BOS+

BOS+ is een Vlaamse organisatie die zich specifiek inzet voor bosbehoud, beter bos en meer bos in Vlaanderen en de wereld. De Vereniging voor Bos in Vlaanderen (nu: BOS+ Vlaanderen) timmert sinds 1970 aan de weg voor meer en beter bos in Vlaanderen. Haar dochterorganisatie Groenhart (nu: BOS+ tropen) doet sinds 2002 hetzelfde in de tropen. De jarenlange geslaagde samenwerking mondde in april 2012 uit in de personele unie BOS+. BOS+ is initiatiefnemer van de campagne 10 Miljoen Bomen, de CO2-compensatiemodule Treecological, en is uitvoerende partner van de Week van het Bos.

Geschiedenis

Zes bosbouwers (Paul Paelinck, Maurice Geebelen, Jan de Schuyter, Ferdinand Janssens, Marcel Van Miegroet, Willy Vandenbroucke) en een journalist (Paul Martens) houden op 31 oktober 1970 de Vlaamse Bosbouwvereniging (VBV) boven de doopvont, de organisatie die vandaag door het leven gaat als BOS+ Vlaanderen vzw. Het doel: bijdragen tot het voeren van een dynamische bos- en groenpolitiek en tot het opvoeren van de bosoppervlakte in Vlaanderen. De oprichters gaan met bijzonder veel enthousiasme van start. Ze zetten een meerjarige samenwerking op met de toenmalige BRT en experimenteren met collectieve bebossingen: aanplantingen van minimum 10 hectare in elk van de 5 Vlaamse provincies. Er is meteen internationale persbelangstelling voor deze collectieve bebossingen, de samenwerking in Vlaanderen tussen bosbouwers en media wordt tijdens het Wereldbosbouwcongres in 1972 te Buenos Aires als voorbeeld gesteld. In 1970 wordt via plantacties minstens 1 miljoen bomen geplant. Na jaren van voorbereidend werk onder impuls van VBV komt er in 1979, met de steun van het Bestuur van Waters en Bossen, een eerste Week van het Bos. De publieke belangstelling is massaal en er blijkt enorme interesse te bestaan voor informatie over het bos. Scholen en jeugdgroeperingen maken van bij de start het belangrijkste doelpubliek uit. Er komen geïntegreerde werkweken, bosklassen, diavoorstellingen, tentoonstellingen, geleide boswandelingen,…

Vandaag, bijna veertig jaar later, is de Week van het Bos een begrip geworden. Het wordt nu georganiseerd door het Agentschap voor Natuur en Bos, en BOS+ is nog steeds uitvoerende partner. De Week van het Bos werd inmiddels ook opgenomen in de eindtermen van het lager onderwijs. Elk jaar bezoeken in die periode tienduizenden jongeren, maar ook volwassenen van allerlei achtergronden en pluimage, het bos en de natuur. Ook de pers besteedt dan bijzonder veel aandacht aan de weldadige functies van voldoende bos in onze leefomgeving.

In 1987 werken VBV, het Labo voor Bosbouw (RUG), de Koning Boudewijnstichting en de BRT samen om in elke Vlaamse en Brusselse gemeente een nieuw bos aan te planten. Ruim 125 Brusselse en Vlaamse gemeenten doen mee. In totaal levert deze actie 160 hectare nieuw bos op. Nooit werd door het verenigde middenveld meer bos aangeplant op één plantseizoen.

Ontbossing blijft echter een groot probleem in Vlaanderen. Eind 1988 wordt de WACOfoon in het leven geroepen, wat staat voor het meldpunt van het WAakzaamheidsComité Ontbossing. Bezorgde burgers en verenigingen kunnen via deze noodlijn dreigende ontbossingen melden. Jammer genoeg blijkt de WACOfoon een groot succes. Tijdens de eerste paar maanden worden maar liefst 50 klachten geregistreerd, goed voor 2000 hectare bedreigd bos.

In de jaren 90 van de 20ste eeuw organiseren een aantal bosbouwingenieurs met terreinervaring in de tropen zich. Zij proberen de beleidsmakers in België te sensibiliseren over de problematiek van ontbossing in de tropen. Mede dankzij een uitgebreide voorstudie en volgehouden lobbywerk van deze kerngroep, werd in november 2002 bij beslissing van de Vlaamse Regering het Vlaams Fonds voor Tropisch Bos (VFTB) opgericht. Een directe consequentie hiervan was ook de oprichting van de vzw Groenhart, die in consortium met VBV en WWF vanaf januari 2003 instaat voor het dagelijkse beheer van dit Fonds. Groenhart vzw werd spoedig erkend als NGO voor ontwikkelingssamenwerking, en beheert momenteel een ruim en divers gamma aan tropischbosprojecten.

BOS+ heeft ook een werkgroep Pro Silva, de Vlaamse vertegenwoordiger van het internationale Pro Silva netwerk. Via dit netwerk wordt de theorie van natuurgetrouw bosbeheer vertaald naar de praktijk.

Visie van BOS+

MEER DAN BOMEN ALLEEN

Bos en bomen leveren cruciale ecosysteemdiensten en dragen bij tot een betere samenleving. Er zijn grotere inspanningen nodig voor het behoud, het duurzaam beheer en de uitbreiding van bossen om te komen tot een leefbare wereld voor mens, plant en dier. BOS+ heeft voeling met het werkveld van bosbeheerders en boseigenaars, monitort de situatie in eigen land en volgt mondiale tendensen op. Op basis van alle beschikbare expertise ontwikkelt BOS+ een innoverende visie op bos en bomen. BOS+ wil diverse doelgroepen aanzetten om zich actiever in te zetten voor meer en beter bos. Omwille van het brede maatschappelijke belang van bos voert BOS+ haar pleidooi samen met andere geëngageerde maatschappelijke actoren. Daarom stelt BOS+ instrumenten ter beschikking van bosgebruikers, landbeheerders en -eigenaars, lokale overheden, middenveld, ondernemingen, opinie- en beleidsmakers, educatoren, natuur-, milieu- en Noord-Zuidverenigingen om samen te ijveren voor meer en beter bos, en dit zowel nationaal als internationaal.

Missie van BOS+

BOS+ is de motor van acties rond duurzame lokale ontwikkeling door werk te maken van het behoud, het duurzaam beheer en de uitbreiding van bossen, hier en in het zuiden. BOS+ draagt bij tot een groeiend bewustzijn van het belang van bos en bomen voor een leefbare wereld voor mens, plant en dier. BOS+ werkt hiervoor actief samen met partnerorganisaties.

Vijf strategische doelen van BOS+

• BOS+ realiseert acties op het terrein met een dubbel doel: duurzame lokale ontwikkeling én behoud, duurzaam beheer, herstel of uitbreiding van bos.
• BOS+ zet in op capaciteitsversterking van bosbeheerders met het oog op duurzaam multifunctioneel bos- en natuurbeheer.
• BOS+ biedt onderwijs en middenveld een kwaliteitsvol educatief aanbod over het belang van bos en bomen, om hen te stimuleren de transitie te maken naar duurzame attitudes en gedrag.
• BOS+ informeert en sensibiliseert ondernemingen en middenveld over het maatschappelijk belang van bomen en bossen, en activeert hen om bij te dragen tot meer en beter bos.
• Aan de hand van een actief pers- en communicatiebeleid brengt BOS+ haar analyses, standpunten en eisen onder de aandacht van beleidsmakers, opiniemakers en de publieke opinie en draagt zo bij tot meer maatschappelijke waardering van bomen en bos. 

Realisaties

In 1998 gaat VBV in zee met Regionale Milieuzorg (nu: Limburg.net). Deze Limburgse afvalintercommunale wil alvast een deel van de CO2 die haar werking genereert, opnieuw capteren door bossen aan te leggen. Samen nemen Limburg.net en BOS+ het voortouw inzake bebossing en klimaatstrategie. Sindsdien werd al meer dan 50 hectare aangekocht en bebost.

In 2008 lanceert BOS+ de campagne 1 Miljoen Bomen, een bebossingscampagne samen met bedrijven, overheden, particulieren en boseigenaars, waarmee zowel in Vlaanderen als in de tropen bomen worden geplant. In 2012 al werd de doelstelling van 1 miljoen bomen bereikt en opgetrokken naar 10 Miljoen Bomen.

Elk jaar in de zomermaanden organiseert BOS+ ‘Film in het Bos’-voorstellingen in samenwerking met Vlaamse gemeenten of natuurbeheerders.

Sinds 2002 brengt BOS+ de Bosrevue uit, een tijdschrift dat wetenschappelijk bosonderzoek naar praktische beheertoepassingen op het terrein vertaalt voor bosbeheerders en ander geïnteresseerden. Sinds 2017 is de Bosrevue een gratis e-zine dat maandelijks twee inhoudelijke artikels over bosbeheer brengt. Sinds 2011 werkt BOS+ samen met Telenet in het kader van de klimaatstrategie van het bedrijf. In het noorden van Ecuador werden 455.000 nieuwe bomen aangeplant, goed voor 434,5 hectare nieuw bos. Samen met GoodPlanet ontwikkelde BOS+ de website De Boom In [LINK], die bevat een schat aan informatie voor leerkrachten om kennis te maken met het bos en te werken aan je leerplandoelstellingen. Leerkrachten vinden er overzichtelijke fiches en gratis downloadbaar materiaal voor meer dan 70 activiteiten in en over het bos. BOS+ heeft een voortrekkersrol op vlak van nieuwe ontwikkelingen zoals korteomloophout (KOH), agroforestry, stadsbossen en bomen in de stad. Onder de titel ‘Dokter Bos’ wil de organisatie de positieve effecten van bos en bomen op de fysieke en mentale gezondheid in de verf zetten.

Lectuur

• www.bosplus.be
• www.treecological.be
• www.deboomin.eu
• www.bosrevue.bosplus.be