Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Çiçak: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=%C3%87i%C3%A7ak&oldid=50036301 27 sep 2017 ClintEastwood Blondie) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=%C3%87i%C3%A7ak&oldid=50114080 5 okt 2017 ) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:Ottoman_Empire_helmet_(chichak).jpg|miniatuur|Een stalen çiçak met gouden afwerking in het [[Metropolitan Museum of Art]]. ]] | [[Bestand:Ottoman_Empire_helmet_(chichak).jpg|miniatuur|Een stalen çiçak met gouden afwerking in het [[Metropolitan Museum of Art]].]] | ||
De '''çiçak''' (''chichak'') is een [[Ottomaanse rijk|Ottomaans | De '''çiçak''' (''chichak'') is een [[Ottomaanse rijk|Ottomaans]] [[Helm (hoofddeksel)|helm]]type. Dit type helmen werd gebruikt door de [[Sipahi|Ottomaanse ruiterij]] in de [[15e eeuw|15e]]-[[16e eeuw|16e]] eeuw.<ref name="Ottoman Turkish armor in the Musée de l'Armée (Paris 2015)">[https://www.moshtaghkhorasani.com/articles/online-articles/ottoman-turkish-armor-in-the-mus%C3%A9e-de-l-arm%C3%A9e-paris-2015/ "Ottoman Turkish armor in the Musée de l'Armée (Paris 2015)"] ''moshtaghkhorasani.com'', Dr. Manouchehr Moshtagh Khorasani</ref> Kenmerkend is het [[Kegel (ruimtelijke figuur)|conische]], uivormige, hoofdonderdeel en [[vizier (bescherming)|vizier]] aan de voorkant, de verstelbare neusbeschermer die verticaal door de klep naar boven gaat en bescherming biedt tegen slagen in het gezicht; de wangkleppen aan beide kanten die op maat kunnen worden aangepast en de nekbeschermer aan de achterkant. | ||
De helm zorgt voor een goed gezichtsveld terwijl deze ook optimaal beschermend is. | |||
== Fabricatie == | == Fabricatie == | ||
Het uivormige hoofdonderdeel van de helm is vervaardigd uit één plaat staal.<ref>https://www.wereldmuseum.nl/assets/files/bijschriften_de_perzen_krijgers_en_dichters.pdf</ref><ref>The Military History Book: the Ultimate Visual Guide to the Weapons That Shaped the World. Dorling Kindersley, 2012.</ref> De nekbeschermer en vizier zijn met [[klinknagel]] vastgemaakt aan het hoofdonderdeel. De wangkleppen zijn met | Het uivormige hoofdonderdeel van de helm is vervaardigd uit één plaat staal.<ref>https://www.wereldmuseum.nl/assets/files/bijschriften_de_perzen_krijgers_en_dichters.pdf</ref><ref>The Military History Book: the Ultimate Visual Guide to the Weapons That Shaped the World. Dorling Kindersley, 2012.</ref> De nekbeschermer en vizier zijn met [[klinknagel]]s vastgemaakt aan het hoofdonderdeel. De wangkleppen zijn met klinknagels aan de helm vastgemaakt, of zoals op sommige voorbeelden te zien is, vastgemaakt met ringen die meer beweging bieden. | ||
== Historisch gebruik == | == Historisch gebruik == | ||
=== Mammelukken === | === Mammelukken === | ||
De [[Helm (hoofddeksel)|helm]] werd gebruikt door de [[Mammelukkensultanaat Caïro|Mammelukkensultanaat van Caïro]]{{Bron?|Robinson (2002) noemt de kawnas als Mammeluks helmtype|2017|09|27}} en later door de cavalerie van de [[Mammelukken|Mammelukken]] in het [[Ottomaanse Rijk|Ottomaanse Rijk]]. | |||
=== Ottomaanse Rijk === | === Ottomaanse Rijk === | ||
In het Ottomaanse leger werd de helm voornamelijk gedragen door [[Sipahi|Sipahi]].<ref>Mugnai, B., & Flaherty, C. (2014). Der lange Türkenkrieg: 1593-1606. (Bergamo): Soldiershop.</ref> | In het Ottomaanse leger werd de helm voornamelijk gedragen door [[Sipahi|Sipahi]].<ref>Mugnai, B., & Flaherty, C. (2014). Der lange Türkenkrieg: 1593-1606. (Bergamo): Soldiershop.</ref> | ||
=== | ===Europa === | ||
In | In Europa is de çiçak het meest gekend omwille van zijn verduitste naam;{{Bron?||2017|09|27}} de ''zischagge''.<ref>http://www.forensicfashion.com/1526OttomanCavalryArmor.html</ref> Deze helm was in Europa erg populair rond de 16de eeuw{{Bron?||2017|09|27}} en veel andere staten, zoals [[Koninklijk Hongarije (1526-1867)|Hongarije]] {{Bron?||2017|09|27}} gebruikten hetzelfde model of een eigen variant gebaseerd op het Ottomaanse ontwerp.<ref>RICHARDSON, T. 2011. Armor, Development of: Medieval to Modern. The Encyclopedia of War. .</ref> De helm werd ook gebruikt door de [[haakbusschutter]], de meest voorkomende [[cavalerie]]soort in West-Europa.<ref>http://www.ashokaarts.com/shop/german-harquebusiers-lobster-tail-helmet-in-fine-condition-circa-1620</ref> | ||
== Afbeeldingen == | == Afbeeldingen == | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Bestand:Dutch - Zischagge Helmet - Walters 511366 - Three Quarter.jpg| | Bestand:Dutch - Zischagge Helmet - Walters 511366 - Three Quarter.jpg|Noordeuropese ''zischagge'', mogelijk van Duitse of Nederlandse origine | ||
Bestand:Kaciga_Nikole_Šubića_Zrinskog_-_straga.jpg|Kroatische çiçak | Bestand:Kaciga_Nikole_Šubića_Zrinskog_-_straga.jpg|Kroatische çiçak | ||
Bestand:Helm TGIM.jpg|Een variant{{Bron?||2017|09|27}} op de çiçak | |||
Bestand:Helm TGIM.jpg|Een variant op de çiçak | |||
</gallery> | </gallery> | ||
{{Commonscat|Chichak}} | {{Commonscat|Chichak}} | ||
{{Appendix}} | {{Appendix}} | ||
Versie van 7 okt 2017 13:08
.jpg){kind=link}
De çiçak (chichak) is een Ottomaans helmtype. Dit type helmen werd gebruikt door de Ottomaanse ruiterij in de 15e-16e eeuw.[1] Kenmerkend is het conische, uivormige, hoofdonderdeel en vizier aan de voorkant, de verstelbare neusbeschermer die verticaal door de klep naar boven gaat en bescherming biedt tegen slagen in het gezicht; de wangkleppen aan beide kanten die op maat kunnen worden aangepast en de nekbeschermer aan de achterkant.
De helm zorgt voor een goed gezichtsveld terwijl deze ook optimaal beschermend is.
Fabricatie
Het uivormige hoofdonderdeel van de helm is vervaardigd uit één plaat staal.[2][3] De nekbeschermer en vizier zijn met klinknagels vastgemaakt aan het hoofdonderdeel. De wangkleppen zijn met klinknagels aan de helm vastgemaakt, of zoals op sommige voorbeelden te zien is, vastgemaakt met ringen die meer beweging bieden.
Historisch gebruik
Mammelukken
De helm werd gebruikt door de Mammelukkensultanaat van Caïro[bron?] en later door de cavalerie van de Mammelukken in het Ottomaanse Rijk.
Ottomaanse Rijk
In het Ottomaanse leger werd de helm voornamelijk gedragen door Sipahi.[4]
Europa
In Europa is de çiçak het meest gekend omwille van zijn verduitste naam;[bron?] de zischagge.[5] Deze helm was in Europa erg populair rond de 16de eeuw[bron?] en veel andere staten, zoals Hongarije [bron?] gebruikten hetzelfde model of een eigen variant gebaseerd op het Ottomaanse ontwerp.[6] De helm werd ook gebruikt door de haakbusschutter, de meest voorkomende cavaleriesoort in West-Europa.[7]
Afbeeldingen
-
Noordeuropese zischagge, mogelijk van Duitse of Nederlandse origine
-
Kroatische çiçak
-
Een variant[bron?] op de çiçak
![Een variant[bron?] op de çiçak](/w/index.php?title=Speciaal:Uploaden&wpDestFile=Helm_TGIM.jpg){kind=link}
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Chichak op Wikimedia Commons.
Bronnen, noten en/of referenties
|