Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Gebruiker:Rwbest/Kladblok2: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 148: Regel 148:
Groot transport gaat door tankerschip, tankwagen, LNG-tanker, spoorgoederenvervoer, pijpleiding en door elektriiteitsnetten.
Groot transport gaat door tankerschip, tankwagen, LNG-tanker, spoorgoederenvervoer, pijpleiding en door elektriiteitsnetten.
{{clear}}
{{clear}}
== Total energy supply ==
{| class="wikitable sortable" style="float:right;"
|+ Totale energievoorziening en primaire energie
! || TES || PE
|-
| China || 3650 || 2950
|-
| Indië || 927 || 615
|-
| Rusland || 811 || 1516
|-
| Japan || 400 || 52
|-
| Z-Korea || 298 || 151
|-
| Canada || 289 || 536
|-
| Duitsland || 286 || 102
|-
| Saoedi-Arabië || 219 || 610
|}
'''Total Energy Supply (TES)''' geeft de som van productie en import, onder aftrek van export en opslagveranderingen.<ref>{{cite web |date=2018 |title=Internationale aanbevelingen voor energiestatistieken (IRES) |url= https://unstats.un.org/unsd/energystats/methodology/documents/IRES-web.pdf |access-date=2022-03-17 |website=UN Department of Economic and Social Affairs |page=105}}</ref> Voor de hele wereld is TES bijna gelijk aan primaire energie PE omdat import en export elkaar opheffen, maar voor landen verschillen TES en PE in kwantiteit en ook in kwaliteit als het secundaire energie betreft, bijvoorbeeld import van een olieraffinaderijproduct. TES is alle energie die nodig is om energie te leveren aan eindgebruikers.
{| class="wikitable sortable" style="float:right;"
|+ Wereld TES geschiedenis
! Jaar || TES
|-
| 1990 || 8700
|-
| 2000 || 9900
|-
| 2010 || 12600
|-
| 2019 || 14400
|-
| 2020 || 13800
|-
| 2021 || 14500
|}
De tabellen geven een overzicht van TES en PE voor sommige landen waar deze veel verschillen, in 2021, en de geschiedenis van TES. De meeste groei van TES sinds 1990 vond plaats in Azië. De bedragen zijn afgerond en weergegeven in Mtoe. Enerdata noemt TES Total energy consumption.<ref>https://yearbook.enerdata.net/total-energy/world-consumption-statistics.html</ref>
25% van de wereldwijde primaire productie wordt gebruikt voor conversie en transport, en 6% voor niet-energetische producten zoals smeermiddelen, asfalt en petrochemicaliën. 69% blijft voor eindgebruikers. Het grootste deel van de energie die verloren gaat door conversie, vindt plaats in thermische elektriciteitscentrales en het eigen gebruik van de energie-industrie.




{{Appendix}}
{{Appendix}}

Versie van 4 sep 2022 10:56

Wereldenergievoorziening en -verbruik is de wereldwijde productie en bereiding van brandstof, opwekking van elektriciteit, energietransport en energieverbruik. Het is een fundamenteel onderdeel van de economische activiteit. Het omvat warmte,[1] maar geen energie uit voedsel.Veel landen publiceren statistieken over de energievoorziening en het energieverbruik van hun eigen land, van andere interessante landen of van alle landen samen in één grafiek. Een van de grootste organisaties op dit gebied, het Internationaal Energieagentschap (IEA), verkoopt jaarlijks uitgebreide energiegegevens.[2] Enerdata publiceert een gratis Jaarboek.[3] Dit artikel geeft een korte beschrijving van het aanbod en het verbruik van energie, aan de hand van in tabellen samengevatte statistieken, van de landen en regio's die het meest produceren en verbruiken.

De energieproductie is voor 80% fossiel.[3] De helft daarvan wordt geproduceerd door China, de Verenigde Staten en de Arabische staten van de Perzische Golf. De Golfstaten en Rusland exporteren het grootste deel van hun productie, grotendeels naar de Europese Unie en China, waar niet genoeg energie wordt geproduceerd om aan de vraag te voldoen. De energieproductie stijgt met ongeveer 2% per jaar, behalve voor zonne- en windenergie die 12 tot 30% per jaar groeit, zie tabel.

Wereld wind- en zonne-energie (GW) [4]
Jaar Wind Zon
2012 267 104
2015 416 228
2018 563 489
2021 825 849

Geproduceerde energie, bijvoorbeeld ruwe olie, wordt verwerkt om deze geschikt te maken voor consumptie door eindgebruikers. De toeleveringsketen tussen productie en eindverbruik omvat veel conversieactiviteiten en veel handel en transport tussen landen, waardoor een kwart van de energie verloren gaat voordat deze wordt verbruikt.

Het energieverbruik per persoon in Noord-Amerika is erg hoog, terwijl het in ontwikkelingslanden laag is en meer hernieuwbaar.[2] Er was wereldwijd een aanzienlijke daling van het energieverbruik als gevolg van de COVID-19-pandemie , met name in de ijzer- en staalindustrie, aangezien de vraag naar nieuwbouw afnam. Om een niveau te bereiken dat vergelijkbaar is met dat in 2019, zou de wereldwijde vraag naar gefabriceerde goederen door de IJzer- en staalindustrie in de Verenigde Staten|ijzer- en staalindustrie moeten toenemen.[5]

Wereldwijd kooldioxide-emissies van fossiele brandstofs was 38 gigaton in 2019.[6] Het doel, gesteld in de Akkoord van Parijs ter beperking van de klimaatverandering, zal lang niet worden bereikt.[7] Er worden verschillende scenario's ontwikkeld om het doel te bereiken.

Primaire energieproductie

Dit is de wereldwijde productie van energie, direct gewonnen of gewonnen uit natuurlijke bronnen. In energiestatistieken verwijst primaire energie (PE) naar de eerste fase waarin energie de toeleveringsketen binnenkomt vóór een verder conversie- of transformatieproces.

Energieproductie wordt meestal geclassificeerd als:

  • fossiel, gebruikmakend van steenkool, ruwe olie (aardolie) en aardgas;
  • nucleair, gebruikmakend van uranium;
  • hernieuwbaar, gebruikmakend van biomassa, geothermie, waterkracht, zonne-energie, getijdenenergie, golfkracht, windkracht, onder andere.

Beoordeling van primaire energie door IEA volgt bepaalde regels:[8]

  • Fossiel: gebaseerd op lagere stookwaarde.
  • Nucleair: warmte geproduceerd door kernreacties, 3 keer de elektrische energie, gebaseerd op 33% efficiëntie van kerncentrales.
  • Hernieuwbaar:

Deze regels zijn controversieel. Water- en luchtstroomenergie die waterkracht- en windturbines aandrijft, en zonlicht dat zonnepanelen aandrijft, worden niet als PE genomen, wat is ingesteld op de geproduceerde elektrische energie. Maar fossiele en nucleaire energie zijn ingesteld op de reactiewarmte die ongeveer 3 keer de elektrische energie is. Dit meetverschil kan ertoe leiden dat de economische bijdrage van hernieuwbare energie wordt onderschat.[9]

Enerdata[3] toont:

  • TOTALE ENERGIE / PRODUCTIE: Kolen, Olie, Gas, Biomassa, Warmte en Elektriciteit.
  • HERNIEUWBAAR / % IN ELEKTRICITEITSPRODUCTIE: Hernieuwbaar, niet-hernieuwbaar.

De tabel geeft een overzicht van de wereldwijde PE en de landen die in 2021 het meeste (76%) produceren. De bedragen zijn afgerond en weergegeven in miljoen ton olie-equivalent per jaar (1 Mtoe = 11,63 TWh, 1 TWh = 109 kWh) en % van het totaal. Hernieuwbaar is biomassa plus warmte plus hernieuwbaar percentage van elektriciteitsproductie (waterkracht, wind, zon). Nucleair is een niet-hernieuwbaar percentage van de elektriciteitsproductie. De bovengenoemde onderschatting van waterkracht-, wind- en zonne-energie ten opzichte van kern- en fossiele energie geldt ook voor Enerdata.

Grootste PE-producenten (76%)
Totaal Steenkool Olie gas Hernieuwbaar Nucleair
China 2950 71% 13% 10% 6%
Verenigde Staten 2210 13% 69% 8% 10%
Rusland 1516 16% 78% 2% 4%
Saoedi-Arabië 610 0 100% 0 0
Iran 354 0 99% 0 1%
Verenigde Arabische Emiraten 218 0 99% 0 1%
India 615 50% 11% 33% 6%
Canada 536 5% 81% 10% 4%
Indonesië 451 69% 17% 14% 0
Australië 423 64% 33% 3% 0
Brazilië 325 1% 55% 42% 2%
Nigeria 249 0 47% 53% 0
Algerije 150 0 100% 0 0
Zuid-Afrika 151 91% 1% 8% 0
Noorwegen 214 0 93% 7% 0
Frankrijk 128 0 1% 34% 65%
Duitsland 102 27% 3% 47% 23%
Wereld 14800 27% 53% 13% 7%

Van 's werelds hernieuwbare energievoorziening wordt 68% opgewekt met biobrandstof en afval, voornamelijk in ontwikkelingslanden, 18% wordt opgewekt met waterkracht en 14% met andere hernieuwbare energiebronnen.[10]

Energieconversie en handel

Primaire energiebronnen worden door de energiesector getransformeerd om energiedragers te genereren.

Primaire energie wordt op vele manieren omgezet in energiedragers, ook wel secundaire energie genoemd.[11]

  • Kolen gaan voornamelijk naar elektriciteitscentrales. Cokes wordt verkregen door destructieve destillatie van bitumineuze steenkool.
  • Ruwe olie gaat voornamelijk naar olieraffinaderijen
  • Aardgas gaat naar aardgasverwerking installaties om verontreinigingen zoals water, kooldioxide en waterstofsulfide te verwijderen en de stookwaarde aan te passen. Het wordt gebruikt als stookgas, ook in thermische centrales.
  • Kernreactiewarmte wordt gebruikt in thermische centrales.
  • Biomassa wordt direct gebruikt of omgezet in biobrandstof.
Export minus Importeren in 2021[12]
Rusland 682
Saoedi-Arabië 388
Australië 296
Canada 245
Indonesië 226
Noorwegen 185
Italië -114
Turkije -118
Duitsland -187
Zuid-Korea -239
India -323
Japan -357
China -803

Elektriciteit wordt opgewekt met

De uitvinding van de zonnecel in 1954 startte de opwekking van elektriciteit door zonnepanelen, aangesloten op een DC/AC omvormer. Rond 2000 maakte massaproductie van panelen dit economisch.

Veel primaire en geconverteerde energie wordt tussen landen verhandeld. In de tabel staan ​​landen met een groot verschil in export en import in 2021, uitgedrukt in Mtoe. Een negatieve waarde geeft aan dat er veel energie-import nodig is voor de economie.[12] De Russische gasexport is in 2022 sterk verminderd,[13] aangezien pijpleidingen naar Azië plus LNG-exportcapaciteit veel minder is dan het gas dat niet langer naar Europa wordt gestuurd.[14]

Groot transport gaat door tankerschip, tankwagen, LNG-tanker, spoorgoederenvervoer, pijpleiding en door elektriiteitsnetten.

Total energy supply

Totale energievoorziening en primaire energie
TES PE
China 3650 2950
Indië 927 615
Rusland 811 1516
Japan 400 52
Z-Korea 298 151
Canada 289 536
Duitsland 286 102
Saoedi-Arabië 219 610

Total Energy Supply (TES) geeft de som van productie en import, onder aftrek van export en opslagveranderingen.[15] Voor de hele wereld is TES bijna gelijk aan primaire energie PE omdat import en export elkaar opheffen, maar voor landen verschillen TES en PE in kwantiteit en ook in kwaliteit als het secundaire energie betreft, bijvoorbeeld import van een olieraffinaderijproduct. TES is alle energie die nodig is om energie te leveren aan eindgebruikers.

Wereld TES geschiedenis
Jaar TES
1990 8700
2000 9900
2010 12600
2019 14400
2020 13800
2021 14500

De tabellen geven een overzicht van TES en PE voor sommige landen waar deze veel verschillen, in 2021, en de geschiedenis van TES. De meeste groei van TES sinds 1990 vond plaats in Azië. De bedragen zijn afgerond en weergegeven in Mtoe. Enerdata noemt TES Total energy consumption.[16]

25% van de wereldwijde primaire productie wordt gebruikt voor conversie en transport, en 6% voor niet-energetische producten zoals smeermiddelen, asfalt en petrochemicaliën. 69% blijft voor eindgebruikers. Het grootste deel van de energie die verloren gaat door conversie, vindt plaats in thermische elektriciteitscentrales en het eigen gebruik van de energie-industrie.


Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Heating – Analyse (in nl-NL).
  2. ↑ 2,0 2,1 Data and Statistics. 2018. International Energy Agency. Webarchive
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 World Energy Statistics | Enerdata. Yearbook.enerdata.net. Geraadpleegd op 2022-08-26.
  4. º https://www.irena.org/-/media/Files/IRENA/Agency/Publication/2022/Apr/IRENA_RE_Capacity_Statistics_2022.pdf p.25 en 32
  5. º Alvik, Sverre (2020). energy-transition.html De impact van COVID op de energietransitie.
  6. º jrc.ec.europa.eu/report_2020 EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research (in en).
  7. º https ://feu-us.org/our-work/behind-the-climate-pledges/
  8. º [1], hoofdstuk 7
  9. º IEA onderrapporteert bijdrage zon en wind met een factor drie in vergelijking met fossiele brandstoffen. Energy Post (31 augustus 2017).
  10. º Informatie over hernieuwbare energie 2019: Overzicht.
  11. º Encyclopaedia Britannica, vol.18, Energy Conversion, 15th ed., 1992
  12. ↑ 12,0 12,1 Saldo van de wereldhandel in energie | Wereldwijde energiehandel | Enerdata.
  13. º Attinasi, Maria Grazia (2022-08-04). Handelsstromen met Rusland sinds de start van de invasie van Oekraïne.
  14. º Kan Rusland een gasdraaipunt uitvoeren naar Azië? (in en).
  15. º Internationale aanbevelingen voor energiestatistieken (IRES) (2018).
  16. º https://yearbook.enerdata.net/total-energy/world-consumption-statistics.html
rel=nofollow
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Gebruiker:Rwbest/Kladblok2&oldid=341293"