1941 Hardenberg
10456 1679 Limburg Ambt Montfort Lijst 01-02-1994 Posterholt (naamswijziging) 01-01-2007 Roerdalen
11069 1012 Overijssel Ambt Ommen Ambt-Ommen; Ommen (Ambt); Schoutambt Ommen Lijst 01-07-1818 Ommen (Oud) 01-05-1923 Ommen
11088 1013 Overijssel Ambt Vollenhove Ambt-Vollenhove; Schoutambt Vollenhove; Vollenhove (Ambt) Lijst 01-07-1818 Vollenhove (Oud) 01-02-1942 Vollenhove
10922 0883 Limburg Amby Ambij Lijst 01-07-1970 Maastricht
11349 0485 Zuid-Holland Ameide Lijst 01-01-1986 Zederik
11372 0306 Utrecht Amerongen Lijst 01-01-2006 Utrechtse Heuvelrug
10863 0486 Zuid-Holland Ammerstol Lijst 01-04-1817 Bergambacht 01-01-1985 Bergambacht
10151 0198 Gelderland Ammerzoden Amerzoden; Ammersooi; Ammersooien; Well en Ammerzoden Lijst 01-01-1999 Maasdriel
10062 0884 Limburg Amstenrade Lijst 01-01-1982 Schinnen
10871 0742 Noord-Brabant[2] Andel Andel c.a.; Op- en Neer-Andel Lijst 01-01-1973 Woudrichem Viel van 19-09-1814 tot 10-02-1815 onder de provincie Zuid-Holland
10822 0364 Noord-Holland Andijk Lijst 01-01-2011 Medemblik
11131 0199 Gelderland Angerlo Angerloo Lijst 01-01-2005 Zevenaar
10158 Friesland Anjum Lijst 01-01-1812 01-10-1816 Oostdongeradeel
10936 1014 (365) Noord-Holland[2] Ankeveen Lijst 01-01-1818 Nederhorst den Berg 01-08-1966 's-Graveland (Noord-Holland) Viel tot 01-10-1819 onder de provincie Utrecht
10787 0105 Drenthe Anloo Anlo Lijst 01-01-1998 Aa en Hunze
10344 0366 Noord-Holland Anna Paulowna Anna-Paulowna Lijst 01-08-1870 Zijpe 01-01-2012 Hollands Kroon
11296 0201 Gelderland Appeltern Altforst en Appeltern Lijst 01-01-1984 Wamel
10202 0885 Limburg Arcen en Velden Arcen c.a.; Arsen Lijst 01-01-1816 Velden (naamswijziging) 01-01-2010 Venlo
10079 0487 Zuid-Holland Arkel Arkel en Rietveld Lijst 01-04-1817 Kedichem 01-01-1986 Giessenlanden
11419 0649 Zeeland Arnemuiden Arnemuiden c.a.; Arnemuiden met Nieuwerkerk en Mortière Lijst 01-01-1997 Middelburg (Zeeland)
11440 Friesland Arum Lijst 01-01-1812 01-10-1816 Wonseradeel
11369 0488 Zuid-Holland Asperen Lijst 01-01-1986 Vuren
11373 0367 Noord-Holland Assendelft Lijst 01-01-1974 Zaanstad
11060 Friesland Augustinusga Lijst 01-01-1812 01-10-1816 Achtkarspelen
11147 0368 Noord-Holland Avenhorn Avenhorn en Oostmijzen Lijst 01-01-1979 Wester-Koggenland
11190 0143 Overijssel Avereest Averreest Lijst 01-07-1818 Ommen (Oud) 01-01-2001 Hardenberg
11289 0650 Zeeland[2] Axel Aksel Lijst 01-01-2003 Terneuzen Viel van 14-02-1814 tot 28-04-1814 onder speciaal bestuur, daarna tot 19-09-1814 onder de provincie Brabant
11184 Utrecht[2] Baambrugge Lijst 01-01-1818 Abcoude-Baambrugge (naamswijziging) Viel tot 19-09-1814 onder Noord-Holland

Toelichting

Bovenstaand overzicht bevat de volgende kolommen:

  • Amsterdamse code
Hier staat de Amsterdamse code vermeld die is toegekend aan de gemeente. Deze codering van gemeenten is ontwikkeld ten behoeve van historisch onderzoek.
  • CBS-code.
Hier staat de CBS code vermeld die is toegekend aan de gemeente. Deze codering van gemeenten is initieel in 1966 door het CBS ontwikkeld en wordt onder meer toegepast in de Gemeentelijke basisadministratie van persoonsgegevens.
Er zijn 37 gemeenten aan welke voor hun opheffing een driecijferige code is toegekend en aan welke later, na hun opheffing, een viercijferige code is toegekend. De driecijferige code staat bij deze gemeenten tussen haakjes vermeld achter de nieuwere viercijferige code.
  • Provincie
Hier staat de provincie vermeld waartoe de gemeente behoorde op dag vóór haar opheffing. Bij de gemeenten die zijn opgeheven in de periode dat Nederland in departementen was opgedeeld, dat wil zeggen vóór mei 1814 resp. wat betreft Limburg vóór oktober 1815, is de provincie vermeld waartoe de gemeente zou hebben behoord als deze in mei 1814 resp. oktober 1815 nog zou hebben bestaan. Wanneer een gemeente in de loop van de tijd ook tot andere provincies heeft behoord, dan staan in de kolom opmerkingen hierover nadere details.
  • Gemeente
Hier staat de naam van de gemeente vemeld zoals deze in de opheffingswet was opgenomen (op enkele duidelijke fouten na), dan wel formeel of min of meer officieel gewijzigde gemeentenamen (waarbij de gemeente bleef bestaan).
Wanneer een gemeente is opgeheven en later onder dezelfde naam weer is opgericht (al dan niet hetzelfde grondgebied beslaand), komt deze gemeente twee maal voor, waarbij de naam voor de eerste bestaansperiode het achtervoegsel '(Oud)' heeft.
Wanneer een gemeentenaam in de loop van de tijd gebruikt is voor twee geheel verschillende gemeenten (al dan niet op hetzelfde moment), dan wordt deze gevolgd door een niet officiële nadere aanduiding ter onderscheid (vaak, maar niet altijd, de provincienaam) die niet behoort tot de officiële naam. Bijv. Aalst (Noord-Brabant) ter onderscheid van Aalst (Gelderland).
  • Alternatieve namen
Hier staat een opsomming van naamsvarianten vermeld die in de loop van de tijd in diverse bronnen met betrekking tot de gemeente zijn gehanteerd.
  • Burgemeesters
Hier staat een verwijzing vermeld naar een eventuele lijst van burgemeesters van de betreffende gemeente.
  • Bestaan vanaf
Hier staat de datum vermeld waarop de gemeente is ontstaan. Wanneer deze kolom leeg is, wil dat zeggen dat deze datum ligt vóór 1 januari 1812.
  • Ontstaan uit
Hier staat vermeld uit welke gemeente(n) de nieuwe gemeente is ontstaan, als dit heeft plaatsgevonden ná 1 januari 1812.
Toevoegingen nadien worden hier niet vermeld.
  • Bestaan tot
Hier staat de datum vermeld van de eerste dag waarop de gemeente met deze naam niet meer bestond.
  • Opgegaan in
Hier staat de naam vermeld van de (reeds bestaande of nieuwe) gemeente waarin de gemeente opging. Bij opsplitsingen staan meerdere namen vermeld.
  • Opmerkingen
Hier staan eventuele aanvullende opmerkingen vermeld.

Zie ook

  1. º Referentie: www.volkstellingen.nl - De Amsterdamse Code. Geraadpleegd op 7 maart 2010.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Noot: Deze gemeente heeft in de loop van de tijd tot verschillende provincies behoord.
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Voormalige_Nederlandse_gemeenten_A&oldid=96626"