Humaniora

Humaniora is

de studie van de Griekse en Latijnse taal- en letterkunde
de geesteswetenschappen (alfawetenschappen)

Deze betekenissen lijken ook op de definitie van het Engelse woord humanities: studies die bedoeld zijn om algemene kennis en intellectuele vaardigheden op te bouwen, niet zozeer beroepsvaardigheden.^[1]

In België was het de benaming voor het schoolonderwijs vanaf ca. 12,5 jaar, waarin oorspronkelijk de studie van het Latijn een belangrijke plaats innam. Het was vergelijkbaar met het gymnasium in Nederland. Tegenwoordig wordt hiervoor in Vlaanderen de term algemeen secundair onderwijs gebruikt: het aso-onderwijs. Nadat in 1970 het vernieuwd secundair onderwijs (v.s.o.) werd ingevoerd, bleef de Humaniora in het traditioneel onderwijs nog bestaan. Uiteindelijk werd in 1988 beslist dat de scholen moesten overstappen op een ’eenheidsstructuur’. Dit betekende het einde van de benaming Humaniora als officiële schoolrichting – en van het v.s.o. Wanneer in sommige scholen in België nog de term humaniora gebruikt wordt, is deze nu synoniem aan algemeen secundair onderwijs.

Men onderscheidde in de humaniora tussen:

de Oude (of Klassieke) Humaniora: de afdelingen Grieks-Latijn en Latijn-Wiskunde

In een oude indeling van de klassieke humaniora heette het vijfde studiejaar de Poesis ofte Poëzis, en het zesde jaar de Retorica.

de Moderne Humaniora: de afdelingen Menswetenschappen, Economie, of andere. De klemtoon op klassieke talen (Latijn en Grieks) verdween.

Het woord was afgeleid van het Latijnse woord humanior, „meer mens”; „menselijker”. De onderliggende bedoeling was, dat men door goed onderwijs „meer mens” werd. Daardoor kreeg het woord later ook een bijsmaakje als iets ’elitairs’ tegenover het beroeps- of technisch secundair onderwijs. Dit was mede een reden waarom de term vervangen werd door algemeen secundair onderwijs.