Peter Rijpkema

Peter Paul Rijpkema is hoogleraar Algemene Rechtsleer aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). Hij is gepromoveerd op 27 mei 2010. Van 2000 tot 2008 was hij hoofddocent aan de Universiteit Utrecht. Rijpkema heeft gestudeerd aan de UvA. Hij kwam in februari 2013 in opspraak nadat NRC Handelsblad uitvoerig geïllustreerd meldde, dat hij tweederde van een onder zijn naam gepubliceerd handboek letterlijk had overgenomen uit het boek van zijn voorganger. Volgens een speciaal voor deze kwestie door het college van bestuur van de UvA benoemde integriteitscommissie met externe deskundigen was er niettemin geen sprake van plagiaat of schending van de wetenschappelijke integriteit. Dit oordeel is door het universiteitsbestuur overgenomen. De gegevens uit het rapport van de integriteitscommissie zijn door Folia Magazine, weekblad voor UvA en HvA, verwerkt tot een reconstructie van de zaak-Rijpkema onder de titel 'Rijpkema-gate'. Sjoerd de Jong, ombudsman van NRC Handelsblad, concludeerde dat er geen herhaling van het wangedrag van Diederik Stapel was vertoond, maar dat er wel enige onzorgvuldigheid aan Rijpkema te verwijten viel.
Dit was echter niet het laatste woord. De zaak kreeg een vervolg doordat twee van de oorspronkelijke klagers verontwaardigd waren over de uitkomst van deze binnen de UvA gevolgde procedure. Zij hebben zich voor een nader oordeel gewend tot het Landelijk Orgaan Wetenschappelijke Integriteit (LOWI), een onafhankelijke instantie van de KNAW, NWO en de VSNU. Het LOWI oordeelt in het najaar van 2013 dat het onjuist is om te spreken van 'excuseerbare' onzorgvuldigheid, en dat de handelwijze van Rijpkema wel degelijk als schending van wetenschappelijke integriteit te kwalificeren is, weliswaar niet vanwege plagiaat, maar op een andere grond, te weten 'miskenning van auteurschap' (denial of [co]authorship). Volgens het LOWI heeft Rijpkema 'geen of onvoldoende recht gedaan aan de wetenschappelijke belangen en het auteurschap en gemeenschappelijk auteurschap van de auteurs' van de overgenomen teksten, doordat hij 'hun wetenschappelijke bijdragen onvoldoende kenbaar en herkenbaar' heeft gepresenteerd. Zijn verantwoording van de inhoud van het omstreden boek wordt beoordeeld als 'onjuist, misleidend en in verregaande mate onvoldoende'. Het LOWI adviseert het bestuur van de UvA om zijn eerdere besluit te herzien, Rijpkema alsnog een passende sanctie op te leggen en hem schriftelijk te berispen, en om passende maatregelen te nemen ter voorkoming van dergelijke schending van wetenschappelijke integriteit in de toekomst. Op 21 november 2013 bericht NRC Handelsblad dat het LOWI-advies verschenen is, en dat de universiteit het advies volledig heeft overgenomen. De krant geeft ook een koppeling naar het advies, dat geanonimiseerd gepubliceerd is op de website van de KNAW.

Bibliografie

• State perfectionism and personal freedom (1995) (proefschrift)
• Inleiding in de rechtswetenschap (2009)
• De persoon op de grenzen van het recht (2010) (inaugurele rede)
• De Arubaanse rechtsstaat als institutioneel netwerk (2012)

Externe link

• Homepage Rijpkema aan de Universiteit van Amsterdam

Voetnoten