Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Tai chi: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tai_chi&oldid=17070261 3 jun 2009) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tai_chi&oldid=49254812 8 jun 2017 -b was - Henk daalder, Kbarends) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{ | {{Infobox Chinese namen | ||
| kop = 太極拳 | |||
| afbeelding = Martial arts - Fragrant Hills.JPG | |||
| | | onderschrift = Een klas die tai chi gevechtssport beoefent in [[Peking]]. | ||
| | | TChinees = 太極拳 | ||
| VChinees = 太极拳 | |||
| | | WGiles = T'ai<sup>4</sup> Chi<sup>2</sup> Ch'üan<sup>2</sup> | ||
| Kantonees = taai3 gik6 kyun4 ([[jyutping]])/T'aai Gik K'uun | |||
| Pinyin = Tàijíquán | |||
| Jap = 太極拳 | |||
| Kor = 태극권 | |||
| T'ai<sup>4</sup> Chi<sup>2</sup> Ch'üan<sup>2</sup> | | Viet = Thái Cực Quyền | ||
| | }} | ||
'''Tai chi''' of '''tai ji''' ({{Zh-stp|s=太极拳|t=太極拳|p=tài jí quán}}) is een [[Chinese cultuur|Chinese]] neijia [[vechtsport|vechtkunst]]. | |||
| | |||
| 太極拳 | |||
| | |||
| | |||
'''Tai chi' | |||
== | == Stijlen == | ||
Er bestaan binnen het tai chi verschillende stijlen, zoals de [[Chen-stijl tai chi chuan|Chen-]], [[Yang-stijl tai chi chuan|Yang-]], [[Wu-stijl tai chi chuan|Wu-]] en [[Sun-stijl tai chi chuan|Sun-stijl]], waarbij de Yang-stijl voornamelijk langzaam wordt uitgevoerd en de Chen-stijl ook explosieve momenten in zich heeft. Deze stijlen zijn vaak weer onderverdeeld in diverse substijlen van leraren ([[sifu]]), die er hun eigen kennis, vaardigheid en ervaring aan toe hebben gevoegd. De bewegingen worden in een vaste volgorde uitgevoerd. De tai-chibeoefenaren spreken van ''vormen'' (套路 taolu). Elke stijl kent zijn eigen vormen, die van leraar op leerling worden overgedragen. Een vorm helemaal doorlopen duurt 3 tot 20 minuten. De langzame bewegingen, die vanuit de buik en vooral zeer ontspannen uitgevoerd worden, zijn kenmerkend voor tai chi. De Yang en Wu stijl zijn wat meer verinnerlijkt terwijl bijvoorbeeld in de Chen-stijl het zelfverdedigend karakter veel zichtbaarder aanwezig. | |||
Bij tai chi als zelfverdediging ligt de nadruk met name op zachtheid. Dit levert een belangrijke bijdrage aan de balansverstoring van de tegenstander. Zachtheid is ook noodzakelijk om in de beweging van de tegenstander mee te gaan en deze te kunnen neutraliseren. Uiteindelijk wordt de energie van de aanvaller weer 'terug gegeven'. Dit teruggeven kan op heel verschillende manieren en kan zeker ook als tegenaanval worden ervaren, hoewel in tai chi feitelijk gezien nooit sprake is van een tegenaanval. Van groot belang hierbij is het behouden van het eigen evenwicht of centrum. Zachtheid, ontspanning, alertheid, opgerichtheid etc. zijn hierbij onmisbaar. | |||
In veel stijlen worden ook zwaarden gebruikt, maar ook waaiers, speren en andere wapens komen voor. | |||
== | == Filosofie == | ||
Tai chi is gebaseerd op principes uit het [[taoïsme]]. | |||
== | == De naam en de spelling == | ||
Tai chi verwijst naar een filosofie. Tai chi wordt vaak gebruikt als een verkorte naam voor ''t'ai chi ch'üan'', meestal vereenvoudigd tot ''tai chi chuan''. Woord voor woord vertaald betekent dat letterlijk ''ultieme beste vuist'' (vechtmethode). Deze letterlijke vertaling is echter onvolledig. Tai Chi betekent het ene uiterste (ultieme) en het andere uiterste (beste) en verwijst daarmee naar de filosofie van Yin en Yang. Tai Chi Chuan betekent dus ongewapende krijgskunst gebaseerd op de filosofie van Yin en Yang. | |||
Er zijn enige systemen die een poging doen de chinese karakters om te zetten in een westerse schrijfwijze. De meest voorkomende schrijfwijze is '''tai chi chuan'''. Deze schrijfwijze wordt [[Wade-Giles]] genoemd. Een tweede schrijfwijze is ''taiji quan'' of ''taijiquan''. Deze schrijfwijze wordt [[hanyu pinyin]] genoemd. Een derde, ietwat minder bekend, is ''taiji chuan'' ([[Yale (romanisatie)|Yale]] systeem). | |||
De uitspraak is voor alle drie dezelfde, en is bij benadering ([[fonetisch]]): thai dzjie tsjhwèn. Met de klemtoon op het middelste woord, dat heel kort wordt uitgesproken. In het Nederlands is het echter meer gebruikelijk tai chi als 'tai-tsjie' uit te spreken. | |||
De uitspraak en betekenis van ''chi'' is hier niet dezelfde als die in [[Qi gong|chi kung]], waar chi de betekenis heeft van 'levensenergie', en in het [[Chinese talen|Chinees]] uitgesproken wordt als "tsjie". | |||
De | |||
== | [[Bestand:Tui Shou.jpg|thumb|280px|Een wedstrijd ''pushing hands'']] | ||
== Wedstrijden == | |||
Hoewel tai chi bekendstaat als een zogenaamde zachte sport als onderdeel van wat in China [[wushu]] wordt genoemd, en de bewegingen meestal solitair worden uitgevoerd, worden er ook aan tai chi gerelateerde wedstrijden gehouden. | |||
Een veel door tai chi beoefenaars gedane activiteit wordt aangeduid met de Engelse term ''[[pushing hands]]'' waarbij twee deelnemers elkaar uit hun evenwicht proberen te krijgen. Hierin worden ook internationaal wedstrijden gehouden. Andere wedstrijden worden gehouden in het zo goed mogelijk uitvoeren van de bewegingen van een stijl. De uitvoering wordt beoordeeld door een jury.<ref>{{en}}[http://www.pwka.eu/wp-content/uploads/2014/11/Regulations-for-The-13th-Hong-Kong-Wushu-International-Championship.pdf Wedstrijdschema van een internationaal kampioenschap]</ref> | |||
De | |||
== Trivia == | |||
* Het [[watersturen]] in de tekenfilmserie [[Avatar (tekenfilmserie)|Avatar]] is gebaseerd op tai chi. | |||
== | == Zie ook == | ||
* | * [[Kungfu]] | ||
* [[Wushu]] | |||
* [[Qi gong]] | |||
* [[Yin en yang]] | |||
==Externe links== | ==Externe links== | ||
* | ;Video's | ||
* {{Link YouTube|id=UBv7m2_wpcI |label=8-vorm Taiji quan}} | |||
* {{Link YouTube|id=649hFMpWIUc |label=24-vorm Taiji quan (Chen Sitan)}} | |||
* {{Link YouTube|id=V58I502J86M |label=42-vorm Taiji quan}} | |||
{{Appendix}} | |||
{{Navigatie Chinese cultuur}} | {{Navigatie Chinese cultuur}} | ||
[[Categorie:Chinese vechtkunst]] | [[Categorie:Chinese vechtkunst]] | ||
Versie van 2 mrt 2018 23:08
| 太極拳 | ||||||||
| Tai chi | ||||||||
| Een klas die tai chi gevechtssport beoefent in Peking. | ||||||||
| Naam (taalvarianten) | ||||||||
| Traditioneel | 太極拳 | |||||||
| Vereenvoudigd | 太极拳 | |||||||
| Hanyu pinyin | Tàijíquán | |||||||
| Wade-Giles | T'ai4 Chi2 Ch'üan2 | |||||||
| Koreaans | 태극권 | |||||||
| ||||||||
Tai chi of tai ji (Vereenvoudigde Chinese karakters: 太极拳; Traditionele Chinese karakters: 太極拳; Hanyu pinyin: tài jí quán) is een Chinese neijia vechtkunst.
Stijlen
Er bestaan binnen het tai chi verschillende stijlen, zoals de Chen-, Yang-, Wu- en Sun-stijl, waarbij de Yang-stijl voornamelijk langzaam wordt uitgevoerd en de Chen-stijl ook explosieve momenten in zich heeft. Deze stijlen zijn vaak weer onderverdeeld in diverse substijlen van leraren (sifu), die er hun eigen kennis, vaardigheid en ervaring aan toe hebben gevoegd. De bewegingen worden in een vaste volgorde uitgevoerd. De tai-chibeoefenaren spreken van vormen (套路 taolu). Elke stijl kent zijn eigen vormen, die van leraar op leerling worden overgedragen. Een vorm helemaal doorlopen duurt 3 tot 20 minuten. De langzame bewegingen, die vanuit de buik en vooral zeer ontspannen uitgevoerd worden, zijn kenmerkend voor tai chi. De Yang en Wu stijl zijn wat meer verinnerlijkt terwijl bijvoorbeeld in de Chen-stijl het zelfverdedigend karakter veel zichtbaarder aanwezig. Bij tai chi als zelfverdediging ligt de nadruk met name op zachtheid. Dit levert een belangrijke bijdrage aan de balansverstoring van de tegenstander. Zachtheid is ook noodzakelijk om in de beweging van de tegenstander mee te gaan en deze te kunnen neutraliseren. Uiteindelijk wordt de energie van de aanvaller weer 'terug gegeven'. Dit teruggeven kan op heel verschillende manieren en kan zeker ook als tegenaanval worden ervaren, hoewel in tai chi feitelijk gezien nooit sprake is van een tegenaanval. Van groot belang hierbij is het behouden van het eigen evenwicht of centrum. Zachtheid, ontspanning, alertheid, opgerichtheid etc. zijn hierbij onmisbaar. In veel stijlen worden ook zwaarden gebruikt, maar ook waaiers, speren en andere wapens komen voor.
Filosofie
Tai chi is gebaseerd op principes uit het taoïsme.
De naam en de spelling
Tai chi verwijst naar een filosofie. Tai chi wordt vaak gebruikt als een verkorte naam voor t'ai chi ch'üan, meestal vereenvoudigd tot tai chi chuan. Woord voor woord vertaald betekent dat letterlijk ultieme beste vuist (vechtmethode). Deze letterlijke vertaling is echter onvolledig. Tai Chi betekent het ene uiterste (ultieme) en het andere uiterste (beste) en verwijst daarmee naar de filosofie van Yin en Yang. Tai Chi Chuan betekent dus ongewapende krijgskunst gebaseerd op de filosofie van Yin en Yang.
Er zijn enige systemen die een poging doen de chinese karakters om te zetten in een westerse schrijfwijze. De meest voorkomende schrijfwijze is tai chi chuan. Deze schrijfwijze wordt Wade-Giles genoemd. Een tweede schrijfwijze is taiji quan of taijiquan. Deze schrijfwijze wordt hanyu pinyin genoemd. Een derde, ietwat minder bekend, is taiji chuan (Yale systeem). De uitspraak is voor alle drie dezelfde, en is bij benadering (fonetisch): thai dzjie tsjhwèn. Met de klemtoon op het middelste woord, dat heel kort wordt uitgesproken. In het Nederlands is het echter meer gebruikelijk tai chi als 'tai-tsjie' uit te spreken.
De uitspraak en betekenis van chi is hier niet dezelfde als die in chi kung, waar chi de betekenis heeft van 'levensenergie', en in het Chinees uitgesproken wordt als "tsjie".
Wedstrijden
Hoewel tai chi bekendstaat als een zogenaamde zachte sport als onderdeel van wat in China wushu wordt genoemd, en de bewegingen meestal solitair worden uitgevoerd, worden er ook aan tai chi gerelateerde wedstrijden gehouden.
Een veel door tai chi beoefenaars gedane activiteit wordt aangeduid met de Engelse term pushing hands waarbij twee deelnemers elkaar uit hun evenwicht proberen te krijgen. Hierin worden ook internationaal wedstrijden gehouden. Andere wedstrijden worden gehouden in het zo goed mogelijk uitvoeren van de bewegingen van een stijl. De uitvoering wordt beoordeeld door een jury.[1]
Trivia
- Het watersturen in de tekenfilmserie Avatar is gebaseerd op tai chi.
Zie ook
Externe links
- Video's
- 8-vorm Taiji quan op YouTube
- 24-vorm Taiji quan (Chen Sitan) op YouTube
- 42-vorm Taiji quan op YouTube
| Bronnen, noten en/of referenties
|
| Chinese cultuur |
|---|
|