Abraham Firkovitsj

Abraham Samuëlovitsj Firkovitsj (Russisch: Авраам Самуилович Фиркович, Hebreeuws: 'אברהם בן ֹשמול פרקוביץ (Avraham Ben Sjmoeël Firkovitsj); Loetsk, 2 september 1787 – Tsjoefoet-Kale, Russisch Keizerrijk, nu Oekraïne, 29 juni 1874) was een geestelijke leider (chacham) van de karaïtische joden, schrijver en verzamelaar van oude manuscripten.

Leven

Abraham Firkovitsj werd geboren in Loetsk in Volhynië. Door annexaties aan het eind van de 18e eeuw, werd dit kort na zijn geboorte een deel van het Russische Keizerrijk. In 1818 was hij chazzan in zijn geboorteplaats, een functie die onder de karaïtische joden neerkomt op niet alleen voorzanger, maar ook lezer, leraar en voorganger.

In 1828 woonde hij in Berditsjev, waar hij in contact kwam met rabbijnse joden, wat leidde tot twistgesprekken. Hij schreef daarom een strijdschrift, Massa en Meriba (1838).

In 1830 bezocht hij Jeruzalem en verzamelde daar Hebreeuwse handschriften. Op de terugweg bleef hij twee jaar in Constantinopel als onderwijzer van de karaïtische gemeenschap.

Door de gebiedsuitbreiding van het Russische rijk werden diverse streken en volkeren in het rijk opgenomen. Michaïl Vorontsov, de gouverneur-generaal van de regio, stuurde in 1839 een vragenlijst aan het karaïtische consistorie over de geschiedenis van de karaïeten. Firkovitsj werd benoemd om onderzoek te verrichten naar de geschiedenis. Hij verzamelde naast manuscripten ook inscripties van grafstenen en andere monumenten in de Krim en de Kaukasus. Aangezien de joden in het Russische rijk met antisemitisch geweld te maken hadden, was het de bedoeling van de karaïeten om zelf aan vervolging te ontkomen.

Firkovitsj deed wat hij kon om aan de Russische gouverneur duidelijk te maken dat zij niets te maken hadden met de rabbijnse joden.

De vaak gehoorde beschuldiging dat de joden Christus vermoord hebben, omzeilde hij met de bewering dat de karaïeten afstamden van joodse vluchtelingen uit de tijd van vóór Christus.

In latere jaren had hij weer vriendelijke omgang met rabbijnse joden, en verontschuligde hij zich voor de in zijn pamflet Massa en Meriba geuitte gevoelens.

Firkovitsj verzamelde op zijn reizen een groot aantal Hebreeuwse, Arabische en Samaritaanse manuscripten.

In 1859 besloot hij zijn enorme collectie aan te bieden aan de Keizerlijke Bibliotheek. Tsaar Alexander II hielp in 1862 de collectie voor de bibliotheek aan te kopen voor het destijds enorme bedrag van 125.000 roebel. Het jaarlijkse budget voor de hele bibliotheek bedroeg destijds niet meer dan 10.000 roebel. Deze aankoop omvatte de Codex Leningradensis (B 19^A), die dateert uit 1008 en het oudste complete afschrift van de Hebreeuwse Geschriften ter wereld is. Het vormt de basistekst van de hedendaagse wetenschappelijke tekstuitgaven van de Hebreeuwse Bijbeltekst.

In 1863 bezocht hij de geniza van Kaïro met de bedoeling de inhoud ervan te onderzoeken en te catalogiseren. Pas 34 jaar later kwam Solomon Schechter, die het tot zijn levenswerk zou maken om de documenten uit de geniza te onderzoeken. Firkovitsj had daarom de keuze uit de belangrijkste documenten.

Weblinks

• http://www.yivoencyclopedia.org/article.aspx/Firkovich_Avraam_Samuilovich