Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Susette LaFlesche Tibbles
Susette LaFlesche Tibbles, ofwel Bright Eyes (Inshata-Theumba), (Bellevue (Nebraska), 1854 – Bancroft (Nebraska), 26 mei 1903) was een inheems Amerikaanse docente, activiste, schrijfster, tolk en kunstenares van de Omaha in Nebraska. Ze ijverde voor de verbetering van de leefomstandigheden in de indianenreservaten. In 1983 werd ze postuum opgenomen in de Nebraska Hall of Fame. [1]
Biografie
Inleiding
De eerste helft van de 19e eeuw was een tijd van veranderingen in de Great Plains (Grote Vlakten). In 1803 had president Thomas Jefferson (1743-1826) middels een verdrag met de Franse regering (Louisiana Purchase Treaty) het gebied aangekocht. [2] Onder druk van het groeiende aantal blanke inwijkelingen, verkochten de Omaha in 1854 het grootste deel van hun traditionele jachtvelden aan de overheid (Kansas-Nebraska Act [3]) en vestigden ze zich in het Omaha Indian Reservation in Nebraska. [4]
Jeugdjaren
In 1854 werd Susette LaFlesche (eerst Yosette genoemd) in Bellevue geboren. Ze was de oudste dochter van Joseph LaFlesche en Mary Gale. Haar vader, ook bekend als Iron Eye, was het laatste opperhoofd van de Omaha. Hij was de zoon van een Franse pelshandelaar en zijn Ponca vrouw, Waoowinchtcha. Susettes moeder, Mary Gale, ook wel Hinnuaganun genoemd, was de dochter van chirurg Dr. John Gale van Fort Atkinson en zijn Iowa vrouw, Ni-co-ma.
Iron Eyes geloofde dat de toekomst van zijn volk lag in het onderwijs, in het gebruik van de landbouwmethodes van de blanken, in het christendom en in de aanpassing aan de gebruiken van de blanken. Dat had een grote invloed op zijn zeven kinderen. Hoewel ze het later niet altijd eens zouden zijn over politieke zaken die de Omaha aanbelangden, zouden ze allen bijdragen tot de verbetering van het leven van de inheemse Amerikanen en in het bijzonder van de Omaha. Susan LaFlesche Picotte werd de eerste vrouwelijke inheemse Amerikaanse arts, Rosalie LaFleche werd financieel manager van de Omaha en Francis LaFlesche werd schrijver en etnoloog voor het Smithsonian. [5]
Susette werd opgevoed op het Omaha Indian Reservation. Van 1862 tot 1869 liep ze school in de Presbyteriaanse missieschool. Die was in 1846 in Bellevue opgericht en in 1857 naar het reservaat overgebracht. Susette leerde er Engels spreken, lezen, schrijven en ook koken en naaien.
Studie en carrière
In 1869 werd Susette ingeschreven in het Elizabeth Institute for Young Ladies, een privéschool in Elizabeth, New Jersey. Ze werd bekend door haar schrijverstalent. Een essay, dat ze in haar laatste jaar schreef, werd in de New York Tribune gepubliceerd. Na haar studies keerde Susette terug naar het reservaat. Daar trad ze drie jaar later in dienst van de officiële school, waar ze verscheidene jaren lesgaf. [6]
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º Nebraska Hall of Fame
- º The Louisiana Purchase Nebraskastudies.org (Engelstalig)
- º Kansas-Nebraska Act Signed, Nebraskastudies.org (Engelstalig]
- º "Omaha" Encyclopædia Britannica. Encyclopaedia Britannica 2008 Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2008.
- º LaFlesche Family Papers Nebraska State Historical Society (Engels)
- º Ancient Voices, Susette La Flesche Tibbles (1854-1903) (Engelstalig)